روز سه شنبه مورخ 29/ فروردین /1396 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و پنجاه و ششم تفسیر قرآن کریم (درس اول تفسیر سوره مبارکه نمل) با موضوع آیات 1 الی 14 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصدو پنجاه وششم
درس چهارم سوره مبارکه نمل آیات 1 الی 14
*موضوع درس *
1-شرح مختصری از سورۀ مبارکۀ نمل .
2-معرفی قرآن کریم به‌صورت اجمال .
3-معرفی مؤمنین واقعی .
4- نهایت کافـــران ضد برنامۀ خـــــدا و رســول .
5- بخش کوتـــاهی از حیـــات حضـــرت موسی (ع) .
**مقـــــــدمه**
خداوند را شاکر و سپاسگزارم و خاضعانه با زبان و قلب خود ثناء و سپاس خداوند علیم را به‌جای آورده و بر روح حضرت خاتم (ص) درود می‌فرستم از اینکه بار دیگر و در سال و ماه و هفته‌ای دیگر خداوند متعال به ما توفیق ارزانی فرمود تا در مسجد پر خیروبرکت قبا در کنار یکدیگر و در خدمت قرآن کریم دورهم جمع‌شویم و در روزها و شب‌های سه‌شنبۀ سال جاری از نو کلام رب‌العالمین را زمزمه نماییم. لازم است در برابر این توفیق هرروز و شب این دعا را تکرار کنیم «رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ» آمین یا رب‌العالمین
**شرح مختصر سورۀ مبارکۀ نمل**
نام این سوره نمل و نمل به معنی مورچه است و در آیۀ ۱۸ این سوره بحث مورچه آمده است. لذا نام سوره به این اعتبار به سورۀ نمل یا مورچه معروف است. این سوره از سوره‌های مکی و تعداد آیات آن ۹۳ آیه است. بیشتر آیات این سوره به موضوع اعتقادی ازجمله توحید، معاد و رسالت اشاره دارد و به‌صورت اختصار به بخشی از حیات ۵ نفر از پیامبران الهی حضرات موسی، داوود، سلیمان، صالح و هود و شرح کوتاهی از حیات بلقیس پادشاه یمن می‌پردازد.
** ترجمــه آیـــات**
طس تِلْكَ آيَاتُ الْقُرْآنِ وَكِتَابٍ مُبِينٍ ﴿1﴾
طس (از حروف مقطعه است) نزدیک‌ترین معنی برای حروف مقطعه این است قرآن کریم از این حروف ترکیب شده است. کلمات این سوره مانند سایر سوره‌های دیگر قرآن کریم آیات الهی‌اند و قرآن کریم کتابی است بیان‌کنندۀ حقایق در حد نیاز بشر.
هُدًى وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ ﴿2﴾
(این آیات) وسیلۀ هدایت و بشارت برای مؤمنان است.
الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ ﴿3﴾
مؤمنین موردنظر کسانی هستند نماز را کما هوالحق اقامه می‌کنند و زکات اموال خود را به نحو صحیح ادا می‌نمایند و به روز جزا ایمان و باور دارند.
إِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ زَيَّنَّا لَهُمْ أَعْمَالَهُمْ فَهُمْ يَعْمَهُونَ ﴿4﴾
کافران و انسان‌هایی که به روز آخرت ایمان ندارند، اعمال باطل و بد آن‌ها را حسب درخواست درونی آن‌ها زینت ظاهری داده‌ایم به‌طوری‌که سرگردان و گرفتار می‌شوند و در اثر خودخواهی راه خوب و بد را تشخیص نمی‌دهند.
أُولَئِكَ الَّذِينَ لَهُمْ سُوءُ الْعَذَابِ وَهُمْ فِي الْآخِرَةِ هُمُ الْأَخْسَرُونَ ﴿5﴾
آنان (کافران) عذاب دردناکی برایشان آماده شده و در آخرت زیان‌کارترین مردم هستند.
وَإِنَّكَ لَتُلَقَّى الْقُرْآنَ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ عَلِيمٍ ﴿6﴾
(ای محمد) این قرآن از سوی خداوند حکیم و علیم بر شما نازل شده است.
إِذْ قَالَ مُوسَى لِأَهْلِهِ إِنِّي آنَسْتُ نَارًا سَآتِيكُمْ مِنْهَا بِخَبَرٍ أَوْ آتِيكُمْ بِشِهَابٍ قَبَسٍ لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُونَ ﴿7﴾
به یاد آور زمانی را که حضرت موسی (ع) به خانواده‌اش گفت من آتشی را از دور دیدم (شما اینجا باشید) من به دنبال آن آتش می‌روم یا با خبر خوشی برمی‌گردم یا شعله و قَبَسی از آتش را با خود می‌آورم تا از سرما نجات پیدا کنید و آرامش بگیرید.
فَلَمَّا جَاءَهَا نُودِيَ أَنْ بُورِكَ مَنْ فِي النَّارِ وَمَنْ حَوْلَهَا وَسبحان‌الله رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿8﴾
زمانی که موسی به محل آتش رسید، ندا آمد مبارک باد بر موسی که در نور آتش قرارگرفته و بر فرشتگان که در کنار آتش و نورند. منزه است پروردگار جهانیان.
يَا مُوسَى إِنَّهُ أَنَا اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿9﴾
سپس ندای دیگری آمد ای موسی من خداوند عزیز و حکیم هستم
وَأَلْقِ عَصَاكَ فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّى مُدْبِرًا وَلَمْ يُعَقِّبْ يَا مُوسَى لَا تَخَفْ إِنِّي لَا يَخَافُ لَدَيَّ الْمُرْسَلُونَ ﴿10﴾
موسی عصایت را بر زمین بیفکن. زمانی موسی عصا را به زمین افکند، به مار تبدیل شد. موسی زمانی دید عصایش همچون ماری به این‌طرف و آن‌طرف می‌رود، عقب‌نشینی کرد و پشت سر خود را نگاه نکرد. ندا آمد ای موسی نترس. رسولان الهی در محضر خداوند نمی‌ترسند.
إِلَّا مَنْ ظَلَمَ ثُمَّ بَدَّلَ حُسْنًا بَعْدَ سُوءٍ فَإِنِّي غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿11﴾
مگر کسی که ظلم و ستم کند و بدی را در جای نیکی جایگزین نماید. این نوع افراد حق دارند از عذاب خداوند بترسند مگر تجدیدنظر و توبه کنند. من غفور، رحیم، بخشنده و مهربانم.
وَأَدْخِلْ يَدَكَ فِي جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ فِي تِسْعِ آيَاتٍ إِلَى فِرْعَوْنَ وَقَوْمِهِ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمًا فَاسِقِينَ ﴿12﴾
دستت را در جیبت کن سپس دستت را از جیبت بیرون آورید خواهید دید دستت به یک جسم نورانی تبدیل خواهد شد و نور روشن و بدون عیبی از آن ظاهر می‌شود و این امر جزو ۹ معجزاتی است که ما به شما ارزانی داشته‌ایم تا به‌وسیلۀ آن‌ها فرعون و قومش را به توحید دعوت نمایید اگرچه فرعون و قومش فاسق و منحرف‌اند.
فَلَمَّا جَاءَتْهُمْ آيَاتُنَا مُبْصِرَةً قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبِينٌ ﴿13﴾
زمانی که آیات و معجزات و برنامۀ روشن ما توسط فرستادۀ ما به فرعون و قومش ابلاغ شد، گفتند: این برنامه سحر آشکاری است
وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنْفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ ﴿14﴾
فرعون و قومش برنامۀ خداوند را که توسط حضرت موسی به آن‌ها ابلاغ شد از روی ظلم و سرکشی علی‌رغم اینکه در درون به صحت و درستی آن یقین داشتند، نپذیرفتند و انکار کردند. ای محمد؛ به عاقبت و نهایت کافران نگاه کن تا چه حدی مریض و بیچاره‌اند؟ قطعاً مفسدین تاریخ پیروز نخواهند بود.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیات 1 تا 6: این ۶ آیه به معرفی جایگاه قرآن کریم و معرفی اهل ایمان واقعی و نهایت کافران منحرف و تأیید و تأکید بر این اصل که قرآن کریم نازل‌شدۀ خداوند متعال است، می‌پردازد.
آنچه از این ۶ آیه می‌فهمیم این است خداوند متعال از ما انسان‌ها بخصوص مؤمنین می‌خواهد واقعیات را آن‌چنان‌که هست قبول کنیم و بعد از قبول و درک واقعیت‌ها، از آن دفاع و پاسداری نماییم و سعی کنیم در فهم مطالب، هویٰ و هوس و حب و بغض شخصی ما مانع درک واقعیت‌ها نشود. بزرگان ما دعای زیبایی دارند به این عبارت «اَلَلَّهُمَّ اَرِنِی الْاَشْیَاءَ کَمَا هِیَ» خداوندا واقعیت‌ها و مسائل را آن‌گونه که هست به من نشان بده.
در عصر ما برای خیلی از افراد واقعیت روشن و مشخص است ولی حسادت، بغض و هویٰ و هوس، قلب و فکر آن‌ها را مشغول کرده مانع درک درست و صحیح مسائل‌اند و زندگی را در غفلت و بیچارگی سپری می‌کنند. بیایید این جمله را تکرار و باهم بگوییم: «اللَّهُمَّ أَرِنا الْحَقَّ حَقّاً وَارْزُقْنا اتِّبَاعَهُ» آمین یا رب‌العالمین
توضیح آیات 7 تا 14: در این ۸ آیه به بخشی از حیات حضرت موسی بن عمران (ع) اشاره شده است. این آیات به ما می‌گویند: زمانی که موسی می‌خواست از مَدْیَنْ و فلسطین به مصر برگردد، شب‌هنگام در کوه طور با مشکلاتی مواجه شد و خداوند او را راهنمایی کرد و دلگرمی داد و دو معجزۀ مهم عصا و ید بیضاء را به وی ارزانی فرمود.
ربنا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
