روز سه شنبه مورخ 26 /دی /1396 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد وهفتاد و سوم تفسیر قرآن کریم (درس سوم تفسیر سوره مبارکه عنکبوت) با موضوع آیات 28 الی 44 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصد وهفتاد و سوم
درس سوم سوره مبارکه عنکبوت آیات 28 الی 44
*موضوع درس *
1- اشارۀ مختصری به حیات حضرت لوط .
۲- بیان سرنوشت قوم لوط (ع) .
3- شرح مختصری از حیات حضرت شعیب (ع) .
4- خانۀ بتپرستان مثل خانۀ عنکبوت است.
5 بیان درس و عبرت از حیات قوم لوط و شعیب و قوم ثمود و عاد و نهایت استبداد و خودنمایی فرعون و قارون و هامان .
** ترجمــه آیـــات**
وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُمْ بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعَالَمِينَ ﴿28﴾
حضرت لوطِ پیامبر، به قومش ابلاغ و اعلام کرد عمل زشتی که شما انجام میدهید (لواط) در بین هیچ قوم و ملتی تا حال سابقه نداشته است.
أَئِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِيلَ وَتَأْتُونَ فِي نَادِيكُمُ الْمُنْكَرَ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَنْ قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللَّهِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ ﴿29﴾
شما ازدواج با زنان را از خود منع کرده و به مردان تجاوز جنسی میکنید و زادوولد را تعطیل و در مجالس و سالنهای عمومی بیشرمانه به یکدیگر تجاوز جنسی میکنید و عمل ناپسند انجام میدهید. قومش در مقابل گفتند: اگر شما صداقت دارید و میدانید عمل ما منکر و زشت است، از سوی الله عذابی بر ما نازل کن.
قَالَ رَبِّ انْصُرْنِي عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِينَ ﴿30﴾
لوط به خدا پناه برد و دعا کرد؛ الهی مرا در برابر این قوم مفسد و تبهکار یاری فرما.
وَلَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُوا إِنَّا مُهْلِكُو أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ إِنَّ أَهْلَهَا كَانُوا ظَالِمِينَ ﴿31﴾
زمانی عمل قبیح قوم لوط به اوج رسید، فرستادگان ما به منزل ابراهیم مراجعت کردند و مژدۀ تولد فرزند را به او دادند و گفتند: مأموریم خانه و کاشانۀ قوم لوط را ویران و تبهکاران را نابود کنیم.
قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطًا قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَنْ فِيهَا لَنُنَجِّيَنَّهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ ﴿32﴾
حضرت ابراهیم به مأموران الهی (فرشتگان) فرمود: لوط در بین قومش حضور دارد. نهایت لوط چه خواهد شد؟ گفتند: این را ما میدانیم. ما لوط و همفکران او را نجات میدهیم بقیۀ قوم ظالم و ناجوانمرد حتی همسر گناهکار لوط را هلاک میکنیم.
وَلَمَّا أَنْ جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِيءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَقَالُوا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَأَهْلَكَ إِلَّا امْرَأَتَكَ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ ﴿33﴾
زمانی که فرشتگان ما نزد لوط رفتند، با دیدن آنها متأثر و دلتنگ شد. فرشتگان به او گفتند: نترس و غمگین و دلتنگ مباش. ما، شما و خانواده و پیروانت غیر از همسرت که زنی ظالم و خائن است را نجات میدهیم.
إِنَّا مُنْزِلُونَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزًا مِنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ ﴿34﴾
فرشتگان به لوط گفتند: ما به دستور الهی برای اهالی این قَصَبه و منطقه عذاب نازل میکنیم.
وَلَقَدْ تَرَكْنَا مِنْهَا آيَةً بَيِّنَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿35﴾
هلاک این ملت تبهکار و آثار باقیمانده از این دیار را درس و عبرت روشنی خواهیم کرد برای آیندگان و عقلای تاریخ.
وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ ﴿36﴾
برای ارشاد و دعوت قوم مدین، شعیب را فرستادیم که گفت: ای قوم من، از کفر و شرک دست بردارید. خدای واحد را پرستش و به روز آخرت امیدوار باشید و درروی زمین فساد و گناه نکنید.
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ (37)
بعد از مدتها جهد و کوشش، قوم شعیب او را تکذیب کردند. این قوم ناسپاس به زلزله و صدای مخوفی دچار و همۀ آنها هلاک و نابود شدند.
وَعَادًا وَثَمُودَ وَقَدْ تَبَيَّنَ لَكُمْ مِنْ مَسَاكِنِهِمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَكَانُوا مُسْتَبْصِرِينَ ﴿38﴾
ما قوم عاد و ثمود را در اثر گناه و ظلم، نابود و آثار باقیمانده از آنها را برای شما و دیگران وسیلۀ درس و عبرت کردیم. شیطان همۀ آنها را از راه راست منحرف کرد. اگرچه چشم داشتند ولی حقیقت را نمیدیدند.
وَقَارُونَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَلَقَدْ جَاءَهُمْ مُوسَى بِالْبَيِّنَاتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَمَا كَانُوا سَابِقِينَ ﴿39﴾
ما قارون، فرعون و هامان را بعد از سالها ظلم و استبداد و خودخواهی هلاک کردیم. موسی را برای ارشاد آنها فرستادیم. با برنامۀ روشن آنها را به توحید و خداپرستی دعوت کرد اما کبر و خودپسندی اجازۀ ورود آنها به حلقۀ خداپرستان نداد.
فَكُـلًّا أَخَـذْنَا بِذَنْبِـهِ فَمِنْهـُمْ مَنْ أَرْسَلْنَــا عَلَيْــهِ حَاصِـبًا وَمِنْهُمْ مَنْ أَخَذَتْهُ الصَّـيْـحَةُ وَمِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنَـا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهـُمْ مَنْ أَغْـرَقْنَا وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَـهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿40﴾
ما تکتک این افراد را درنتیجۀ ظلم و گناه و تجاوز و عصیان عمدی از بین بردیم. بعضی را با ارسال سنگ ریز و جمعی را با صیحه و زلزله و رعدوبرق و گروهی را با ریزش و جابجایی زمین و بعضی دیگر را با غرق شدن در آب نابود کردیم. خداوند به هیچیک از این اقوام ظلم نکرده و در اثر ظلم و جهل و عناد و خودپسندی نابود شدهاند.
مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ ﴿41﴾
کسانی که الله ربالعالمین را ولی و معبود خود قرار نمیدهند، کار آنها خیلی سست و بیاساس است و مانند خانۀ عنکبوت است. حشرۀ عنکبوت به خانهاش متکی است ولی خانۀ عنکبوت سستترین خانه است.
إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْءٍ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿42﴾
خداوند به کُنه فکر و عقیده و باور بتپرستان آگاه است. خداوند عزیز و حکیم است.
َتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ ﴿43﴾
ما این مثالها و مثلها را به جهت درس و عبرت بیان میکنیم و فقط آگاهان آن را درک میکنند.
خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ ﴿44﴾
خداوند، آسمانها و زمین و آنچه در این کرات است را روی فلسفه و حکمت خاصی ایجاد و خلق کرده است. هر آنچه برخلاف حکمت الهی باشد، مضر برای بنیآدم و نظام کون است.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیات ۲۸ تا ۳۵: در این ۸ آیه به بخشی از حیات حضرت لوط (ع) اشاره شده است. نام این بزرگوار در قرآن کریم ۲۷ بار و در چندین سورۀ قرآن کریم آمده است ازجمله: ۴ بار در سورۀ عنکبوت بهصورت همراه با حضرت ابراهیم و بهصورت مستقل.
قوم لوط قبل از بعثت حضرت ابراهیم و حضرت لوط به یک عمل قبیح و زشت و بیسابقه در تاریخ بشریت مبتلا شده بودند. مردان این قوم با زنان جامعۀ خود ازدواج نمیکردند و با عمل لواط و همجنسبازی با یکدیگر تماس میگرفتند. این عمل قبیح باعث فساد و فحشا و بیتوجهی به زنان که قشر عظیمی از جامعه بودند، شده بود و باعث قطع نسل در جامعۀ آنها گردیده بود. حضرت لوط آنها را سرزنش کرد و فرمود: ای قوم؛ این عمل شما به حدی قبیح است، حتی حیوانات آن را انجام نمیدهند. قومش او را تهدید کردند و گفتند: لوط طاهر و پاک است باید اخراج شود. اینجا جای طاهران و پاکان نیست. عاقبت خداوند این قوم فاسد حتی زوجۀ حضرت لوط را که جزو فاسدین و اهل خیانت بود، هلاک نمود.
توضیح آیات 36 تا 40: در این ۵ آیه خداوند متعال قوم مَدْیَن و عاد و ثمود و قوم موسی و فرعون و هامان را که با پیامبران خود حضرات شعیب و هود و صالح و موسی (علیهمالسلام) بدرفتاری کرده بودند و دعوت و ارشاد آنها را رد نموده و به خود و افراد جامعه ظلم کرده بودند، درنهایت به شیوهای خاص از بین برد. قوم شعیب را با زلزله و قوم عاد را با طوفان سنگریزه و قوم ثمود را با صاعقه و زمینلرزه و قارون را با فرورفتن در زمین و فرعون را با غرق شدن در آب هلاک نمود. همۀ این کارها نتیجۀ عمل زشت خود آنها بود.
توضیح آیات 41 تا 44: در این ۴ آیه خداوند متعال به تکیهگاههای کافران و بتپرستان اشاره کرده است و میفرماید: امید و تکیهگاه افراد بیخدا و کافر و مشرک و بتپرست از تکیهگاه و خانۀ عنکبوت سستتر و کمدوام تر است.
و در آخر این آیات میفرماید: بیان این حوادث و قصهها و افکار و برخوردها و هلاک اقوام مختلف به جهت بیداری و تجدیدنظر افراد اشتباه کار است. اگرچه میدانیم تنها علما و آگاهان آن را درک میکنند ولی ما آنها را بیان میکنیم تا حجّتی برای مخالفان نباشد. الهی به ما هم علم و آگاهی و بصیرت عطا فرما.
ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين