روز سه شنبه مورخ 02/اسفند /1396 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد وهفتاد و هشتم تفسیر قرآن کریم ( درس چهارم تفسیر سوره مبارکه روم ) با موضوع آیات 45 الی 60 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصد وهفتاد و هشتم
درس دوم سوره مبارکه روم آیات 45 الی 60
*موضوع درس *
1-از طریق اثار رحمت الهی خدای خود را بشناسیم.
2-کافران چون مردگان و کران و کوران هستند. چون طالب نیستند، پذیرائی حق را ندارند.
3- در قیــامت عـــذر پذیــــرائی نــــدارد.
4-راه توفیق در امر دین و دنیا، صبر است و استقامت و جهد و بی توجهی به هیاهوی کافران
** ترجمــه آیـــات**
وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ يُرْسِلَ الرِّيَاحَ مُبَشِّرَاتٍ وَلِيُذِيقَكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَلِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿۴۶﴾
﴿۴۶﴾ از نشانۀ عظمت الهی این است که بادها را بهعنوان بشارتدهندۀ باران و رحمت خود ارسال میکند تا رحمت خود را بر شما ارزانی نماید و از نشانۀ عظمت دیگر خداوند کشتیها در دریا با قدرت و فرمان وی حرکت میکنند. همۀ اینها به این دلیل است شما از فضل وی بهره بگیرید و به این امید شاکر خدا باشید.
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ رُسُلًا إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَانْتَقَمْنَا مِنَ الَّذِينَ أَجْرَمُوا وَكَانَ حَقًّا عَلَيْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ
و پیش از شما (ای محمد (ص)) پیامبران دیگری نزد ملتها اعزام کردهایم همراه دلیل و برهان. جمعی با آنها مخالفت کردهاند و در مقابل جرم و ظلمی که کردهاند، از آنها انتقام گرفتیم. یاری و نصرت اهل ایمان بر ما تکلیف است.
اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاءِ كَيْفَ يَشَاءُ وَيَجْعَلُهُ كِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ ﴿۴۸﴾
الله ربالعالمین خدایی است که بادها را میفرستد و بادها ابرها را به حرکت درمیآورند و سپس ابرها را در آسمان پراکنده میکند و آنگاه ابرها را متراکم مینماید و بعدازاین تحولات، شما میبینید دانههای باران از لابهلای ابرها خارج میشود و بر هر منطقه و قومی نازل و درنتیجه خوشحال میشوند.
وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِينَ ﴿۴۹﴾
اگرچه این قوم و ساکنین این مناطق قبل از نزول باران مأیوس و ناراحت بودند، در اثر نبود باران.
فَانْظُرْ إِلَى آثَارِ رَحْمَتِ اللَّهِ كَيْفَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ ذَلِكَ لَمُحْيِي الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۵۰﴾
آثار و نشانۀ خدای ربالعالمین را بنگر که چگونه زمین خشک و درختان نیمهجان را با باران و رحمت خود احیا و زنده میکند.
وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِيحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ يَكْفُرُونَ ﴿۵۱﴾
اگر ما بهجای بادی که مژدۀ باران را همراه دارد، باد سخت و سوزانی بفرستیم و براثر آن کشاورزی و باغ و زراعت آنها زرد و ضعیف شود، مردم مأیوس و ناراحت و پریشان میشوند.
فَإِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ ﴿۵۲﴾
(شما ای محمد (ص)) نمیتوانید به کسانی که قلبهایشان مرده است و گوشهایشان کر است، مطالب حق و حقیقت را برسانید. چون آنها مخالفاند و آمادگی ندارند.
وَمَا أَنْتَ بِهَادِ الْعُمْيِ عَنْ ضَلَالَتِهِمْ إِنْ تُسْمِعُ إِلَّا مَنْ يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ مُسْلِمُونَ ﴿۵۳﴾
و نیز نمیتوانید کسانی که چشمهایشان از دیدن حق و حقیقت بینایی را از دست دادهاند، حقانیت را به آنها نشان دهید. مگر کسانی که هم قلب آماده و هم گوش و چشم آماده برای استماع حق دارند و آمادۀ پذیرش اسلاماند.
اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْقَدِيرُ ﴿۵۴﴾
خدای ربالعالمین کسی است که شمارا از قطره آب (منی) ضعیفی خلق کرده است. این خالق با قدرت خود هر چه آنچه بخواهد انجام خواهد داد و اقدام خواهد کرد. او دانا و تواناست.
وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَيْرَ سَاعَةٍ كَذَلِكَ كَانُوا يُؤْفَكُونَ ﴿۵۵﴾
کر و کور و لالان و مجرمان دنیا زمانی که قیامت برپا میشود، قسم یاد میکنند که تنها چندساعتی در دنیا و برزخ معطلی داشتهاند و زندگی کردهاند. این تفکر و وضعیت مربوط به کسانی است که آمادگی برای شنیدن حق و حقیقت را ندارند.
وَقَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَالْإِيمَانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِي كِتَابِ اللَّهِ إِلَى يَوْمِ الْبَعْثِ فَهَذَا يَوْمُ الْبَعْثِ وَلَكِنَّكُمْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿۵۶﴾
در ٖآن لحظات حساس اهل علم و ایمان به مجرمان میگویند: شما در برزخ مدتهای مدید بودهاید و اینک در میدان حشر هستید. شما خودتان را گم کردهاید چون خالق خود را گم کردهاید.
فَيَوْمَئِذٍ لَا يَنْفَعُ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ ﴿۵۷﴾
در آن لحظات حتی اگر بیدار شوند و معذرتخواهی و توبه کنند، از آنها پذیرفته نیست.
وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ وَلَئِنْ جِئْتَهُمْ بِآيَةٍ لَيَقُولَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ ﴿۵۸﴾
ما در این قرآن برای آگاهی مردم انواع راهها و ضربالمثلها و مطالب مختلف را بیان کردهایم شاید کافران بیدار شوند و اگر شما (ای محمد) در جهت اقناع آنها به هر شیوهای اقدام کنید، حاضر به پذیرش حق نیستند و آن را ردّ و شمارا بر باطل و کلامت را سحر و جادو تلقی میکنند.
كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ ﴿۵۹﴾
سنت اینچنین است آنها نمیخواهند و خداوند بر دلهای آنها مُهر گذاشته چون منکر رسالت هستند و توان و درک حقیقت را ندارند.
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لَا يُوقِنُونَ ﴿۶۰﴾
(با اینهمه توضیح) چاره فقط صبر است و استقامت و جهد. وعدههای خداوند بدون شک و تردید حقاند. خداوند به آنها جامۀ عمل خواهد پوشاند. گفتار و کردار افراد بیدین و مزاحم شمارا خسته و خشمگین نکند. به کارتان ادامه دهید. پیروزی از آن شماست.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیات ۴۶ تا ۵۰: این ۵ آیه فقط عظمت خداوند را توضیح و تشریح کرده و خداوند متعال چند آثار مهم را معرفی فرموده تا از طریق آنها به عظمت یزدان پی ببریم. ازجملۀ این آثار، باد شمال و جنوباند که برای ما انسانها ارسال میکند و باد شمال در فصل باران مژدۀ باران را همراه دارد. کشتیهایی که با باد آمدورفت میکنند، حرکت آنها اگرچه در ظاهر بهوسیلۀ باد است اما در باطن به امر و ارادۀ خداوند است و همچنین خداوند بهوسیلۀ باد ابرها را جمع و منسجم و متفرق مینماید. درنتیجۀ این فعلوانفعال برای بهبود زندگی شما باران نزول میکند. کافران و افراد ضعیفالأیمان زمانی آمدن باران به تأخیر میافتد، مأیوس و ناامید و به آمدن باران خوشحال و مسرور میشوند. قابل یادآوری است از فلسفه و نتیجۀ باران و احیای زمین بعد از خشکی، این پیام نهفته است که انسانها نیز بعد از مرگ زنده میشوند.
توضیح آیات ۵۱ تا ۵۴: در این ۴ آیه به سه موضوع اشاره شده است.
۱-انسانهای کافر و فاقد معنویت با مشاهده و احساس نزول باد سوزان و خطرناک مأیوس و ناامید میشوند. اما انسانهای مؤمن در حال نزول باد شمال خدا را شکر میکنند و در زمان نزول باد سوزان و سرد و خشک، صبر و مقاومت مینمایند.
۲- کافرانی که گوش شنیدن حق و چشم دیدن حقیقت را ندارند، لذا چون کر و لالاند و توان شنیدن حقیقت را ندارند، نباید زیاد در جهت تفهیم حق به آنها خود را خسته کرد.
۳- در آیۀ ۵۴ به اصل انسان که از نطفهای ضعیف (منی) خلق شده و سپس گذشته را فراموش میکند و در برابر خالق خود میایستد، اشاره شده است.
توضیح آیات ۵۵ تا ۶۰: در این ۶ آیه به سه مسئلۀ مهم اشاره شده است که هم رسول خدا (ص) و هم امتش باید اینچنین معتقد باشند.
۱-وقوع قیامت حتمی است و وضع مجرمین و بحث و گفتگو و حالت پس از اضطراب آنها و جواب مؤمنین به اشتباهات آنان یک پیام مهم دارد که اگر انسان با خدا نباشد، در قیامت بهشدت و از هر حیث گرفتار است.
۲-مطلب بعد بحث عظمت و جایگاه قرآن و اثرات این کتاب آسمانی است که یک نعمت عظیم خداوند است که به بشریت عطا فرموده بهشرط استفاده و بهرهبرداری صحیح از این نعمت آسمانی.
۳-مقاومت و صبر و ایستادگی و بلندهمتی و ایمان به وعدۀ الهی و بیتوجهی به سفاهت و جهل و هیاهوی کافران
ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين