روز سه شنبه مورخ ۰۱ /آبان /1397 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد ونود و دوم تفسیر قرآن کریم ( درس چهارم تفسیر سوره مبارکه سبا) با موضوع آیات ۳۱ الی ۴۲ ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصد و نود ودوم
درس اول سوره مبارکه سبا آیات ۳۱ الی ۴۲
*موضوع درس *
1-کافران مکّه منکر و مخالفِ قرآن کریم و سایر کتب آسمانی بودهاند. .
2-دعوای مستضعفین و مستکبرین.
3- اولاد و اموالِ زیاد، نشانۀ تقرّب به خدا نیستند.
4-غنا و فقر افراد، حکمت الهی است نه چیز دیگر.
** ترجمــه آیـــات**
وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَنْ نُؤْمِنَ بِهَذَا الْقُرْآنِ وَلَا بِالَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ يَرْجِعُ بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ يَقُولُ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا لَوْلَا أَنْتُمْ لَكُنَّا مُؤْمِنِينَ ﴿ ۳۱ ﴾ کافران مکّه (در جواب ارشاد و دلسوزی رسول خدا (ص)) گفتند: ما هر گز به قرآنی که بر تو نازل شده و حتی کتابهایی که قبل از قرآن نازل شدهاند، ایمان نخواهیم آورد. (ای محمد) ناراحت مباش. اگر این افراد مغرور و از خود راضی و جاهل را در روز قیامت ببینید که به چه حالوروزی میافتند و چگونه علیه همدیگر جبهه میگیرند و چگونه در وقت حسابوکتاب فریبخوردگان به فریبدهندگان حمله و از آنان نقد میکنند و گناه خود را به گردن آنها میاندازند، تعجب میکنید.
قَالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا لِلَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا أَنَحْنُ صَدَدْنَاكُمْ عَنِ الْهُدَى بَعْدَ إِذْ جَاءَكُمْ بَلْ كُنْتُمْ مُجْرِمِينَ ﴿ ۳۲ ﴾ مستکبران و فریبدهندگانِ مردم به افرادی که در دنیا تحت سلطه و افکارِ آنها بودهاند، میگویند: کی ما شمارا فریب دادیم؟ خودتان علاقه و میل داشتید. زمانی که قرآن شمارا به حقیقت دعوت میکرد، آگاهانه به قرآن پشت کردید و خودتان مجرم و تبهکار هستید.
وَقَالَ الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا بَلْ مَكْرُ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ إِذْ تَأْمُرُونَنَا أَنْ نَكْفُرَ بِاللَّهِ وَنَجْعَلَ لَهُ أَنْدَادًا وَأَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ وَجَعَلْنَا الْأَغْلَالَ فِي أَعْنَاقِ الَّذِينَ كَفَرُوا هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿ ۳۳ ﴾ آنگاه مستضعفان در جواب مستکبران و فریبدهندگانِ خود میگویند: اگر شما ما را فریب ندادهاید و به بیراهه راهنمایی نکردهاید، پس توطئۀ شب و روز بوده ما منحرف شدهایم؟ خیر؛ شما بودید در طول شب و روز ما را به گمراهی کشاندید و به ما دستور میدادید که نسبت به خداوند کافر باشیم و برای وی شریک قرار دهیم. این کافران در آن لحظۀ حساس و در وقت مشاهدۀ عذاب، باز حاضر به ندامت نیستند تا بیشتر رسوا و شرمنده شوند و ما هم در برابر جسارت آنها غل و زنجیر در گردنشان قرار میدهیم. اقدام ما نتیجۀ اعمال آنهاست. ما با کسی دشمنی ذاتی نداریم. در برابر اعمال افراد اقدام میکنیم.
وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ كَافِرُونَ ﴿ ۳۴ ﴾ ما هر رسولی را برای قوم و قبیلهای فرستادهایم، ثروتمندان و کسانی که در ناز و نعمت بودند، در مقابل آنها مقاومت میکردند و میگفتند: ما رسالت شمارا قبول نداریم.
وَقَالُوا نَحْنُ أَكْثَرُ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ ﴿ ۳۵ ﴾ ثروتمندان میگفتند: ما از حیث مال و اولاد از همه بیشتر داریم. پس خدایی که به ما اینهمه ثروت و اولاد و عشیره داده است ما را دوست دارد. اگر قیامت و عذاب باشد خداوند ما را عذاب نخواهد کرد.
قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ ﴿ ۳۶ ﴾ (ای محمد) به کافرانِ مغرور و متکی به اموال و اولاد بگو پروردگار من به هر کس بخواهد رزق و روزی زیاد و یا کم میدهد. اموال و اولادِ زیاد، به معنی برتری نزد خالق نیستند.
وَمَا أَمْوَالُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ بِالَّتِي تُقَرِّبُكُمْ عِنْدَنَا زُلْفَى إِلَّا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَأُولَئِكَ لَهُمْ جَزَاءُ الضِّعْفِ بِمَا عَمِلُوا وَهُمْ فِي الْغُرُفَاتِ آمِنُونَ ﴿ ۳۷ ﴾ (کافران مخالف قرآن کریم) این اصل را بدانید مال و اولاد وسیلۀ تقرب به خداوند نیستند. در نزد خداوند تنها ایمان و عمل صالح وسیلۀ تقرب الی اللهاند و برای آنان پاداش مضاعف و دوچندان در نظر گرفته شده و در بهشت برین و در ویلاهای مجهز و درنهایت امنیت به سر میبرند.
وَالَّذِينَ يَسْعَوْنَ فِي آيَاتِنَا مُعَاجِزِينَ أُولَئِكَ فِي الْعَذَابِ مُحْضَرُونَ ﴿ ۳۸ ﴾ کسانی که در جهت انکار و ابطال برنامۀ خدا و مخالفت با رسول ما تلاش میکنند از چنگال ما فرار نخواهند کرد و در عذاب ما گرفتار خواهند شد.
قُلْ إِنَّ رَبِّي يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَيَقْدِرُ لَهُ وَمَا أَنْفَقْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهُ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿ ۳۹ ﴾ بگو پروردگارم به هرکس بخواهد از عبدان خود رزق و روزی میدهد. (مسلمانان این را بدانید) هرچه شما درراه خدا به بندگان خدا بدهید، خداوند عوض آن را میدهد و جایش را پر میکند. خداوند بهترین روزی دهنده است.
وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ يَقُولُ لِلْمَلَائِكَةِ أَهَؤُلَاءِ إِيَّاكُمْ كَانُوا يَعْبُدُونَ ﴿ ۴۰ ﴾ روزی خداوند تمامی کافران و منکران را محاکمه میکند، به ملائکه گفته میشود آیا این کافران شمارا پرستش میکردند و آیا شما آنها را فریب دادید؟
قَالُوا سُبْحَانَكَ أَنْتَ وَلِيُّنَا مِنْ دُونِهِمْ بَلْ كَانُوا يَعْبُدُونَ الْجِنَّ أَكْثَرُهُمْ بِهِمْ مُؤْمِنُونَ ﴿ ۴۱ ﴾ فرشتگان در جواب سؤال آیۀ قبل میگویند: بار الها تو پروردگار و ولی ما هستی. ما چه حد و حقی داریم شریک تو باشیم. اینها جنیان را پرستش میکردند و شریک شما کرده بودند نه ما.
فَالْيَوْمَ لَا يَمْلِكُ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ نَفْعًا وَلَا ضَرًّا وَنَقُولُ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّتِي كُنْتُمْ بِهَا تُكَذِّبُونَ ﴿ ۴۲ ﴾ در روز قیامت اعلام میشود از امروز هیچیک از شما نسبت به دیگری حق ولایت و توان سود و زیان رساندن ندارید «الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ » و در آن روز از سوی خداوند به ظالمان گفته میشود بچشید عذاب آتشی را که در دنیا تکذیب میکردید و منکر آن بودید.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیات ۳۱ تا ۴۲: در درس امروز از آیۀ ۳۱ تا ۴۲ به ۵ موضوع مهم اشاره شده است.
۱-کافران عصر رسولالله (ص) همچنان که برای خداوند شریک قائل بودند و با رسالت رسول خدا مخالفت میکردند و منکر قیامت و حساب بودند، نسبت به قرآن کریم و کتابهای آسمانی نیز مخالف و منکر بودند. این روش و سنت همیشگی تمامی کافران است در هر عصر و زمان و فقط شیوۀ برخورد و تاکتیکها عوض میشود و الاّ کافر کافر است و مسلمان مسلمان.
۲-افتخار به ثروت و مال و اولاد از دیرزمان در میان بنیآدم مورد توجه بوده و ثروتمندان در کنار قدرتمندان مستبد و سیاستمداران منحرف همواره مخالف رسالت انبیا و رسولان بودهاند.
۳-خداوند متعال افتخار به ثروت و اولاد و قوم و عشیره را اساساً رد میکند و بهصورت قطع میفرماید: داشتن ثروت و اولاد زیاد، نشانۀ تقرّب به الله نیست و فقر و نداری علامت کملطفی خداوند نسبت به فقیر نمیباشد. جریان غنا و فقر برای انسانها آزمایش و امتحاناند.
۴-در قیامت فیمابین مستضعفین و افراد سادهلوح و دنبالهرو جامعه که بدون دلیل و برهان از افراد مستکبر و مریض و فاقد معنویت پیروی کردهاند، جدال و نزاع پیدا میشود و هر یک دیگری را محکوم میکند و اشتباه خود را به دیگری منتسب مینماید. درنتیجه خداوند متعال هر دو گروه فریبدهنده و فریبخورده را که بهجای برنامۀ خدا و رسول خدا (ص) دنبالهرو برنامۀ شیطان بودهاند، شدیداً عذاب خواهد داد.
۵-آنچه انسان را به خدا نزدیک میکند، ایمان و عمل صالح و خیر و احسان و صدقات است و در این خصوص خداوند متعال میفرماید: هر کس مالی را درراه خدا انفاق نماید، خداوند جای آن را پر میکند. در حدیث است: «أَنْفِـقْ یُنْفَـقْ» انفاق و احسان کن خداوند قطعاً به شما عوض آن را خواهد داد. از صرف مال درراه خدا نترسید.
ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين