روز سه شنبه مورخ ۲۵ /دی / 1397 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس چهارصدو چهارم تفسیر قرآن کریم ( درس سوم تفسیر سوره مبارکه صافات) با موضوع آیات ۶۲ الی ۹۶ ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس چهارصد و چهارم
درس سوم سوره مبارکه صافات آیات ۶۲ الی ۹۶
*موضوع درس *
1-اشـاره به سرنوشت مشـرکان و کافران مکّه و سـایر کافران .
2- وضعیت کافـــران در جهنم.
3-اشاره به بخشی از حیات حضرت نوح (ع) .
4-اشاره به بخشی از حیات حضرت ابراهیم (ع)
** ترجمــه آیـــات**
أَذٰلِکَ خَیْرٌ نُزُلا أَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّومِ ﴿ ۶۲ ﴾ (ای کافران منحرف) این نعمتهای جاویدان مورداشاره در آیات قبل که به عبدان مخلص خدا داده شده است بهتر است یا درخت نفرتانگیز زقّوم که تلخ و بدبو و بدطعم و خوراک دوزخیان است؟
إِنَّا جَعَلْنَاهَا فِتْنَةً لِلظَّالِمِینَ ﴿ ۶۳ ﴾ ما آن درخت را در دوزخ مایۀ درد و رنج و محنت برای ظالمان و کافران قرار دادهایم.
إنَّها شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فِي أَصْلِ الْجَحِيمِ﴿ ۶۴ ﴾ درخت یا گیاه زقّوم درختی است که از اصل جهنــم و قعر دوزخ میروید.
طَلْعُهَا کَأَنَّهُ رُءُوسُ الشَّیَاطِینِ ﴿ ۶۵ ﴾ درختی بدریخت و شئوم که شاخ و برگهای آن ماننــد کلّـــۀ شیاطین است.
فَإِنَّهُمْ لَآکِلُونَ مِنْهَا فَمَالِئُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ ﴿ ۶۶ ﴾ دوزخیان و مجـرمان از آن میخورند و شـکم خود را پر میکننـد.
ثُمَّ إِنَّ لَهُمْ عَلَیْهَا لَشَوْبًا مِنْ حَمِیمٍ ﴿ ۶۷ ﴾ بعدازاینکه شــکم خود را پر کردند، از آبی که داغ و مُتعفِّن است، مینوشنــد و استفاده میکنند.
ثُمَّ إِنَّ مَرْجِعَهُمْ لإلَى الْجَحِیمِ ﴿ ۶۸ ﴾ سپس بهسـوی آتش دوزخ برده میشـوند.
إِنَّهُمْ أَلْفَوْا آبَاءَهُمْ ضَالِّینَ ﴿ ۶۹ ﴾ اینها از آبا و اجدادِ منحرفِ خود پیـروی کردهاند که اینچنین گرفتار شــدند.
فَهُمْ عَلَى آثَارِهِمْ یُهْرَعُونَ ﴿ ۷۰ ﴾ بعد از اینهمه راهنمایی و هشــدار، باز به دنبال پدران منحرف خود میدویدند.
وَلَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ أَکْثَرُ الأوَّلِینَ ﴿ ۷۱ ﴾ و (قبل از بعثت رسول خدا (ص)) کافران مریض الحال و اقوام دیگری زیستهاند که در توحیـد و خداپرستی گمراه بودهاند.
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا فِیهِمْ مُنْذِرِینَ ﴿ ۷۲ ﴾ و ما در میان این اقوام گذشته، قبل از مشـرکان مکه پیامبـرانی را فرستادیم آنها را انذار و نصیحت کردند.
فَانْظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُنْذَرِینَ ﴿ ۷۳ ﴾ دقت کنیـد به زندگی بعضی از کسانی که بهسوی آنها پیامبــر و رسولانی فرستادیم و با فرستادگان ما مخالفت کردند و درنهایت همگی گمــراهانه رفتند.
إِلا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِینَ ﴿ ۷۴ ﴾ مگر جمع قلیـلی که عقلانیت داشتند و به پیام رسـولان گوش دادند و با عزت و سـربلندی زندگی کردند.
وَلَقَدْ نَادَانَا نُوحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِیبُونَ ﴿ ۷۵ ﴾ ازجملۀ این رســولان نوح (ع) است که از ما طلب توفیق و نجات کرد. ما به خواست وی توجه کردیم و ما بهترین اجابتکنندۀ عبــدان صالح خود هستیم.
وَنَجَّیْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْکَرْبِ الْعَظِیمِ ﴿ ۷۶ ﴾ نوح (ع) و همفکـرانش را از سختی و ناراحتی و انــدوه بزرگی که بر آنها حاکم بود، نجات دادیم.
وَجَعَلْنَا ذُرِّیَّتَهُ هُمُ الْبَاقِینَ ﴿ ۷۷ ﴾ فــرزندان و همفکــران نوح (ع) را بعد از طوفان روی زمیـن قـرار دادیم.
وَتَرَکْنَا عَلَیْهِ فِی الآخِرِینَ ﴿ ۷۸ ﴾ نام نیک نوح (ع) و خانواده و پیروانش را در میان امتها و نســلهای آینده باقی گذاشتیم.
سَلامٌ عَلَى نُوحٍ فِی الْعَالَمِینَ ﴿ ۷۹ ﴾ سلام و تحیّت بر نوح (ع) باد در میان همۀ نسلهای تاریخ.
إِنَّا کَذَلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنِینَ ﴿ ۸۰ ﴾ ما اینچنین بندگان مهمی داریم و اینگونه بندگان خویش را پاداش میدهیم.
إِنَّهُ مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِینَ ﴿ ۸۱ ﴾ احتـرام به نوح و همفکرانش به این دلیل بود او از بندگان صادق و صابر و ثابت ما بود.
ثُمَّ أَغْرَقْنَا الآخَرِینَ ﴿ ۸۲ ﴾ بعدازاینــکه نوح را نجات دادیم، مخالفین نوح را با طــوفان غــرق کردیم.
وَإِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لَإِبْرَاهِیمَ ﴿ ۸۳ ﴾ و از پیــروان و پاســداران راه نوح (ع) است ابراهیم خلیل (ع).
إِذْ جَاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ ﴿ ۸۴ ﴾ به یاد بیاور زمانی را که ابراهیـم با قلب پاک و خالی از شـرک تسلیمِ پیشگاه پروردگارش شد و خداوند به وی لباس رسالت پوشاند.
إِذْ قَالَ لأبِیهِ وَقَوْمِهِ مَاذَا تَعْبُدُونَ ﴿ ۸۵ ﴾ آنگاه به پدرش آزر و قومش گفت: این بتهای بیزبان و بی خیر چه هستند که شما آنها را پرستش میکنید؟
أَئِفْکًا آلِهَةً دُونَ اللَّهِ تُرِیدُونَ ﴿ ۸۶ ﴾ آیا رواست بهجای الله ربالعالمـین به دنبال بت بیفتیــد؟
فَمَا ظَنُّكُمْ بِرَبِّ الْعَالَمِينَ﴿ ۸۷ ﴾ شما در برابر قدرت و عظمت پروردگار چه نظر و فکری دارید؟
فَنَظَرَ نَظْرَةً فِی النُّجُومِ ﴿ ۸۸ ﴾ سپس ابراهیم (ع) به ستارگان نگاهی کرد.
فَقَالَ إِنِّی سَقِیمٌ ﴿ ۸۹ ﴾ و در برابر دعوت قومش گفت: من مریضم و توان همراهی شمارا ندارم.
فَتَوَلَّوْا عَنْهُ مُدْبِرِینَ ﴿ ۹۰ ﴾ قومش به صحـرا رفتند و ابراهیـم (ع) را تنها گذاشتند.
فَـرَاغَ إِلَى آلِهَتِهِمْ فَقَالَ أَلا تَأْکُلُونَ ﴿ ۹۱ ﴾ ابراهیــم (ع) زمانی شهر را خلوت دید، با تبــرش بهسوی بتهای قومش رفت و بهصــورت استهزا به بتها گفت: چرا از این طعام (که بتپرستان برای آنها گذاشته بودند) نمیخـورید
مَا لَکُمْ لا تَنْطِقُونَ ﴿ ۹۲ ﴾ چــرا صحبت نمیکنیــد؟
فَرَاغَ عَلَيْهِمْ ضَرْبًا بِالْيَمِينِ﴿ ۹۳ ﴾ سپس (با دست راستش) با تَبَـری که در اختیار داشت همۀ بتها غیـر از بت بزرگ را شـکست.
فَأَقْبَلُوا إِلَیْهِ یَزِفُّونَ ﴿ ۹۴ ﴾ قوم ابراهیـم (ع) (عصـر به شهـر برگشتند) از بتخانه سـرکشی کردند، همۀ بتها را شکسته دیدند و با حالت عصبانیت بهسوی ابراهیم دویدند.
قَالَ أَتَعْبُدُونَ مَا تَنْحِتُونَ ﴿ ۹۵ ﴾ ابراهیم در برابر اعتـراض قومش گفت: این چه فکـری است؛ شماها بتی را که با دست خود ساختهاید آن را پرستش میکنید؟
وَاللَّهُ خَلَقَکُمْ وَمَا تَعْمَلُونَ ﴿ ۹۶ ﴾ خداوند خالق همۀ شمـا و خالق همۀ مـواد اولیــۀ بتها و معبــودان باطل شماست.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیات ۶۲ تا ۷۰: خداوند متعـــال در این ۹ آیه بهشت و بهشتیان و دوزخ و دوزخیان را باهم مقایسه نموده با این توضیح بهشتیان در بهشت آزاد و در رفاه هستند و خوراک و پوشاک و همراه و همسـر و زندگی آنها مهم و ارزشمند و مقام آنان غیرمنتظره است و دوزخیان در دوزخ زندگی سختی دارند و خوراک آنها بیشتـر از درخت زقّوم است که ثمرش بدبو و تلخ و بدطعم است. بهشتیان درنهایت آزادی هستند و آب گرم و آتش رفیق دوزخیان است و درنهایت خداوند علت افتادن دوزخیان به دوزخ را جهل و تعصب و تقلید کورکورانه معرفی کرده است.
توضیح آیات ۷۱ تا ۷۴: در این ۴ آیه خداوند ربالعالمین به جهت تسلّی حال رسـول خاتم (ص) میفرماید: ای رسول میدانم شما خیلی ناراحت هستید که چرا کافران قریش حاضـر به پذیرش نور و نجاتِ خود از ظلمت نیستند. زیاد غم مخور و غمگین مباش و در وظیفۀ خود که همانا ابلاغ و ارشاد است، کوتاهی مکن. اینها و قبل از اینها کسان دیگری بودهاند با رســولان خدا لجاجت به خرج دادهاند و درنهایت خسـرالدنیاوالآخـره شدهاند این قومِ شما همین راه انحرافی را انتخاب کردهاند مگر افراد قلیلی در میان آنها که طریق توحید و راه نور را انتخاب کرده باشند؛ بقیه گمراه و اشتباه کارند.
توضیح آیات ۷۵ تا ۸۲: در این ۸ آیه خداوند متعال به بخش کمی از حیات حضـرت نوح (ع) و مخالفت قومش با برنامههای وی اشاره فرموده و از مقاومت حضـرت نوح (ع) تقدیر و بر روح پاکش سلام و تحیّت فرستاده است و بهصورت اختصـار به نهایت قوم لجوج نوح که در آب و طوفان غرق شـدهاند، اشاره فرموده است.
توضیح آیات ۸۳ تا ۹۶: در این ۱۴ آیه خداوند متعال به بخشی از حیات حضرت ابراهیم (ع) و سلامتی قلب ایشان و شجاعت و مقاومت و اقدام بهموقع آن بزرگوار در تخریب بتهای قومش و دفاع جانانهاش از توحید و اثبات وحدانیت خداوند آسمان و زمین و زحماتی که در این راه نصیب وی شده، اشاره فرموده است.
ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين