روز سه شنبه مورخ ۳ / دیماه /1398 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس چهارصد و بیستم وچهارم تفسیر قرآن کریم ( درس دوم تفسیر سوره مبارکه شورا ) با موضوع آیات ۱۶ الی ۳۵ ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس چهارصد و بیستم وچهارم
درس دوم سوره مبارکه شورا آیات ۱۶ الی ۳۵
*موضوع درس *
1-بحث جدال کافران نسبت به قرآن و قیامت .
2-بحث لطف و کرم و دلسوزی خداوند نسبت به بندگانش.
3-بحث محل کافران در قیامت و مرتبه و جایگاه اهل ایمان.
4-بحث مودت و محبت به نزدیکان رسول خدا (ص) و اهل‌بیت آن بزرگوار.
5-بحث دروغ و افترا به رسول خدا (ص)
6-بحث عطای رزق و روزی به بندگان خدا
7-بحث قدرت بی‌انتهای پروردگار و علم و آگاهی وی از آنچه در آسمانها و زمین میگذرد
** ترجمــه آیـــات**
وَالَّذِینَ یُحَاجُّونَ فِی اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مَا اسْتُجِیبَ لَهُ حُجَّتُهُمْ دَاحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ ﴿ ۱۶ ﴾ کسانی در جامعه بعد از این اصل که خداوند به‌عنوان خالق و پروردگار پذیرفته شده باز در این امر جدال و احتجاج می‌کنند و با خصم و دشمنی با پیامبر اسلام (ص) مخالفت می‌نمایند، دلیل و برهان مخالفت آن‌ها بی‌اساس و مردود و باطل است. این قوم شامل غضب الهی و مستحق عذاب شدیدند.
اللَّهُ الَّذِی أَنْزَلَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ وَالْمِیزَانَ وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِیبٌ ﴿ ۱۷ ﴾ خداوند که معبود به‌حق و مورد توجه رسول خداست، خدایی است که کتاب (قرآن کریم) و میزان برنامۀ عدالت را به حق و حساب شده نازل کرده است. شما ای محمد (ص) وقوع قیامت را اطلاع ندارید شاید وقوع قیامت نزدیک و قریب باشد.
یَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِهَا وَالَّذِینَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَیَعْلَمُونَ آن‌ها الْحَقُّ أَلا إِنَّ الَّذِینَ یُمَارُونَ فِی السَّاعَةِ لَفِی ضَلالٍ بَعِیدٍ ﴿ ۱۸ ﴾ کافران نسبت به وقوع قیامت استهزا می‌کنند و می‌گویند: کی قیامت می‌آید؟ عجله دارند و می‌گویند زودتر واقع شود اگر راست است؟ ولی اهل ایمان و معتقدان به قیامت می‌دانند و باور دارند که قیامت حق است و زمانی که خداوند بخواهد، واقع می‌شود. شما اهل ایمان آگاه باشید کسانی که در امر وقوع قیامت تردید دارند، در گمراهی و ضلالت هستند.
اللَّهُ لَطِیفٌ بِعِبَادِهِ یَرْزُقُ مَنْ یَشَاءُ وَهُوَ الْقَوِیُّ الْعَزِیزُ ﴿ ۱۹ ﴾ خداوند به بندگان خود لطف بسیار دارد. آنان را از بلایا محفوظ می‌کند و در مسیر صحیح هدایت می‌نماید و به هر کسی صلاح بداند، رزق و روزی می‌دهد. او قوی و عزیز است و هر کاری بخواهد انجامش برایش سهل و آسان است.
مَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِی حَرْثِهِ وَمَنْ کَانَ یُرِیدُ حَرْثَ الدُّنْیَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِی الآخِرَةِ مِنْ نَصِیبٍ ﴿ ۲۰ ﴾ هرکسی در دنیا عمل نیک انجام دهد و زراعت حسنه برای آخرت شخم کند، به کشت و زراعت وی برکت و رشد می‌دهیم و بر محصولاتش می‌افزاییم و هر کس فقط در فکر دنیا باشد و زراعت و کارش فقط برای دنیا باشد و کاری به آخرت نداشته باشد، سهم دنیا را به او می‌دهیم ولی در قیامت دیگر هیچ بهره ای ندارد.
أَمْ لَهُمْ شُرَکَاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّینِ مَا لَمْ یَأْذَنْ بِهِ اللَّهُ وَلَوْلا کَلِمَةُ الْفَصْلِ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ وَإِنَّ الظَّالِمِینَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿ ۲۱ ﴾ آیا این کافران کلاه سر رفته، معبودی دارند که برای آن‌ها برنامۀ زندگی تدوین و برای دنیای آن‌ها برنامه‌ریزی کند؟ اگر قضیۀ اجل تعیین‌شده نبود، خیلی زودتر به جهالت آن‌ها جواب می‌دادیم و به حساب آن‌ها می‌رسیدیم. برای کسانی که به خود و دیگران ظلم کرده‌اند و ظلم می‌کنند، عذاب سختی در کمین است.
تَرَى الظَّالِمِینَ مُشْفِقِینَ مِمَّا کَسَبُوا وَهُوَ وَاقِعٌ بِهِمْ وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فِی رَوْضَاتِ الْجَنَّاتِ لَهُمْ مَا یَشَاءُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذَلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبِیرُ ﴿ ۲۲ ﴾ در روز قیامت وقتی می‌بینید ظالمان در مقابل کیفری که جواب اعمال دنیای آن‌هاست تا چه حدی پریشان و ناراحت‌اند تعجب می‌کنید. ولی از طرف دیگر اهل ایمان و صاحبان اعمال پسند و صالح را می‌بینید در باغ‌های بهشت مستقرند و هر آنچه بخواهند برایشان آماده است. این لطف و مرحمت الهی شایستۀ اهل ایمان است.
ذَلِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُلْ لا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى وَمَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ ﴿ ۲۳ ﴾ این همان بشارت و مژده‌ای است که خداوند در دنیا به اهل ایمان و عمل صالح می‌دهد به خاطر آنکه امر خالق خود را انجام داده‌اند تا در دنیا دلگرم باشند. ای محمد (ص) بگو من در برابر این دعوت و ابلاغ و پیام‌رسانی خود اجر و پاداشی نمی‌خواهم. پاداش من احترام و مودت است به نزدیکان من و هر کس در دنیا عمل پسند و نیکی انجام دهد، به نیکی او می‌افزایم. چون خداوند بخشنده و سپاسگزار است.
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا فَإِنْ یَشَأِ اللَّهُ یَخْتِمْ عَلَى قَلْبِکَ وَیَمْحُ اللَّهُ الْبَاطِلَ وَیُحِقُّ الْحَقَّ بِکَلِمَاتِهِ آن‌ها عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿ ۲۴ ﴾ کافران می‌گویند: محمد که می‌گوید قرآن کلام خداست، این اظهارات و تفکر، دروغ و افترا است. قرآن ساختۀ محمد است. ای جاهلان مکه؛ اگر خداوند اراده کند، توان گفتار را از شما می‌گیرد. خداوند باطل را محو و حق را حاکم می‌کند. خداوند به آنچه در سینه‌های افراد است، آگاه است.
وَهُوَ الَّذِی یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ وَیَعْفُو عَنِ السَّیِّئَاتِ وَیَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ ﴿ ۲۵ ﴾ خدایی که محمد مبلّغ اوست، خدایی است توبۀ افراد را قبول می‌کند و در صورت توبه از گناهان آن‌ها چشم‌پوشی می‌نماید او بر آنچه شماها انجام می‌دهید، آگاه است.
وَیَسْتَجِیبُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَیَزِیدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَالْکَافِرُونَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ ﴿ ۲۶ ﴾ او دعا و طلب اهل ایمان را مستجاب می‌کند و به خواستۀ آن‌ها جواب می‌دهد و فضل و کرمش را بر آنان نازل می‌کند و برای کافران عذاب شدیدی آماده است.
وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَلَٰكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا يَشَاءُ ۚ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ ﴿ ۲۷ ﴾ رزق و روزی افراد با حکمت الهی و صلاح عباد تأمین می‌شود. اگر خداوند رزق و روزی را در حد زیادی به افراد عطا کند، دچار طغیان و ظلم می‌شوند. ولی خداوند به حد و اندازه به افراد رزق و روزی می‌دهد. او بر نیت و احوال بندگانش آگاه است.
وَهُوَ الَّذِی یُنَزِّلُ الْغَیْثَ مِنْ بَعْدِ مَا قَنَطُوا وَیَنْشُرُ رَحْمَتَهُ وَهُوَ الْوَلِیُّ الْحَمِیدُ ﴿ ۲۸ ﴾ او کسی است بعد از یأس و قطع امید، باران رحمت را برای شما نازل می‌کند و رحمتش را می‌گستراند. او (خداوند) ولی و سرپرست و شایسته و ستوده است.
وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ وَمَا بَثَّ فِیهِمَا مِنْ دَابَّةٍ وَهُوَ عَلَى جَمْعِهِمْ إِذَا یَشَاءُ قَدِیرٌ ﴿ ۲۹ ﴾ و از آیات و نشانۀ قدرت خداوند، خلق آسمانها و زمین و آنچه در آسمان و زمین است از جنبنده و غیره و او هر لحظه اراده کند، در اداره و جمع آن‌ها تواناست.
وَمَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَنْ کَثِیرٍ ﴿ ۳۰ ﴾ هر مشکل و مصیبتی برای شما پیش می‌آید، نتیجۀ اعمال روزانۀ خودتان است و حتی خداوند از خیلی از اشتباهات شما چشم‌پوشی می‌کند.
وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ فِی الأرْضِ وَمَا لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلا نَصِیرٍ ﴿ ۳۱ ﴾ شما هر گز نمی‌توانید از قدرت خداوند فرار کنید، تنها الله یار و ناصر شماست و غیر از او یار و ناصری ندارید. به خدا برگردید.
وَمِنْ آیَاتِهِ الْجَوَارِ فِی الْبَحْرِ کَالأعْلامِ ﴿ ۳۲ ﴾ از نشانه‌ها و آیات و قدرت خداوند نگهداری کشتی‌ها روی آب و همچنین آمدورفت کشتی‌هایی است که مانند کوه در دریاها نمایان و مشهودند.
إِنْ یَشَأْ یُسْکِنِ الرِّیحَ فَیَظْلَلْنَ رَوَاکِدَ عَلَى ظَهْرِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿ ۳۳ ﴾ اگر خداوند اراده کند، بادهایی که کشتی را به حرکت درمی‌آورند را ساکن و قطع کند کشتی‌ها روی آب دریا می‌مانند. ولی خداوند به‌وسیلۀ بادها کشتی‌ها را به حرکت در می‌آورد تا زندگی مردم دچار لطمه نشود. این‌ها از نمونه‌های قدرت خداوند برای اهل بصیرت و صبور و شکورند.
أَوْ یُوبِقْهُنَّ بِمَا کَسَبُوا وَیَعْفُ عَنْ کَثِیرٍ ﴿ ۳۴ ﴾ اگر خداوند بخواهد کشتی‌ها را به خاطر اعمال زشت سرنشینان آن‌ها نابود کند، خیلی آسان است ولی خداوند از بسیاری از شماها که اعمالتان مورد پسند الهی نیست، چشم‌پوشی می‌کند.
وَیَعْلَمَ الَّذِینَ یُجَادِلُونَ فِی آیَاتِنَا مَا لَهُمْ مِنْ مَحِیصٍ ﴿ ۳۵ ﴾ کسانی که در آیات و برنامۀ ما مجادله می‌کنند، می‌دانند و باید بدانند هیچ جای گریز و فراری ندارند.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیات ۱۶ تا ۲۰: در این ۵ آیه خداوند متعال به ۵ نکتۀ ارزشمند اشاره دارد.
۱-مخالفت و جدال مشرکان و کافران مکه باطل و بی‌ارزش‌است بعداً پشیمان خواهند شد.
۲-خداوند کتاب‌های آسمانی علی‌الخصوص قرآن کریم را نازل کرده و شکی در این امر نیست قرآن کریم کتاب آسمانی است و از سوی خداوند نازل شده است.
۳-کافران قیامت را قبول ندارند و در خصوص وقوع آن استهزا می‌کنند و در نهایت این کافران روزی خواهند دید که قیامت حق است. معهذا اهل ایمان به این اصل ایمان دارند.
۴-خداوند نسبت به بندگانش لطیف و آگاه و دلسوز است. با قطع‌نظر از فکر و عقیدۀ آن‌ها رزق و روزی را به همه آن‌ها می‌دهد.
۵- هر کس در دنیا خوب بکارد، در آخرت خوب درو می‌کند و خداوند به نیکی او می‌افزاید
توضیح آیات ۲۱ تا ۲۶: در این ۶ آیه خداوند به ما و سایر بندگان ۵ تذکر داده است.
۱-ما برای بندگان خود بخصوص اهل ایمان برنامه داریم. آیا معبود مشرکان برای آن‌ها برنامه دارد؟ خیر. ادعای مشرکان در اساس عاطل و باطل است.
۲-ای محمد (ص) این کافران مغرور را در قیامت خواهید دید که ذلیل و بیچاره و پریشان‌اند. اما در مقابل اهل ایمان دلشاد و خوشحال و بشاش‌اند.
۳-خداوند به پیامبر اسلام (ص) امر فرموده به مخاطبین خود بگوید من در برابر تبلیغ و ارشاد و موعظۀ خود برای شما هیچ‌گونه حق‌الزحمه و اجری نمی‌خواهم. اجر و حق‌الزحمۀ من محبت و احترام به نزدیکان و اهل‌بیت من است.
۴-خداوند توبه پذیر است. اگر کافران تجدیدنظر و از فکر خود عقب‌نشینی کنند و توبه نمایند، خداوند توبۀ آن‌ها را قبول خواهد کرد.
۵-اگر مؤمنین دعا کنند، خداوند به خواستۀ آن‌ها توجه خواهد کرد و به فضل و احسان آن‌ها می‌افزاید.
توضیح آیات ۲۷ تا ۳۵: در این ۹ آیه شاهد نکاتی هستیم هر یک به‌نوبۀ خود کتابی هستند از حکمت و خرد و برنامه و درس. ازجمله:
۱-خداوند با رعایت مصلحت عباد و حکمت خداوندی خود، به افراد رزق و روزی می‌دهد. در حدیث است باید به بعضی بیشتر عطا کرد. اگر کمتر عطا شود، منحرف می‌شوند و به بعضی کمتر عطا کرد. اگر بیشتر عطا شود دچار طغیان می‌شوند.
۲-الله رب‌العالمین برای شما باران نازل می‌کند تا در زندگی بهتر حیات را سپری نمایید.
۳-هر آنچه از مصائب و مشکلات در طول شبانه‌روز گریبان گیر آدم‌ها می‌شود، بیشتر نتیجۀ اعمال روزانۀ آن‌هاست.
۴-با قدرت الهی کشتی‌ها روی آب دریا توقف و حرکت می‌کنند. اگر خداوند باد را قطع کند، تمامی کشتی‌ها بی‌ثمر و بی‌فایده خواهند شد.
ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
