روز سه شنبه مورخ ۱۰ / دیماه /1398 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس چهارصد و بیستم و پنجم تفسیر قرآن کریم ( درس سوم تفسیر سوره مبارکه شورا ) با موضوع آیات ۳۶ الی ۵۳ ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس چهارصد و بیستم و پنجم
درس سوم سوره مبارکه شورا آیات ۳۶ الی ۵۳
*موضوع درس *
1-بحث متاع دنیا و فانی بودن آن .
2-بحث نعمات عدیده‌ای که خداوند به انسان‌های مؤمن عطا فرموده است.
3-بحث دفاع و مقاومت در برابر ظالم
4-معرفی محل کافران در آخرت و مقام و جایگاه اهل ایمان
5-هشدار به انسانها هشیار باشند دنیا آنها را فریب ندهد.
6-توصیه به پیامبر اسلام (ص) در برابر کافران غمگین نشود.
7-بحث وحی و نحوۀ تماس خداوند با رسولان خود.
** ترجمــه آیـــات**
فَمَا أُوتِیتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ وَأَبْقَى لِلَّذِینَ آمَنُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿ ۳۶ ﴾ آنچه از نعمت‌ها و متاع و سـرمایه‌های دنیا به شما عطا شده‌اند، زودگذرند مانند دنیا که عاقبتی ندارد و آنچه خداوند برای اهل ایمان و صاحبان عمل صالح در قیامت در نظر گرفته است، بهتـر و باقی و همیشگی است.
وَالَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبَائِرَ الإثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَإِذَا مَا غَضِبُوا هُمْ یَغْفِرُونَ ﴿ ۳۷ ﴾ افراد شایستۀ نعمات اُخروی و در روز قیامت، کسانی هستند که از گناهان کبیره و بزرگ و اعمال زشت اجتناب می‌ورزند و در وقت عصبانیت به خود آرامش می‌دهنـد و اهل عفـو و گذشتاند.
وَالَّذِینَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ ﴿ ۳۸ ﴾ و همچنین نعمات الهی شایستۀ کسانی است که دعوت پروردگار خود را اجابت نمود ه و اهل نماز و نیایش‌اند و در امور دنیوی کارهای خود را با مشورت انجام می‌دهند و ازآنچه خداوند به آنها عطا کرده است، انفاق و احسان می‌کنند.
وَالَّذِینَ إِذَا أَصَابَهُمُ الْبَغْیُ هُمْ یَنْتَصِرُونَ ﴿ ۳۹ ﴾ و همچنین کسانی که از سـوی افراد مریض و ظالم ستمی به آنها برسـد، در مقابل به خدا پناه می‌برند و از وی طلب توفیق و نجات را می‌نماینــد.
وَجَزَاءُ سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لا یُحِبُّ الظَّالِمِینَ ﴿ ۴۰ ﴾ در محکمۀ الهی کیفــر هر گناه یک مجازات است و هر کس در امور دنیا اهل عفو و اصــلاح باشد، اجرش با خداست. خداوند ظالمان را دوست ندارد.
وَلَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولَئِکَ مَا عَلَیْهِمْ مِنْ سَبِیلٍ ﴿ ۴۱ ﴾ دعـا و یاری طلبیــدن منع و عیب نیست و هــرکسی مورد ظلـم واقع شــود یاری طلبیــدن وی از پروردگارش عیب نیست.
إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الأرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿ ۴۲ ﴾ نارضایتی خداوند از کسانی است که اهــل ظلم‌اند و به مردم ظلم می‌کننـد و در جامعه و زمین فساد و ظلم را انتشـار می‌دهنـد. برای این نوع افــراد عذاب شدیدی در کمین آن‌هاست.
وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِکَ لَمِنْ عَزْمِ الأمُورِ ﴿ ۴۳ ﴾ و هرکسی در برابر مصائب و مشــکلات صبـر و عفو و چشم‌پوشی نماید، کارش ارزشمنــد و قابل‌تقــدیر خدا و خلــق خداست.
وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ وَلِیٍّ مِنْ بَعْدِهِ وَتَرَى الظَّالِمِینَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ یَقُولُونَ هَلْ إِلَى مَرَدٍّ مِنْ سَبِیلٍ ﴿ ۴۴ ﴾ کسی که در دنیـا در اثر عمل پلیــدش خداوند او را گمــراه کرده باشــد، در قیامت دیگر ولی و سـرپرست نخواهد داشت. در قیامت شما خواهیــد دید کسانی که در دنیا اهـل ظلم و ستم بوده‌اند، ذلیــلانه داد می‌کشنــد آیا راهی به‌سوی بازگشت به دنیـا و جبــران وجود دارد؟
وَتَـــــــــــرَاهُمْ یُعــــــْرَضُـــونَ عَلَیْـهَا خَاشِعِیـنَ مِنَ الذُّلِّ یَنْــظُـــرُونَ مِنْ طَرْفٍ خَفِیٍّ وَقَالَ الَّذِینَ آمَنُــــوا إِنَّ الْخَاسِــــرِینَ الَّذِینَ خَسِـرُوا أَنْفُسَهُــمْ وَأَهْلِیـــهِمْ یَوْمَ الْقِیــَامَةِ أَلا إِنَّ الظَّالِمِینَ فِی عَـذَابٍ مُقِیـمٍ ﴿ ۴۵ ﴾ در قیامت (ای محمد (ص))خواهید دید ستمکاران و کافــران در برابر آتش سـوزان دوزخ قرار می‌گیـرند و آتش بر آنها عرضه می‌شـود درحالی‌که خیلی خاشع و ترسو به نظر می‌رسنــد و دارند زیرچشمی به آتش نگاه می‌کنند و در آن روز و ساعت، اهـل ایمان به کافران و شکست‌خوردگان و گرفتارانِ عذاب می‌گوینــد: کسانی که به خود و خانوادۀ خویش ظلم و ستم کرده‌اند، باید در خسارت و عذاب دائم بماننــد.
وَمَا کَانَ لَهُمْ مِنْ أَوْلِیَاءَ یَنْصُرُونَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ سَبِیلٍ ﴿ ۴۶ ﴾ این نوع افراد که به خود و خانوادۀ خود خسارت رسـانده‌اند و ظلـم کرده‌اند، در قیامت سـرپرست و یاورانی نخواهند داشت که به آنها کمک کنند و هرکسی را خداوند گمراه کنـد، هیچ راه نجاتی نخواهـد داشت.
اسْتَجِیبُوا لِرَبِّکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ مَا لَکُمْ مِنْ مَلْجَإٍ یَوْمَئِذٍ وَمَا لَکُمْ مِنْ نَکِیرٍ ﴿ ۴۷ ﴾ ای کافرانِ منکر و لجوج؛ تجدیدنظر کنیـد. دعوت خـدا و رسول را اجابت نمایید قبل از اینکه به درد و عذاب قیامت گرفتار آیید. قیامت روزی است هرکسی خداوند یارش نباشـد، هیچ ملجأ و پناهگاهی نخواهد داشت.
فَإِنْ أَعْرَضُوا فَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا إِنْ عَلَیْکَ إِلا الْبَلاغُ وَإِنَّا إِذَا أَذَقْنَا الإنْسَانَ مِنَّا رَحْمَةً فَرِحَ بِهَا وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ فَإِنَّ الإنْسَانَ کَفُورٌ ﴿ ۴۸ ﴾ اگر بعداز اینهمه بیان و دلیـل و برهان باز کسانی روگردان و به مطالب و دعوت شما (ای محمد (ص)) گوش ندادند، غمگین مباش و غم مخور. ما شمـارا مأمور حفاظت و اجبـار آنها نکرده‌ایم. وظیفۀ شما فقط ابلاغ رسالت است. ما هر وقتی نعمتی را بر کسی از عبــدان خود هدیه کنیم، دل‌خوش می‌شــود و اگر درنتیجۀ اعمالش بلایی را متوجه او نماییم، شروع به ناسزاگویی می‌کنــد. به حقیقت بنی‌آدم خیلی اهل کفــراناند.
لِلَّهِ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ یَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ إِنَاثًا وَیَهَبُ لِمَنْ یَشَاءُ الذُّکُورَ ﴿ ۴۹ ﴾ مالکیت آسمان‌ها و زمین، از آن خداوند است. قدرت خداوند چنــان است هر چه را بخـواهد، خلق و ایجاد می‌کنــد. به هر کس اراده کند دختــر می‌دهد و به هر کس اراده کند، پســر می‌بخشــد.
أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْرَانًا وَإِنَاثًا وَیَجْعَلُ مَنْ یَشَاءُ عَقِیمًا إِنَّهُ عَلِیمٌ قَدِیرٌ ﴿ ۵۰ ﴾ و همچنین است هرگاه اراده کنــد، در یک آن هم پسـر و هم دختـر به‌صورت دوقلو به والدینش عطا می‌کنــد و در قدرت الهی است زن و مرد را عقیــم می‌نماید و اولادی به آنها نمی‌دهــد. درا ین امر حکمت الهی حاکم است.
وَمَا کَانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللَّهُ إِلا وَحْیًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولاً فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ مَا یَشَاءُ إِنَّهُ عَلِیٌّ حَکِیمٌ ﴿ ۵۱ ﴾ ممکن و شایسته نیست هیچ‌کسی مستقیم با خداوند گفتگو کنــد مگر از طریق وحی و در پشت پرده بدون رؤیت بصـری و هرگاه پیامبـری را به جهت ابلاغ رسالت به میان مردم اعزام کنــد، از طریق وحی خداوند به رسولش و از طریق رسولش به اذن خداوند به انسانها پیام میرســد. خداوند بلند مرتبه و حکیم است.
وَکَذَلِکَ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا مَا کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتَابُ وَلا الإیمَانُ وَلَکِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا وَإِنَّکَ لَتَهْدِی إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿ ۵۲ ﴾ همچنان که بر رسولان پیشین برنامۀ خود را وحی کرده‌ایم، بر تو (ای محمد (ص)) نیز وحی نمودیم و فرمان خود را از طریق وحی به شما اعلام می‌کنیـم. اگر از طریق وحی نبود، شما نه کتابی را میشنـاختید و نه از اصول ایمـان و عقیــده و نه از حق و باطل خبــری داشتید. ولی ما کتاب و وحی را نوری قراردادیم که تا به‌وسیلۀ آن هرکسی را بخواهیــد و تمایل داشته باشد، هدایت کنیـد به‌سوی راه راست و صــراط مستقیـم.
صِرَاطِ اللَّهِ الَّذِی لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأرْضِ أَلا إِلَى اللَّهِ تَصِیرُ الأمُورُ ﴿ ۵۳ ﴾ صـراط مستقیم و راه خداوندی که تمامی آنچــه در آسمان‌ها و زمین است، در مالکیت اوست و درنهایت تمــامی کارها به‌ســوی او بازمی‌گردد.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیات ۳۶ تا ۴۳: در این ۸ آیه خــداوند متعال به ما اهــل ایمان ۱۰ موضــوع را بیان و یادآوری فرموده است. خداوند در مقدمۀ این ۱۰ موضـوع می فــرماید:
آنچه از نعمات و متاع دنیا در اختیار شما قرار گرفته است، همگی موقت و مانند دنیا فانی‌اند و آنچه خداوند به پاداش اعمال نیکتان به شما می‌دهد، مهم و بهتر و باقی‌تر است. البته نعمات و متاع الهی در آخرت به افراد خاصی داده می‌شود من‌جمله:
۱-مـؤمن باشند۲- در زندگی به خــداوند توکل کننـد. ۳-از گناهان کبیــره دوری و اجتناب نماینــد. ۴-در حــد توان اوامــر خالق خود را انجام دهنــد. ۵-اهل نماز و رابطــه با خداوند باشنــد. ۶-کارهای روزانه را با شــور و مشورت انجام دهنــد. ۷-ازآنچه خــداوند به آنها عطــا فرموده است، احســان و انفاق کننــد. ۸-در مقابل ظلم و ستــم ایستادگی و مقاومت نماینــد. ۹-اهل اصـــلاح و عفو و گذشت باشنــد. ۱۰-کسانی که در زندگی اهـــل صبـر و گذشت اند و عمل آنها خداپسندانه است.
توضیح آیات ۴۴ تا ۴۶: در این ۳ آیه خداوند متعال جایگاه کافــران و مقام و مرتبۀ اهل ایمان را به تصویر کشیــده و به‌صورت قطع اعلام کرده است، در آخرت اهل شـرک و کفر، حامی و سـرپرست و ناصــر ندارند و ذلیل و سـر به زیر و رنگ‌پریده و نادم‌اند و اهل ایمــان بشاش و خوشحــال‌اند و به کافران می‌گوینــد: خسارت‌دیدۀ واقعی شما هستید در دنیا کاری کردید امروز این‌چنین مبتــلا و گرفتــارید.
توضیح آیات ۴۷ تا ۵۳: در این ۷ آیه خداوند متعال به ۵ موضوع مهم و شنیدنی اشاره فرموده است.
۱- هشدار به‌تمامی انسانها که باید امر و دستورات آسمانی پروردگار را قبول و اجابت نماینــد.
۲-خطاب به رسول خدا (ص) می‌فرماید: اگر کافران امــر خدا و دعوت شمارا اجابت نکردند، شما مسئول آنها نیستیـد. وظیفۀ شما در ابلاغ و ارشاد و دعوت است و بس. زیاد غم مخـور.
۳-آنچه در آسمان‌ها و زمین است، همگی ملک خداوند هستند. تنها خداوند متعال اولاد ذکور و اناث را به والدین عطا می‌کنــد.
۴-خداوند چون جسم نیست، به‌صورت مستقیم با هیچ‌کسی گفتگو نمی‌کنــد. پیام الهی از طــریق وحی و الهام و یا به‌واسطۀ فرشتۀ رابط، جبــرئیل امین به پیامبــران و سفیران وی رسیــده است.
۵-نکتۀ آخر درس و آیات سورۀ مبارکۀ شورا خطاب مجدد است به رســول خدا حضـرت خاتم که ای محمد (ص) ما قرآن کریم را از طریق فرستادۀ خود روح‌الامیـن جبــرئیل به شما وحی و نازل کردیم. شما قبل از رسالت و وحی و نزول قرآن کریم، هیچ آگاهی و اطلاع و خبــری از گذشته و آینده نداشتید. ما از طریق نور خود شما را به بهتــرین صـراط و راه آگاهی دادیم و راهنمایی کردیم. به جایی رسیدید که امروز دنیا به شما نیازمنــد و بشـریت محتاج شمــا هستند
ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
