درس دهم ..... آیات 63 الی 71 سوره مبارکه انفال

روز سه شنبه مورخ 7/ آذر /1391 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویستم تفسیر قرآن کریم (درس دهم تفسیر سوره مبارکه انفال) با موضوع آیات 63 الي 71 ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است .

 

 

کـــلاس تفسیــــر قــرآن کــــریـــم  توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري

درس دویستم

درس دهم سوره مبارکه انفال  آیات 63  الی 71

 

** موضوع درس **

1) الفت بین قلب ها با خداست

2) لطف خداوند و حمایت مردم دو نعمت مهم برای رهبران دین  هستند

3) کیفیت و معنویت قدم بر کمیت و مادیات است

4) برنامه اسلام در خصوص اسیران و غنایم جنگی 

 

* ترجـــمه آيـــات *

 

وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ ۚ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ ۚ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ﴿  63  

در میان دلهای آنها الفت و محبت ایجاد کرد ایجاد الفت و وحدت با خداوند است اگر شما هر آنچه در زمین است آن را در راه ایجاد الفت و تفاهم و نزدیک کردن دلها هزینه کنید بدون یاری خداوند موفق نخواهید شد ولی خیلی سهل و آسان خداوند بین آنها الفت ایجاد نمود خداوند توانا و حکیم است .

 

یا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ﴿64﴾

ای پیامبر ، خداوند متعال و مومنان مطیع و مخلص برای حمایت تو کافی هستند سعی کنید فقط بر خدا و ملت مومن تکیه کنید  .

 

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ ۚ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ ۚ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفًا مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَفْقَهُونَ﴿65﴾

ای پیامبر مومنان را به جنگ با دشمن منکر خدا و رسول تشویق کن عده و عُده خود را با دیگران مقایسه نکنید با نصرت الهی 20 نفر از شما بر 200 نفر و یکصد نفر شما بر یکهزار نفر از کافران غلبه خواهد کرد چون کافران فاقد درک واقعیت و حقیقت هستند .

 

الْآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنْكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا ۚ فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِائَتَيْنِ ۚ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ﴿66﴾

هم اکنون خداوند به شما تخفیف داد چون بر ضعف  و قوت شما آگاهی داشت و  لذا اعلام فرمود و وعده کریمانه داد یکصد نفر اهل ایمان با اراده می توانند بر 200 نفر غالب آیند و یکهزار نفر مومن بصیر و هشیار می توانند به یاری و امر خداوند بر دو هزار نفر از کافران فائق آیند و خداوند با صابران است . 

 

مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرَىٰ حَتَّىٰ يُثْخِنَ فِي الْأَرْضِ ۚ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيَا وَاللَّهُ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ﴿67﴾

هیچ پیامبری حق ندارد تا جای پا و حدود و قدرتش مشخص نشده است اقدام به گرفتن اسیر نماید شما دنبال متاعی هستید که  فقط چند روزی پایدار است و خداوند سرای دیگری برای شماها می خواهد ، همانا خداوند قادر و حکیم است . 

 

لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ﴿68﴾ 

اگر دستور و فرمان سابق الهی نبود « وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا » ( که تا ابلاغ نکنیم انتقام و کیفر نخواهیم کرد) شما را کیفر سخت می کردیم .

 

فَكُلُوا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلَالًا طَيِّبًا ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ﴿69﴾ 

آنچه از غنائم به دست آورده اید حلال و تمیز و پاکیزه بخورید و از نافرمانی خداوند بپرهیزید چون غفور و رحیم است .

 

یا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِمَنْ فِي أَيْدِيكُمْ مِنَ الْأَسْرَىٰ إِنْ يَعْلَمِ اللَّهُ فِي قُلُوبِكُمْ خَيْرًا يُؤْتِكُمْ خَيْرًا مِمَّا أُخِذَ مِنْكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ﴿70﴾

ای پیامبر به اسیرانی که در اختیار شما هستند بگو اگر خداوند نیت پاک و آینده روشن و قصد بهتری از شما  می دید بهتر از آنچه از شما گرفته شده به شما می داد و شماها را مورد عفو قرار می داد زیرا خداوند بخشنده و مهربان است .

 

وَإِنْ يُرِيدُوا خِيَانَتَكَ فَقَدْ خَانُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ فَأَمْكَنَ مِنْهُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴿71﴾ 

اما این اسیران کافر اگر بخواهند به شما خیانت کنند ( البته خیانت آنها تازگی ندارد و اینها قبلاً هرچه در توان داشته اند علیه خدا و رسول انجام داده اند) . شما واهمه ای نداشته باشید خداوند شما را بر آنان پیروز خواهد کرد خداوند دانا و حکیم است .

 

** توضيح و تفسير آيات **

 

توضیح آیات 63 و 64 : این آیات در خصوص الفت قلوب و تفاهم و ایجاد وحدت است . خداوند متعال به پیامبر اسلام می فرماید: اگر چه سعی و تلاش وکوشش تو مشکور و مقبول است ولی الفت قلب ها در قبضه قدرت الهی است و اگر خداوند متعال الفت را برقرار نکند تمامی انسان ها و همه قدرت ها و ثروت ها هم بسیج شوند نمی­توانند الفت را برقرار کنند  و در آیه 64 به پیامبر اسلام دلجوئی داده شده است و می­فرماید که از هیاهوی کفار هراس نداشته باشید خدا و مومنین برای حمایت شما کافی و وافی اند .  

 

توضیح آیات 65 و 66 : در این آیات به پیامبر اسلام امر شده است نیروهای مومن و حاضر برای جهاد را تشویق کند و زیاد به کمیت توجه نکند اگر 20 نفر با توکل به خدا و ایمان صادقانه و ثبات قدم و شعور و برنامه ریزی در میدان حاضر شوند می توانند بر 200 نفر از کفار که دارای چنین برنامه ای نباشند غالب آیند و همچنین است یکصد نفر با برنامه می توانند بر هزار نفر بی برنامه و غیر منظم فایق آیند . در آیه 66 می­فرماید : معلوم است که تعداد شما در برابر تعداد آنها از حیث کمیت قابل مقایسه نیست ولی خداوند به شما این اطمینان را می دهد که یکصد نفر صابر و با برنامه بر دویست نفر و هزار نفر بر دو هزار نفر به یاری و توکل به خدا پیروز خواهند شد .

 

توضیح آیات 67 تا 71   :  این پنج آیه در خصوص اسرای بدر است . قضیه بدین قرار بوده است : مسلمانان در غزوه بدر جمعی را اسیر و آنها  را به مدینه منوره آوردند پیامبر اسلام (ص) با اصحاب مشورت کرد در نتیجه موافقت شد آنان را در مقابل فدیه مادی آزاد کنند خداوند متعال این تصمیم پیامبر اسلام و اصحاب را مورد ملامت قرار داد و فرمود : این عمل معقول و پسند و مطلوب نیست و هیچ پیامبری حق ندارد قبل از توانمندی و دست یابی به قدرت وقبل از شکست کامل دشمن خود را با گرفتن اسیر سرگرم کند مبادا دشمن زخم خورده به آنان حمله کند و از آنان انتقام بگیرد فدیه و ثروت دنیوی ارزش ندارد اجر و پاداش خداوند شایسته تر است و خداوند به این خاطر قبلاً به پیامبر اسلام و یارانش شیوه برخورد با اسیران را یادآوری نکرده بود ضمن ملامت آنها فرمود : در قرآن کریم و در لوح المحفوظ است «وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا »( بدون ابلاغ و یادآوری کسی را کیفر نخواهیم کرد) لذا فدیه و غنیمتی که گرفته اید مال شماست و آن را بخورید و از آن استفاده کنید ولی بعداً در برخورد با اسرا مثل بدر عمل نکنید ضمناً از هیاهوی دشمن واهمه نداشته باشید چنانچه کفار بخواهند علیه شما اقدام و در فکر خیانت و خدعه باشند همچنانکه قبلاً در این خصوص دریغ نداشته اند خداوند از خدعه آنان آگاه است و به جایی نخواهند رسید و خداوند علیم و حکیم است .

 

**** نکات و نتایج درس ****

 

1- نزدیکی جسم و بدن انسانها به یکدیگر با قدرت و ثروت و سیاست ممکن است ولی نزدیکی دلها و الفت بین قلبها بدون لطف و هدایت خداوند غیر ممکن است الفت بین قلب ها حتی از قدرت پیامبران نیز خارج است .

 

2-  در میدان جنگ و عملیات نظامی تشویق و امیددادن به افراد و اطمینان به ثواب اخروی و بیان مژده های آسمانی و ذکر پاداش های الهی مهم و موثراند لذا خداوند متعال به مسلمانان اعلام کرده است با ایمان و توکل به خدا  و ثبات قدمی و برنامه ریزی و استفاده از تاکتیک و مسائل مهم روز می شود با ،20  نفردر برابر 200 نفر بدون برنامه مقاومت کرد و بر آنها غالب شد  و هزار نفر با ایمان و اراده و صاحب برنامه بر دوهزار نفر   بی ایمان و بی اراده فائق خواهند آمد.

 

3-  نکته سوم بحث اسیر و شیوه برخورد با اسیران است . خداوند متعال در آیه 65 می فرماید : هیچ پیامبری حق ندارد قبل از تثبیت قدرتش خود را با اسیر و غنایم سرگرم کند مبادا دشمن زخم خورده از فرصت استفاده کرده و مانند غزوه احد به مسلمانان ضربه کاری وارد نماید .

 

« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »

 

این مطلب را به اشتراک بگذارید

Submit to FacebookSubmit to Google PlusSubmit to TwitterSubmit to LinkedIn