روز سه شنبه مورخ 14/ آذر /1391 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و یکم تفسیر قرآن کریم (درس یازدهم تفسیر سوره مبارکه انفال) با موضوع آیات 72 الي 75 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است .
کـــلاس تفسیــــر قــرآن کــــریـــم توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري
درس دویست و یکم
درس یازدهم سوره مبارکه انفال آیات 72 الی 75
** موضوع درس **
1- جایگاه مهاجرین در
2- جایگاه انصار در قرآن
3- برنامه کافران در برابر مسلمانان
* ترجـــمه آيـــات *
إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَٰئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يُهَاجِرُوا مَا لَكُمْ مِنْ وَلَايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُوا ۚ وَإِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَىٰ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ ۗ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ﴿72﴾
کسانی که به رسالت پیامبر اسلام (ص) ایمان آوردند و در راه حفظ ایمان خود و پاسداری از رسالت رسول خدا (ص) از موطن خود هجرت کردندو کسانی که به این مهاجرین الی الله صادقانه پناه دادند و از هر حیث به آنان کمک و مساعدت نمودند آنان یار یکدیگرند اما کسانی که ایمان آورده و در راه حفظ ایمان هجرت نکردند شماها در برابر آنها دوستی و عهد و پیمانی ندارید اما این گروه اگر مهاجرت کردند و در راه حفظ عقیده خود نیاز به نصرت داشتند از هر نوع کمک و مساعدت به آنها دریغ نکنید مگر در خصوص کسانیکه با آنها پیمان امضاء کرده اید نباید با آنها درگیر شوید خداوند بر اقوال و اعمال شما بینا و بصیر است.
وَالَّذِينَ كَفَرُوا بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَفَسَادٌ كَبِيرٌ﴿73﴾
کافران به خدا و رسول در حفظ عقیده و استقلال خود یاران و مدافعان یکدیگرند و اگر شما هم در راه حفظ عقیده و ایمان خود وحدت نداشته باشید شاهد فتنه و اختلاف و تفرقه و فساد در جامعه خود خواهید بود.
وَالَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَٰئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ﴿74﴾
کسانی که به خاطر خدا و حفظ عقیده و نصرت رسول خدا در مکه هجرت کردند ( مهاجرین ) و آنانکه از مهاجرین استقبال و مهمان نوازی کردند و با زبان و عمل و مال خود آنان را یاری نمودند ( انصار) اینها ( مهاجرین و انصار) مومنین حقیقی و واقعی هستند و خداوند متعال در برابر این عمل نیک و مهم مغفرت آخرت و سربلندی دنیا را به آنها عطا خواهد کرد .
وَالَّذِينَ آمَنُوا مِنْ بَعْدُ وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا مَعَكُمْ فَأُولَٰئِكَ مِنْكُمْ ۚ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ﴿75﴾
کسانیکه بعد از اوائل سالهای هجرت ایمان آوردند و سپس هجرت کردند و در کنار رسول خدا و یارانش جهاد نمودند درجه و مقام و جایگاه این گروه مانند جایگاه مهاجرین صدر اول است و در نصرت و انفاق و خدمت ، ذوی الارحام و بستگان نزدیک بیشتر مستحق توجه و مساعدت اند . خداوند در قرآن کریم این احکام را توصیه و امر فرموده است .
** توضيح و تفسير آيات **
توضیح آیات 72 و 73 : خداوند متعال در 4 آیه فوق به جایگاه مهاجرین و انصار اشاره فرموده وهجرت و جهاد را مورد بررسی قرار داده است و عوامل مهمی چون ایمان ، هجرت ، جهاد و انفاق مال را به عنوان عوامل پیروزی اسلام و مسلمین در برابر دشمنان معرفی کرده است و از اهل ایمان و هجرت و جهاد با مال و نفس در راه خدا تجلیل و تقدیر و از مهمانداری و مهمان نوازی مومنان مدینه منوره (انصار) به خاطر همراهی فکری و مالی آنان از رسول خدا و یارانش نیز تجلیل و تقدیر به عمل آمده است . ضمناً در آیه 73 به وضعیت کافران و دشمنان اسلام و جامعه کفر اشاره شده به این عنوان که کافران ضد خدا و مخالف رسول الله (ص) و دشمن مسلمانان با هم ملت واحدهای هستند و به مسلمانان هشدار داده شده هشیار باشند و با هم اختلاف و تفرقه نداشته باشند .
توضیح آیه74 : در این آیه ، ضمن معرفی مجدد جایگاه هجرت و تعریف از مهاجرین و انصار از ایمان و صداقت و ثبات قدمی و ایثار آنان تجلیل و ضمن آفرین گفتن به این گروه خداوند متعال رضایت خود را از آنان اعلام فرموده است .
توضیح آیات 75 : در این آیه کسانی مورد تجلیل و تقدیر قرار گرفته اند که بعد از هجرت رسول خدا در مکه ایمان آورده و ثبات قدمی و ایستادگی و عقیده خویش را حفظ و در نهایت به مدینه منوره مهاجرت کردند و در صف اهل توحید قرار گرفتند لذا از آنان نیز تجلیل شده است وخداوند متعال آنان را در صف «وَالسَّابِقُونَ الأَوَّلُون» قرار داده است .
**** نکات و نتایج درس ****
1- در آیات فوق اهل ایمان از حیث ایمان و هجرت و جهاد به 4 گروه تقسیم شده اند:1) مهاجرین قبل از غزوه بدر 2) انصار قبل از غزوه بدر 3) مومنین مقیم مکه که در دارالکفر در کنار مشرکین ماندند 4) مومنینی که بعد از صلح حدیبیه در سال ششم مهاجرت کردند که جایگاه هر یک به نسبت ایمان ، سابقه هجرت ، نصرت و جهاد با دیگری متفاوت ولی هر چهارگروه نزد رب العالمین مورد تجلیل ، احترام و تقدیر اند .
2- هجرت در اسلام رمز توفیق است و انواع مختلف دارد ، سیاسی ، اقتصادی ، علمی ، تحقیقی و عقیدتی و در بین این هجرتها ، ارزشمندترین آنها ، هجرت در راه عقیده است این قسمت از هجرت از صفات حمیده پیامبران الهی و بزرگان دین و اهل علم و عرفان در تاریخ اسلام است .
3- درآیات فوق و آیات دیگری در قرآن کریم نقش مال در امر جهاد پیش از نفس بیان شده است . پیام این تقدم نشان دهنده نقش مال است در حفظ دین و خدمت به جامعه و تدارک مجاهدین و حراست از بیت و عائله اهل جهاد و پاسداری از برنامه جهاد و هجرت و حفظ استقلال مسلمانان.
4- در صدر اول ایمان و هجرت عامل ارث بوده است یعنی مهاجرین و انصار از همدیگر در وقت فوت ارث میبردهاند بعداً با نزول آیات ذوی الارحام این امر منسوخ شد و سپس با نزول آیات ارث در سوره نساء موضوع احکام ارث تبیین و تشریح شد و ذوی الارحام از ارث محروم شدند .
5- خداوند متعال در آیه 73 میفرماید : جامعه کفر علی رغم اختلافات داخلی و تضادهای میان درونی و تفاوتهای آشکار درکسب مصالح روزانه خود ، در برابر جامعه اسلامی و مسلمانان ملت واحدهای هستند و از همدیگر حرف شنوائی دارند و علت توفیق دنیوی اکثر آنها از این جهت است. سپس به مسلمانان میفرماید : بیدار شوید اگر شما برای حفظ استقلال و بقاء جامعه خود با هم وحدت و تفاهم نداشته باشید و در برابر دشمنان ید واحده نباشید مطمئن باشید در زندگی دنیوی آرامش و عزت و استقلال و قدرت نخواهید داشت و در جامعه شما فساد حاکم خواهد شد و در قیامت نیز باید جوابگوی اشتباهات خود باشید .
اللهم وفقنا للعمل باحکامها و آدابها و اجعلنا من الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه یا رب العالمین .
« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »
این مطلب را به اشتراک بگذارید
