روز سه شنبه مورخ 30/ اردیبهشت /1393 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و پنجاه و هفتمتفسیر قرآن کریم (درس پنجم تفسیر سوره مبارکه ابراهیم) با موضوع آیات 35 الی 41 ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.

کــلاس تفسیـــر قــرآن کــــریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــــادري

درس دویست و پنجاه و هفتم

درس پنجم سوره مبارکه ابراهیم آیات35 الی41

** موضوع درس **

1- بحث مختصری از حیات، تقاضا و دعای حضرت ابراهیم(ع)

2- امنیت مکه خواسته اولیه حضرت ابراهیم(ع)

3- دعای ابراهیم(ع) برای والدین و اهل توحید

* ترجـــمه تفصیلی آيـــات *

وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَٰذَا الْبَلَدَ آمِنًا وَاجْنُبْنِي وَبَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنَامَ﴿35﴾

این آیه اشاره به نجوای ابرهیم (ع) است بعد از اسکان هاجره خاتون، همسرش و اسماعیل فرزند عزیزش در مکه ، ابراهیم خطاب به صاحب کعبه فرمود: پروردگارا از تو می خواهم مکه را شهر امن و دور از خشونت گردان تا هرکس به آن وارد می شود احساس امنیت کند خداوندا من و فرزندانم را از پرستش بُت و طاغوت محفوظ فرما .

رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ ۖ فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي ۖ وَمَنْ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ﴿36﴾

پروردگارا، طاغوتیان و بُت های فریب دهنده، بسیاری از بندگان و افراد بنی آدم را گمراه و منحرف کرده اند. پس هرکس از افراد جامعه از دستورات آسمانی و برنامه های من( ابراهیم) پیروی کند اهل توحید و خداپرست است و هرکس بر خلاف دستور خدا و رسالت من عمل کندحتی اگر از فرزندان من هم باشد عاصی و منحرف است تمامی امر و قضاوت نهائی در دست شماست .

رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُوا الصَّلَاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ﴿37﴾

پروردگارا من اجابت امر کردم بعضی از اعضاء خانواده( اسماعیل و مادرش) را در دره و وادی خشک و بی آب و زرع مکه در جوار خانه مکرَّم و محترم تو سکونت دادم و تنها گذاشتم تا شما را عبادت کنند و اهل نماز باشند . الهی از تو میخواهم دلهای بعضی از مردمان را به سوی آنان بکشان تا با شوق و علاقه به سوی آنها آیند. خدایا رزق و ثمرات و قوُت زندگی را به آنان ارزانی فرما امید است که آنان شاکر نعمات تو باشند.

رَبَّنَا إِنَّكَ تَعْلَمُ مَا نُخْفِي وَمَا نُعْلِنُ ۗ وَمَا يَخْفَىٰ عَلَى اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ﴿38﴾

پروردگارا تو بر ظاهر و باطن ما آگاهید و هیچ مطلب و موضوعی در زمین و آسمان از تو پوشیده و مخفی نیست.

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى الْكِبَرِ إِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ ۚ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ الدُّعَاءِ﴿39﴾

سپاس و ثنا شایسته خداوندی است که در این آخر عُمر و ایّام پیری و سالخوردگی دو پسر شایسته ( اسماعیل و اسحاق) را به من ارزانی و عطا فرمود به حقیقت پروردگار من شنوا ست و دعای بندگان خود را اجابت می کند .

رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي ۚ رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ﴿40﴾

پروردگارا زمینه اقامه نماز پایدار و مستمر و کامل را برای من و فرزندان و اهل بیتم فراهم و میَّسر فرما پروردگارا دعاهایم را قبول و اجابت فرما.

رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ﴿41﴾

پروردگارا با بزرگواری وکرامت از کوتاهی های من و والدینم و تمامی اهل ایمان در روز حساس قیامت چشم پوشی فرما.

**** نکــات و نتــایــج درس ****

1- مجموعه آیات 35 تا 41 شامل دعاها ، نجواها و خواست های ابراهیم بُت شکن(ع) است که به ترتیب در آیه 35 از خداوند متعال درخواست امنیت پایدار را برای مکه کرده است و از بارگاهش درخواست نموده خود و ذُرِّیه و فرزندانش را از شرک و بت پرستی محفوظ و مصون بدارد .

2- در آیه 36 به نهایت زیان بار بت پرستی اشاره و اعلام شده است که بت پرستی و شرک روش غلط و خرافی و ضدعقلانیت است و در تکمیل موضوع ، حضرت ابراهیم(ع) میفرماید: هرکس در غیر راه توحید و راه ابراهیم حرکت کند حتی اگر از فرزندان و ذرِّیه من هم باشد از من بری است .

3- آیه 37 اشاره ای است به حادثه کوچ ایثارگرانه حضرت ابراهیم و اسماعیل و هاجره خاتون زوجه اش ، با این توضیح حضرت ابراهیم سالها با همسر اولیه­اش ساره خانم بدون فرزند زندگی کرد همواره ترس داشت که زمان و روزهای آخر عمرش برسد و رسالت و نبوت ابراهیم بدون جانشین و حامی بماند. عاقبت با اذن و راهنمائی خداوند متعال تجدید فراش نمود و با هاجره خاتون ازدواج کرد و خداوند فرزندی به آنان داد نامش را اسماعیل نهادند با دیدن اسماعیل ، ساره خانم تحریک و در بیت ابراهیم تفرقه ایجاد شد و خلاصه کلام زمینه­ای فراهم گردید تا یک مأموریت پنهانی تحقق و زمینه یک هجرت فراهم شود خداوند به ابراهیم امر فرمود: به جهت آرامش اهل بیت و رفع اختلاف همسرانش ، هاجره خاتون را به همراه فرزند صغیرش اسماعیل از فلسطین به وادی القری ( مکه فعلی) انتقال دهد و در وادی مکه که فاقد آب و آدم و زندگی است ساکن نماید و خود محل را ترک کند. ابراهیم همراه زوجه و فرزند عزیزش از فلسطین عازم محل مورد اشاره شد حدود یک ماه در راه بودند و زمانی درّه مکه را دید دچار حیرت و دلهره گردید و مرتب به خود میگفت: مگر اینجا جای زندگی است ؟ چگونه میتوانم زن و فرزند شیرخوار خود را در این درّه خطرناک تنها بگذارم؟ الهام آمد ابراهیم به چه فکر می­کنید؟ این امر آسمانی است و اجابت آن یک تکلیف است. ابراهیم فرمود : « الهی اینک اجابتاً به امر تو، ذریه و اهل بیتم را در این درّه خشک و بی آب و در کنار بیت مبارکت گذاشتم تا به برکت همجواری بیت مکرَّم و محترمت اهل نماز و عبادت و اهل مسجد باشند. خدایا اسماعیل جگرگوشه و هاجره زوجه محبوب من هستند به بزرگی خود آنها را تنها مگذار و از رزق و کرمت آنها را بهره مند فرما امید است آنها شاکر نعمت تو باشند.»

4- در آیه 38 حضرت ابراهیم(ع) به قدرت باطنی و علم و حکمت و برنامه ریزی خداوند اعتراف میکند و می فرماید: من از برنامه های پشت پرده و پنهان شما اطلاع ندارم و اعتراف میکنم هیچ کار شما بدون مصلحت و حکمت نیست .

5- سپس در آیه 39 زبان به شُکر و سپاس الهی گشوده که در آخر عمرش خداوند دو فرزند ذکور دلبند به نامهای اسماعیل و اسحاق به او عطا فرموده است .

6- و در آیه 40 و 41 مجدداً دست به دعا شده و در برابر کَرَم یزدان اعلام تسلیم و تواضع نموده و از درگاه خداوند درخواست کرده است زمینه­ای فراهم کند که خود و اهل بیت شریفش از اهل نماز و حافظان و پاسداران نماز باشنـد و در آخر برای والدین و اهل ایمان دعای فلاح و نجات را در روز آخرت کرده است.

در اینجا چند سوال مطرح است: 1) چرا ابراهیم(ع) دعا کرد خداوند خود و فرزندانش را از بت پرستی محفوظ فرماید؟ 2)آیا در زمان هجرتِ ابراهیم و ذریه اش به مکه ، بیت الله و کعبه شریفه وجود داشته است یا کعبه به دست ابراهیم ساخته شده است؟ 3) این همه دعا و درخواست برای فراهم کردن زمینه اقامه نماز چرا؟ 4) مگر پدر ابراهیم (آزر) بت تراش نبود پس چرا برای وی دعای نجات کرده است؟

در یک جواب به عرض می رسد ، حضرت ابراهیم در این چند آیه 7 تقاضا از خداوند متعال داشته است در همه آنها برای ما درس و الگو وجود دارد که به خاطر طولانی نشدن درس به صورت شفاهی به جواب بعضی از آنها که به نظرم لازم است اشاره می کنم امید است خداوند متعال از ما قبول فرماید.

« اللهم وفقنا لطاعتک و للعمل بسنه نبیک یا رب العالمین»

« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »

این مطلب را به اشتراک بگذارید