روز سه شنبه مورخ 20/ بهمن /1394 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و هجدهم تفسیر قرآن کریم (درس دوم تفسیر سوره مبارکه حج) با موضوع آیات 11 الی 24 ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادري
درس سیصد و هجدهم
درس دوم سوره مبارکه حج آیات 11 الی 24
*موضوع درس *
1-بحث ضعیف ایمانها و منافقین
2-بحثی در خصوص ادیان مختلف و آینده آنها
3-جایگاه کافران و مقام مسلمانان در قیامت
** ترجمــه آيـــات**
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَى حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلَى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیَا وَالآخِرَةَ ذَلِکَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِینُ﴿11﴾
بعضی از افراد مسلمان در خداپرستی زبانی و فصلی هستند و در صورت توفیق در دنیا و پیروزی در کار روزانه در عبادت خود مطمئن میشوند ولی اگر در زندگی با کوچکترین مشکلی روبرو شوند و یا از سوی خداوند بهعنوان آزمایش به مصیبتی دچار آیند، فوراً دگرگون و منقلب میشوند و به کفر و بیدینی روی میآورند که هم دنیا را از دست میدهند و هم آخرت را. این امر برای آنان هم خسارت دنیاست و هم خسارت آخرت.
یَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لا یَضُرُّهُ وَمَا لا یَنْفَعُهُ ذَلِکَ هُوَ الضَّلالُ الْبَعِیدُ ﴿12﴾
این آیه دنباله آیه قبل است. میفرماید: این نوع افراد ضعیف الایمان وبی اراده در زندگی روزانه خود، اتکا و توکل به غیر خدا را دارند که این نوع پشتیبانان نه نفعی به آنان میرسانند و نه ضرری. این نوع زندگی و خداپرستی یک گمراهی بیش نیست.
یَدْعُو لَمَنْ ضَرُّهُ أَقْرَبُ مِنْ نَفْعِهِ لَبِئْسَ الْمَوْلَى وَلَبِئْسَ الْعَشِیرُ ﴿13﴾
آنان که غیر از خدا را میطلبند ضرر آنها نزدیکتر از نفع آنهاست. اینها بدترین مولا و بدترین عشیرهاند
إِنَّ اللَّهَ یُدْخِلُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الأنْهَارُ إِنَّ اللَّهَ یَفْعَلُ مَا یُرِیدُ ﴿14﴾
خداوند کسانی را که صادقانه ایمان آوردهاند و در باور و ایمان خود ثابتاند و عامل به احکام هستند به بهشتی وارد میکند که در زیر درختان آن چشمههای روان جاری است و در حقیقت خداوند هر امری را اراده کند آن را انجام میدهد.
مَنْ کَانَ یَظُنُّ أَنْ لَنْ یَنْصُرَهُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ فَلْیَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ لْیَقْطَعْ فَلْیَنْظُرْ هَلْ یُذْهِبَنَّ کَیْدُهُ مَا یَغِیظُ ﴿15﴾
کسانی که گمانشان و توکلشان به خداوند ضعیف است و تصور میکنند خداوند پیامبرش را کمک نمیکند، عقیده و فکرشان مردود است. چارهشان این است ریسمانی را به سقف خانه خود بیاویزند و خود را حلقآویز کنند و جان خود را بگیرند آنگاه فکر کنند آیا با این کارشان خشمشان فروکش میکند؟
وَکَذَلِکَ أَنْزَلْنَاهُ آیَاتٍ بَیِّنَاتٍ وَأَنَّ اللَّهَ یَهْدِی مَنْ یُرِیدُ ﴿16﴾
ما اینگونه و با این برهانها و استدلالها قرآن کریم را برای ارشاد مردم نازل کردهایم. بیشک خداوند هرکسی را که آمادگی برای قبول توحید داشته باشد هدایت میکند و توفیق میدهد.
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالصَّابِئِینَ وَالنَّصَارَى وَالْمَجُوسَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا إِنَّ اللَّهَ یَفْصِلُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ ﴿17﴾
بدون تردید مسلمانان و یهودیان و ستارهپرستان و مسیحیان و مجوسیان و مشرکان را در روز قیامت یکی بعد از دیگری محاکمه و اهل حق را از باطل جدا میکنیم. خدا بر همهچیز آگاه و مطلع و بر آنها ناظر است.
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یَسْجُدُ لَهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَمَنْ فِی الأرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَکَثِیرٌ مِنَ النَّاسِ وَکَثِیرٌ حَقَّ عَلَیْهِ الْعَذَابُ وَمَنْ یُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ مُکْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ یَفْعَلُ مَا یَشَاءُ ﴿18﴾
شما انسانها نمیبینید و نمیدانید، هر آنچه در آسمانها و زمین است از مخلوقات خدا و خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و درختان و حیوانات و بعضی از مردم به ذکر و تسبیح و عبادت خداوند مشغولاند و بسیاری از انسانها از این امر غافل و مستحق عذاباند؛ و هرکس در مسیر غیر خدا حرکت کند خداوند او را خار میکند. هیچکسی نمیتواند او را گرامی بدارد. خداوند هر آن چه را بخواهد و اراده کند انجام خواهد داد.
هَذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِی رَبِّهِمْ فَالَّذِینَ کَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِیَابٌ مِنْ نَارٍ یُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُءُوسِهِمُ الْحَمِیمُ ﴿19﴾
در دنیا مردمان دودستهاند؛ گروهی دشمن دین خداوند هستند و به برنامه خدا کافرند. در قیامت بر این گروه لباسهای سوزانده پوشانده شده و مایع سوزانی از سرتاپای آنان ریخته میشود.
یُصْهَرُ بِهِ مَا فِی بُطُونِهِمْ وَالْجُلُودُ ﴿20﴾
با آن لباس سوزان پوست بدن و ظاهرشان سوزانده میشود و با آن مایع سوزان درون و بیرون آنها را میسوزانیم.
وَلَهُمْ مَقَامِعُ مِنْ حَدِیدٍ ﴿21﴾
و برای آنان گرزها و شلاقهایی از آهن سوزان آمادهشده است.
کُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ أُعِیدُوا فِیهَا وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِیقِ ﴿22﴾
این کافران هرگاه بخواهند از ناراحتی نجات پیدا کنند عذاب آنها مجدداً تکرار میشود و به آنان گفته میشود عذاب سخت و آتش سوزان را بچشید.
إِنَّ اللَّهَ یُدْخِلُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الأنْهَارُ یُحَلَّوْنَ فِیهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا وَلِبَاسُهُمْ فِیهَا حَرِیرٌ ﴿23﴾
برای گروه دوم که خداپرست و مدافع دین و عامل به احکام الهیاند باغچههای مرتب و شایسته در بهشت آماده شده و خداوند به پاداش اعمالشان اذن ورود آنان به بهشت را میدهد و در آن ساکن میشوند و از دست بندهای طلا و مروارید و لباسهایی از جنس حریر استفاده میکنند.
وَهُدُوا إِلَى الطَّیِّبِ مِنَ الْقَوْلِ وَهُدُوا إِلَى صِرَاطِ الْحَمِیدِ ﴿24﴾
در بهشت به اهل جنت کلمات زیبا تعلیم داده میشود و با اقوال شایسته با آنان معامله صحیح انجام میگیرد و بهسوی رحمت حق هدایت میشوند.
*** توضیح و تفسیر آیات***
توضــــیح آیات 11 تا 14: مخاطب این چهار آیه دو گروهاند؛ گروه اول افراد ضعیف الایمان و منافق که در زندگی ثابت القدم نیستند و خط ثابت و واحدی ندارند و بر لب پرتگاه کفرند. اگر دنیا به آنها رو کند و نفع و خیری به آنها برسد، دلیل را بر حقانیت اسلام و اعمال نیک خود میدانند و اگر دچار گرفتاری و پریشانی و سلب نعمت شوند و مورد آزمایش خداوند قرار گیرند، فوراً دگرگون میشوند و شروع به ناسزا مینمایند و به کفر روی میآورند خداوند این گروه را نکوهش کرده است؛ و از گروه دوم که اهل ایمان و ثابت القدم اند و در همه حال متوجه خداوند هستند و در وقت شادی خدای خود را شکر میکنند و در حالت ناراحتی باایمان به قضای الهی با صبر و شکیبایی در مقابل مشکلات مقاومت میکنند تقدیر و تجلیل فرموده است.
توضــــیح آیات 15 تا 17: در آیه 15 و 16 خداوند متعال به کسانی جواب میدهد که در ایمان و پیروی خود از رسول خدا (ص) و پیروزی اسلام شک و دلهره دارند. خداوند علیم و خبیر به این نوع افراد ضعیف الایمان و کمحوصله و عصبانی میفرماید: این افراد در زندگی کمتر به مقصد میرسند و با کوچکترین مانع دستپاچه میشوند و تصمیم غیرعاقلانه میگیرند. چنین افرادی در جبهه و لشکر هرکسی باشند نباید به آنها امید بست و در آیه 17 درس بهصورت قطع به صاحبان ادیان آسمانی و مکاتب انسانی اعلام کرده است در قیامت همه اختلافات حل میشود و حق و ناحق روشن خواهد شد
توضــــیح آیه 18: در این آیه خداوند متعال اعلام فرموده تمامی موجودات ازجمله فرشتگان و بعضی از انسانها، خالق و پروردگار خود را عبادت میکنند و سایر مخلوقات مانند خورشید، ماه، ستارگان، دشت، صحرا، کوهها، درختان، گیاهان و احشام نیز خداوند را مرتب سجده میکنند. معهذا انسانها در برابر برنامه خدای خود و رسالت رسول خدا دودستهاند. گروه قلیلی مؤمن و مطیعاند و گروه دوم اکثراً کافرند و این سنت تاریخ است و صلاح شما انسانها این است که از گروه مؤمنان باشید و حداقل بهاندازه پرندگان خدای خود را تسبیح و سجده کنید.
توضــــیح آیات 19 تا 24: در این شش آیه خداوند به بحث مبارزه و اختلاف دو گروه اشاره دارد. گروه اول کافران خدانشناس و پیرو شیطاناند و گروه دوم مؤمنان صادق و مطیع و مخلص و عامل به احکام و مدافع دین و رسالت رسولاللهاند. گروه اول در قیامت به دوزخ خواهند رفت و گروه دوم به بهشت فرستاده میشوند. دسته اولی برای همیشه در آتش و عذاب میمانند و گروه دوم در بهشت پر از نعمات الهی مستقر میشوند و به هردو گروه اعلام میشود این است نتیجه اعمال و رفتار شما؛ و به فرموده حدیث شریف «إِنْ خَیراً فَخَیرٌ وَ إِنْ شَرّاً فَشَرٌّ» هر چه بکارید همان را درو میکنید
*** نکات و نتایج درس ***
نکتـــه اول: از آیه 8 درس قبل و آیه 11 تا 14 درس امروز سه مطلب موردبحث قرارگرفته که در هر سه مطلب درس و عبرت وجود دارد. خداوند علیم، دوگروه 1-کافران 2-افراد ضعیف الایمان و خداپرستان فصلی را مورد نکوهش قرار داده و به آنها هشدار داده اگر بیدار نشوند در مقابل اعمال خود کیفر خواهند شد. گروه سوم مسلمانان ثابت القدم اند که ایمان آنها مانند کوه قوی و مستحکم است. این گروه از مؤمنین در دنیا و آخرت سربلند و پیروز و سعادتمند هستند.
نکتـــه دوم: در آیه 16 خداوند متعال به وضعیت بعضی از افراد ضعیف و بیچاره اشارهکرده است که در کارشان خیلی عجولاند و فوری منتظر توفیق و نصرت حتمی خود هستند. خداوند به آنان میفرماید: در این نوع دیدگاه پیروزی و امید نیست. خداوند در کار خود عجله ندارد. معهذا نصرت رسول خدا (ص) ویارانش حتمی و قطعی است و در آیه 51 سوره مبارکه غافر میفرماید: «إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ» (ما قطعاً پیامبران خود و همراهان مؤمن آنان را در دنیا و آخرت پیروز خواهیم کرد)
نکتـــه سوم: در آیه 17 خداوند منان به صاحبان ادیان آسمانی و صاحبان افکار و عقاید غیر اسلامی که درروی زمین افراد و جمعیت دارند و در عبادت پروردگار بهصورت 2 گانه و یا چندگانه عمل میکنند و یا به مخلوقات خدا معتقدند و آنان را معبود خود قرار میدهند، مانند یهودیان، ستارهپرستان، مسیحیان، آتشپرستان و بتپرستان که هریک خود را برحق میدانند و از عقیده و ایدئولوژی خود دفاع میکنند خداوند منان بعد از بعثت حضرت محمد (ص) تنها اسلام را مورد تائید خود قرار داده و معرفی کرده است و به پیروان سایر ادیان و مذاهب اعلام فرموده در دنیا آزادید ولی خداوند در روز رستاخیز به این اختلافات خاتمه خواهد داد و حقانیت اسلام را به همه آنها تفهیم خواهد نمود.
نکتـــه چهارم: در آیه 18 خداوند متعال در قالب دلسوزی و بهصورت آرام، خطاب به پیامبر اسلام و هر انسان صاحب شعوری در این دنیا میفرماید: چرا انسانها که عاقلترین مخلوقات خداوند هستند در خداپرستی اکثراً منحرف و به بیراهه میروند. مگر نمیدانید؟ اگر نمیدانید پس بدانید آنچه در آسمان و زمین زندگی میکنند و وجود دارند مانند فرشتگان و خورشید و ماه و ستارگان و کوهها و درختان و احشام و جمعی از انسانها همه و همه، خداوند را بهنوعی عبادت میکنند و برای خالق خود سجده تسلیم میبرند. با این وصف بسیاری از انسانها متکبر، بیدین و دنبالهرو شیطان هستند و نسبت به خالق خود روگردان و خودخواه و کافرند.
رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
• لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.
• از نوشتن دیدگاهایتان با حروف فینگلیش جدا" خودداری کنید .