روز سه شنبه مورخ 11/ خرداد /1395 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و سی و یکم تفسیر قرآن کریم (درس هشتم تفسیر سوره مبارکه مؤمنون) با موضوع آیات 105 الی 118 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصد و سی و یکم
درس هشتم سوره مبارکه مؤمنون آیات 105 الی 118
*موضوع درس *
1-خــداوند در قیـامت به کافـــران میفــرماید ساکت باشیــد. با من سخن مگویید
2-عمــر این دنیا نسبت به آخرت خیلی کوتاه و قلیـــل است
3- مرگ نقطه پایان زندگی نیست بلکه کوچ کردن از مرحلهای به مرحله دیگر است
4-پیروزمنـــدان در محکمـــه الهی و نا رستگاران را بشناسیم
** ترجمــه آیـــات**
أَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَكُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ ﴿105﴾
(درآیات قبل گفتیم: کفار بعد از مرگ میگویند: الهی ما را به دنیا برگردان تا کاری کنیم تو از ما راضی باشید. خداوند خواست آنها را رد میکند و در این آیه 105 میفرماید): مگر آیات و دستورات من توسط پیامبرانم برای شما تلاوت نشد؟ چرا گوش ندادید و چرا تکذیب کردید؟
قَالُوا رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَيْنَا شِقْوَتُنَا وَكُنَّا قَوْمًا ضَالِّينَ ﴿106﴾
کافران در دفاع از خود میگویند: پروردگارا بدبختی و جهل بر ما چیره شد و ما قوم گمراهی بودیم.
رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ عُدْنَا فَإِنَّا ظَالِمُونَ ﴿107﴾
خداوندا ما را از این عذاب و دوزخ رهایی ده. اگر دفعه دیگری اشتباه و خطا کردیم مشخص میشود که ظالم هستیم و مستحق عذاب.
قَالَ اخْسَؤُوا فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونِ ﴿108﴾
به آنها ابلاغ میشود ساکت باشید. بس باشد جسارت و با من سخن مگویید.
إِنَّهُ كَانَ فَرِيقٌ مِّنْ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ ﴿109﴾
یاد دارید به جمعی از بندگان من که اهل ایمان و تقوی بودند و میگفتند: پروردگارا ما ایمان آوردهایم از گناهان ما درگذر و به ما رحم کن «وَ أَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ» فقط به خاطر ارتباط باخدا به آنان اهانت میکردید؟
فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِيًّا حَتَّى أَنسَوْكُمْ ذِكْرِي وَكُنتُم مِّنْهُمْ تَضْحَكُونَ ﴿110﴾
شماها این بندگان مخلص ما را به مسخره میگرفتید و بهجایی رسیده بودید خدا را فراموش و مغرور شده بودید و به عبدان من میخندیدید حالا چه توقعی دارید؟
إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ ﴿111﴾
ولی من امروز آنان را که شما مسخره میکردید در مقابل ایمان و صبرشان پاداش دادم. اینان رستگار و پیروزند
قَالَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِي الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِينَ ﴿112﴾
سپس خداوند از آنان سؤال میکند چند سال درروی زمین زندگی کردید؟
قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ فَاسْأَلْ الْعَادِّينَ ﴿113﴾
در جواب میگویند: یک روز یا نصف روز و در این خصوص از اهل حساب و آگاه به شمارش اعداد سؤال کنید.
قَالَ إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا لَّوْ أَنَّكُمْ كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿114﴾
بله اگر مقایسه کنید، به نسبت عمر آخرت فاصله کمی در دنیا زندگی کردید.
أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ ﴿115﴾
آنگاه خداوند خطاب به کافران میفرماید: شما تصور میکردید ما شمارا عبث و بیهوده و بدون انگیزه خلق کرده بودیم و چنان میپنداشتید قیامتی نیست و نزد ما نخواهید آمد.
فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ ﴿116﴾
پس حالا معلوم شد که خداوند پروردگار برتری است. فرمانروا و حاکم مطلق است و معبودی جز او وجود ندارد و پروردگار عرش کریم است.
وَمَن يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لَا بُرْهَانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّمَا حِسَابُهُ عِندَ رَبِّهِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْكَافِرُونَ ﴿117﴾
هرکس غیر الله را عبادت کند و به معبود دیگری معتقد باشد، ادعای وی باطل و اقدامش بدون دلیل و برهان است و در آینده حسابش باخداست و یقیناً کافران رستگار نخواهند شد.
وَقُل رَّبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ ﴿118﴾
بگو پروردگارا مرا ببخش و رحمتت را شامل حالم کن. تو بهترین رحم کنندگانی.
*** توضیح و تفسیر آیات ***
توضــــیح آیات 105 تا 111: در این 7 آیه میفهمیم خداوند متعال در روز قیامت کافران را سرزنش میکند و میگوید: چرا به دعوت رسولان ما جواب مثبت ندادید؟ و چرا زنده شدن و قیامت را انکار کردید؟ کافران در جواب میگویند: جاهل و منحرف بودیم و عاجزانه درخواستی داریم این بار ما را به دنیا برگردان وعده میدهیم خلاف امرت حرکت نکنیم و اگر خلاف کردیم مستحق عذاب هستیم. خداوند به آنها تذکر میدهد ساکت باشید. دیگر اینجا جای جدال و دفاع و صحبت نیست. سپس میفرماید: خوب اطلاع دارید که جمعی از عبدان خداپرست و توحیدی در دنیا با خدای خود بودند و همواره در حضور خدای خود دست به دعا و درخواست مغفرت گناهان و طلب رحمت داشتند و شماها به آنان فقط به خاطر عقیدهشان اهانت و مسخره میکردید و به آنها میخندیدید. امروز روزی است ما هم به خاطر ثبات و مقاومت و صبر و عبادت صادقانه آنها به آنان پاداش و جزای شایسته میدهیم.
توضــــیح آیات 112 تا 116: در این 5 آیه از جانب خداوند متعال خطاب به کافران سؤالی مطرحشده زیر این عنوان؛ شما کافران بگویید چه مدتی در دنیا زندگی کردید؟ آنها در جواب میگویند: یک روز یا نصف روز و به آنها گفته میشود درست است. اگر عمر و زندگی شمارا در دنیا حساب کنیم به نسبت بقاء و ماندگاریتان در قبر و میدان قیامت و حشر خیلی کم و قلیل بود. معالوصف باید این حقیقت را قبول کنید خلقت و مأموریت شما در زمین و حیات چندساله شما بدون برنامه و حکمت و فلسفه نبوده است و چون در دنیا با غفلت زیستهاید و در حیات دنیا خالق خود را فراموش کردید، جهل و غفلت شما باعث شده حیات چندین ساله خود را یک روز و نصف روز حساب میکنید. بدانید خداوند منزه از آن است که کارش بدون برنامه و حکمت باشد.
توضــــیح آیات 117 و 118: در این 2 آیه بهشدت بنیآدم تهدید شده است که در دنیا راه شرک را دنبال نکنند و تنها خداوند واحد، احد و صمد را عبادت نمایند و بدانند در روز آخرت هیچ عذری از اهل شرک پذیرفته نیست؛ و در آخرین آیه سوره مبارکه مؤمنون به رسول خدا (ص) امر شده است از درگاه خداوند درخواست مغفرت و رحمت نماید چون خداوند بهترین رحم کنندگان است.
*** نکات و نتایج درس ***
نکتـــه اول: خداوند متعال در اول سوره مبارکه مؤمنون ابتدای سوره را با توحید و ایمان و نماز و زکات و عفت و معرفی مؤمنین شروع کرده و آخر سوره را نیز باز بابیان قبح شرک و حسن توحید و دعا خاتمه داده است و در این بدأ و انتها ما پیامی را دریافت میکنیم زیر این عنوان که زندگی عبدان صادق باید همراه با عقاید درست و خالص و توأم با انجام احکام الهی و بدون نقص و همراه با دعای همیشگی «ربّنا ربّنا» باشد.
نکتـــه دوم: ما هم در این عصر پر از زحمت و محنت و قتل و کشتار و در بدریِ مسلمانان و در این ایام هجوم غیرمنتظره دشمنان دین به فکر و اخلاق و حریم دین و زندگی خانوادگی باید و صد باید بیدارباشیم و نباید خدای خود را فراموش کنیم و باید و همواره او را سپاس و حمد و شکرانه گوییم و مرتب تکرار کنیم «رَبَّنَا إِنَّنا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ»
نکتـــه سوم: لازم و صلاح ماست همواره بگوییم خداوندا ما را توفیق ده تا باایمان و اسلام و نماز و زکات و عفت و روزه و صداقت و حفظ امانت عمر خویش را سپری و از وسوسه شیطان و توطئه دشمنان، تمامی مسلمانان بیپناه و خانواده و دوستان ما را مصون بدار یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
نکتـــه چهارم: باید اقرار کنیم و بگوییم: الهی تو آنی که از بندهات ناسزا بینی و به عقوبت نشتابی و از بندهات کفر میشنوی و نعمت از وی بازنگیری. الهی هرکه را بینی معیوب بینی و هر کردار که بینی همه را با تقصیر بینی. الهی مرا در این جهان یاد و نام تو بس و در آن جهان دیدار و سلام تو بس.
نکتـــه پنجم: و همه باهم تکرار کنیم
یا رب دل پاک و جان آگاهــم ده ******* آه شب و گــــریه سحـــــرگاهــــم ده
درراه خود اول زخودم بیخود کن ******* بيخود چو شدم زخود به خود راهم ده
ربنا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين