روز سهشنبه مورخ 20/ مهر/1395درادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و بیست و هشتم از سلسله درسهای تاریخ،سیره، قصص، وصایا، عقیده، اخلاق و... (درس سوم « آداب نبوی »)ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان مباحث دینی درج شده است.
مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون اخلاق
توســـط حــاج ماموستا ملا قادر قادری
درس سیصد و بیست وهشتم از كلاسهای هفتگی مسجد قباء پاوه
درس سوم «آداب نبوی»
*************
*موضوع درس*
« نماز سفر »
درس سوم: « نماز سفر »
در اولین درس مورخه 6/7/95 به عرض دوستان رسید در 6 ماهه دوم سال 95 در کنار درسهای اخلاق و آداب نبوی شریف، بعضی از احکام فقهی که نیاز دوستان در زندگی روزانه است، تدریس خواهد شد.
و اینک در درس امروز حکم فقهی نماز مسافر و شرایط و احکام آن را به عرض دوستان کلاس میرسانم. امید است مورد بهرهبرداری و استفاده عزیزان قرار گیرد؛ و به جهت آگاهی و اطلاع بیشتر عرض میکنم: یکی از محاسن مهم و ارزشمند شریعت مترقی اسلام، رعایت احوال و اوضاع انسانهاست. خداوند متعال در انجام فرایض و احکام دین، احوال مؤمنین را رعایت و در انجام و اداء فرایض و احکام فقهی، موقعیّت اهل ایمان را مدنظر قرار داده و در بعضی از اوقات، اداء فرایض را منوط به توان و امکان انسان مؤمن دانسته است. مثلاً در خصوص روزه ماه رمضان، قرآن کریم اجازه داده است در وقت مریضی و سفر اگر گرفتن روزه برای انسان مشکل باشد، میتواند روزه نگیرد و همچنین در وقت سفر به خاطر سختی سفر و مشکلات وضو و کمی زمان و بعضاً نبودن مکان مناسب، اجازه جمع نمازها و قصر و کوتاه کردن آنها را داده است و در قضیه حج در صورت ناامن بودن طریق آمدورفت، انجام این فریضه را موکول به آینده کرده است. اگر رخصتهای قرآنی این عبادات را مدنظر قرار دهیم، نتیجه و خروجی آنها این است خداوند در انجام عبادات، به اهل ایمان ترحم کرده و اهل ایمان باید بدانند، فلسفه نهایی انجام عبادات، سعادت و راحتی و یسر است و هیچگاه نباید تکلیف خداوند بر بندگان در انجام عبادات را جریمه و آزار و فشار بدانیم. همچنان که در آیه 185 سوره مبارکه بقره بعد از بیان احکام و تکلیف روزه رمضان میخوانیم: «يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ» (خداوند در تکلیف عبادت، راحتی و سعادت شمارا میخواهد نه زحمت شمارا)
و در همین راستا است در وقت سفر به مؤمنین اجازه دادهشده است نمازهای 4 رکعتی را به دو رکعت کوتاه و غیر نماز صبح بقیه را میتوانند جمع کنند. البته با رعایت شرایط و نکات ذیل:
** نکات و نتایج درس**
نکتــــــــه اول: در سفری نمازها قصر و جمع میشوند که فاصله مبدأ سفر تا مقصد آن کمتر از 96 کیلومتر نباشد.
نکتـــــــه دوم: نمازهای یومیه در سفرهای مباح قصر و جمع میشوند و باید سفر مشروع باشد. در سفر حرام قصر و جمع ممنوع است.
نکتــــــه سوم: در لحظه خروج از حریم شهر و یا روستا، انسان مسافر در درون خود باید قصد کند که در مدت مسافرت، نمازها را بهصورت قصر و جمع میخواند.
نکتـــــه چهارم: در فقه مذهب امام شافعی (علیهالرّحمه) مسافر تنها 4 روز میتواند نمازها را بهصورت قصر و جمع بخواند. بهاستثناء روز شروع سفر و روز برگشت از سفر (جمعاً 6 روز)
نکتــــــه پنجم: در نماز صبح قصر و جمع جایز نیست و در نماز مغرب جمع جایز است ولی قصر مجاز نیست. در نماز ظهر و عصر و عشاء، هم قصر جایز است و هم جمع.
نکتــــــه ششم: مفهوم جمع نمازها یعنی 2 نماز را در یکوقت جمع کنیم و پشت سرهم بدون فاصله اقامه کنیم و مفهوم قصر یعنی نمازهای 4 رکعتی را 2 رکعتی بخوانیم. در سفر میتوانیم عصر را در وقت ظهر و عشاء را در وقت مغرب بخوانیم. به این اقدام جمع تقدیم گویند؛ و اگر ظهر و مغرب را بهوقت عصر و عشاء ببریم، جمع تأخیر گویند
نکتــــــه هفتم: قصر و جمع رخصت در دین است و سنت رسول خدا (ص). اصل براین است انسان مسافر از این رخصت بهره بگیرد و میتواند نمازها را در سفر کامل بخواند ولی عملش خلاف سنت است.
نکتــــــه هشتم: اگر مسافر به مقیم اقتدا کند، باید نمازش را کامل کند و مقیم میتواند به مسافر اقتدا کند و اشکال فقهی ندارد. لازم است در نیت نمازها گفته شود نیت دارم نماز ظهر را با قصر و یا قصر و جمع بخوانم.
نکتـــــــه نهــم: در مسافرتهای هوایی میشود نمازها را مانند مسافرت زمینی قصر و جمع کرد. در هواپیما، ایستادن روبهقبله ضروری نیست. این اجازه و اذن و رخصت، رحم الهی به بندگان است و در این خصوص میگوییم: «أَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الشُّکْرُ»
رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين