روز سهشنبه مورخ ۱۵/ آبانماه /97 درادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصدوهشتاد و چهارم از سلسله درسهای تاریخ،سیره، قصص، وصایا، عقیده، اخلاق و... (درس هفتم « آداب اسلامی »)ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان مباحث دینی درج شده است.
مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون اخلاق
توســـط حــاج ماموستا ملا قادر قادری
درس سیصدوهشتاد و چهارم از كلاسهای هفتگی مسجد قباء پاوه
درس هفتم «آداب اسلامی »
*************
*موضوع درس*
« وظایف و آداب احترام به والدین»
«مقــــدمه»
والدین (پـدر و مـادر) در آیین اسلام و در قرآن کریم و سنّت رســولالله (ص) جایگاه خاصی دارند. قرآن کریم در آیۀ ۲۳ سورۀ مبارکۀ اسراء در معرفی جایگاه والدین و احترام و احسان به آنها میفرماید: «وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا...» (خداوند بر بندگانش مقرر کرده است غیر از خدای واحد چیز دیگری را پرستش نکنند و با پدر و مادرشان با احسان برخورد نمایند)
در حدیث صحیحی که امام بخاری و امام مسلم آن را روایت کردهاند، آمده است: شخصی خدمت رســول خدا (ص) رسید و گفت: میخواهم با شما بیعت کنم و در جهاد در خدمتتان باشم به این امید خداوند به من اجر و پاداش خیر و نیک عطا فرماید. حضـرت فرمودند: «فَهَلْ مِنْ والِدَیْکَ أَحَدٌ حَیٌّ؟» (آیا کسی از والدین شما در قید حیات است؟) آن شخص گفت: بله هردوی آنها در قید حیاتاند. رســول خدا (ص) فرمودند: اجر و پاداش میخواهی؟ گفت: بله. حضـرت فرمودند: به نزد والدینت برگرد «فَأَحْسِنْ صُحْبَتَهُما» (به آنان خدمت کن و احترام آنها را بگیر. احترام و خدمت به آنها جهاد است)
بعد از بیان این مقدمۀ کوتاه به چند نکته از آداب خدمت و احترام به والدین در اسلام اشاره میکنم. امید است موردتوجّه عزیزان قرار گیرد.
«نکات و نتــایج درس»
نکتــــــــــۀ اول: اطاعت؛ احتــرام به والدین و اطاعت و فرمانبرداری از آنها و همچنین اجابت دستور والدین از اهم وظایف فرزندان است و هر نوع سرپیچی از دستــورات والدین گناه کبـیره است. در حدیث است «أَلْکَبائِرِ سَبْعَةً؛ أَلْإِشْراکُ بِاللهِ وَ عُقُوقُ الْوالِدَیْنِ ...» گناهان کبیره هفتاند. (از گناهان کبیره است شریک برای خدا قرار دادن و سرپیچی از دستور والدین ...)
نکتـــــــــۀ دوم: احسان؛ خدمت صادقانه، احسان و دعای خیر و طلب عفو و استغفار و تقدیم خدمت مادّی و تأمین مایحتاج والدین از وظایف فرزندان و آداب مهم اسلام است. خداوند متعال در آیۀ ۸ سورۀ مبارکۀ عنکبوت میفرماید: «وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا» (به بنیآدم و انسانها توصیه و سفارش کردهایم با والدین خود بهصورت حَسَن و پسند برخورد کنند)
نکتـــــۀ ســوم: رعایت ادب؛ از آداب دین مبین اسلام است باید با والدین مؤدّبانه صحبت کنیم و چنانچه احدی از والدین و یا هردوی آنها به سنّ پیری رسیدند، سعی کنیم هر گز به آنها نگوییم اف که کمترین برخورد بد است. چون انسان که پیر شد، تحمل کلمات تند و خشن را ندارد و هر گز با حرف و کلمات زشت و پرخاشگرانه نباید با آنها برخورد کنیم.
نکتــۀ چهارم: گرامیداشت والدین؛ جایگاه والدین در اسلام خیلی مهم است و باید این جایگاه و مقامِ پدر و مادر در زندگی روزانه و در صحبت کردن با آنها و نشستوبرخاست مدّ نظر باشد. قرآن کریم در آیۀ ۲۴ سورۀ مبارکۀ اسراء میفرماید: «وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ...» (در برابر پدر و مادرت فرمانبردار و متواضع و فروتن و نسبت به آنها دلسوز باش و به هر شیوۀ ممکن شادی را به دل آنها سرازیر و از خداوند برایشان طلب رحمت کن و حافظ و نگهبان آنها باش همچنان که در کودکی، آنان حافظ و نگهبان تو بودهاند)
نکتـــــۀ پنجم: صـــدقه و دعای خیر؛ بعد از مرگِ والدین وظیفۀ فرزندان است در حدّ توانِ خود برای آنها احســان کنند و آنان را از دعای خود بینصیب نکنند. مالک بن ربیعۀ ساعدی صحــابی جلیلالقدر میفرماید: خدمت رســول خدا (ص) بودم. شخصی به خدمت ایشان شرفیاب شد و گفت: یا رســولالله (ص) آیا والدینم بعد از مرگ باز حقی بر گردن من دارند؟ رسـول خدا (ص) فرمودند: بله؛ بعد از مرگ والدین بر فرزندانِ خود ۵ حق دارند. ۱-دعای خیر ۲-طلب استغفار ۳-تنفیذ و اجرای پیمانهای آنها ۴-انجام صلۀ رحم با نزدیکان والدین ۵-احترام به رفقا و دوستان والدین.
رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين