روز سهشنبه مورخ ۳۰/ بهمن ماه /97 درادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصدو نود و نهم از سلسله درسهای تاریخ،سیره، قصص، وصایا، عقیده، اخلاق و... (درس بیست و دوم « آداب اسلامی »)ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان مباحث دینی درج شده است.
مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون اخلاق
توســـط حــاج ماموستا ملا قادر قادری
درس سیصدو نود و نهم از كلاسهای هفتگی مسجد قباء پاوه
درس بیست و دوم «آداب اسلامی »
*************
*موضوع درس*
« آداب بازی و شوخی و مزاح در اسلام»
«مقــــدمه»
بازی و مزاح و شوخی کردن در اسلام به اقوال و اعمالی اطلاق میشود که انجام و بیان آنها به گوینده و عملکننده یا مخاطبین شادی و نشاط و خنده ایجاد و فراهم میکند. آیین اسلام برای این امر مقرراتی تنظیم و چنانچه در حدود دین و شـریعت انجام شود، مشکلی نخواهد داشت. رســول گرامی اسلام (ص) در حدیث صحیحی میفرماینــد: شوخی کنید و بازی انجام دهید. به حقیقت من تندی و خشونت و خود را محدود کردن به نام دین را دوست ندارم. «ألْهُـوا وَ الْعَبُـوا فَاِنـّي اَكْرَهُ أَنْ يُريٰ في دينِـكُمْ غِلْظَةً»
پس مزاح و بازی و هر نوع اقدام مباح در جهت نشاط و سـرور روح جایز و بلامانع است و در این خصوص چند نکته به عرض میرسد.
«نکات و نتــــایج درس»
نکتــــــــــۀ اول: (خنــده) قـرآن کریم منشأ شادی و خنده را خداوند متعال معرفی کرده است و در آیۀ ۴۳ سورۀ مبارکۀ نجم میفرماید: «وَأَنَّهُ هُـوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَـىٰ» (خنده و گریه به دست خداوند است) هم خنــده نعمت است و هــم گریه چون هــردوی آنها در جــای خــود برای آرامش قلب و روحاند. خنــده آرامش و نشاط به روح میدهد و گریه به آرامی قلب و روح را تصفیــه میکنــد.
نکتـــــــــۀ دوم: (شــوخی باید صــادقانه باشد) در حدیث است یک روز رســول خدا (ص) بهصورت شوخی به پیرزنی فرمودند: پیرزن وارد بهشت نخواهد شد. «إِنَّهُ لٰا تَدْخُــلُ الجَنَّةُ عَجــوُزٌ» پیــرزن مقداری ناراحت شد و گفت: چرا و به چه دلیلی؟ رســول خدا (ص) خطاب به پیرزن فـــرمودند: مگر در سورۀ واقعــه نخواندهاید که انسانهای پیــــر چه زن و چه مرد اول جــوان میشوند آنگاه به بهشت میروند؟ پیـــرزن خوشحال شد و آرام گرفت.
نکتـــــۀ ســوم: (منـع دروغ در مــزاح و شـوخی) اســلام بیان مطالب دروغ و حکایات بیاساس را به جهت خندۀ دیگــران عملی دور از اخلاق و حــرام و ممنوع اعلام کرده است. رسول گرامی اســلام (ص) در حدیثی میفرمایند: کسی که با دروغ مردم را سـرگرم کند و بخنداند، کارش غیر پسند و حـــرام است «وَ وَیــلٌ لَهُ» (و عذاب سخت منتظر اوست)
نکتــۀ چهارم: (شــوخی باید بهوقت و ساعت باشـــد) نباید بازی و مزاح و شوخی هدف شوند. بازی و شوخی و لعب وسیــلهاند و نباید همۀ اوقاتِ انســان را بگیرند. روزی یکی از اصحاب رسول خـــدا (ص) مرتب جملهای را تکــرار میکرد؛ و میگفت: من منافقم. یکی دیگر از اصحاب به وی رسیــد و ســؤال کرد این مطالب چیست؟ به چه دلیل میگوییــد منافق هستم؟ طرف گفت: زمانی در خدمت رســول خدا (ص) هستم، در فکر قیامت و ثواب و اعمال پسند هستم و زمانی به منــزل میروم و با زن و فرزندانم مینشینم روشم عوض میشود. این دوچهرگی و نفاق است. هر دو خدمت رســول خدا (ص) رسیدند و ماجـرا را عرض کردند. پیامبـر اسلام (ص) فرمودند: «ساعَةٌ و ساعَةٌ» (نه همیشه عبادت و نه همیشه بازی و مزاح؛ هر یک در جای خود)
نکتـــــۀ پنجم: (شوخی و بازی در اســلام حــد و حـدودی دارد) نباید در شوخی به حیثیت کسی اهانت شود. در شوخی و مزاح، اسـراف ممنوع است. پیامبـر اسلام (ص) هر گز قهقهه و خندۀ بلند نداشته است و در وقت شوخی و شادی فقط تبسم کردهاند. شوخی با چاقو ممنوع و حرام است. پیامبر عزیز ما میفرمایند: «لا یُشیرُ أَحَدُکُم إِلیٰ أَخیِهِ بِالسِلاٰحِ»
پس بازی و شوخی باید در اوقات عبادات نباشد و اگر هم قطع بازی و شوخی در اوقات عبادات میسّـر نباشد، بعد از بازی و مزاح نمازهای خود را اقامه نماید. خلاصـۀ کلام هر کاری درحیات ما ساعةٌ و ساعةٌ است به شرطی دین هدف و بقیۀ سرگرمیها وسیله باشد.
رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين