روز سهشنبه مورخ 19/ آذر /1392 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و چهلم از سلسله درسهاي تاريخ ،سيره ، قصص ، وصايا ، عقيده و اخلاق (درس بیست و ششم اخلاق اسلامي « اصلاح ( بهبودی بخشیدن به وضع جامعه) ») ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان مباحث ديني درج شده است.
مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون اخلاق اسلامي
توســـط حــاج ماموستا ملا قادر قادري
درس دويست وچهلم از كلاسهاي هفتگي مسجد قباء پاوه
درس بیست و ششم « اخــلاق اسلامي »
*************
* وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ *
( قسم به نون و قلم و قسم به خدا ، تو ای محمد(ص) از اخلاق عظیم و شمایل نیکو و فضایل پسندیده برخوردارید )
* موضوع درس*
اصلاح ( بهبودی بخشیدن به وضع جامعه)
* * مقدمـه * *
اصــلاح از ماده صلح و آشتی است و برای این کلمه معانی متعددی در فرهنگ لغت بیان شده است. از جمله : خوب شدن و برطرف کردن عیب ، پاک شدن ، با تقوا شدن ، عمل نیک ، به توافق رسیدن و مصالحه کردن. و همچنین کلمه اصلاح در موارد مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است برای مثال ، « اصلاح » به معنی بهبودی بخشیدن ، درست کردن ، تغییر دادن ، اصلاح بین افراد ، جامعه را به سوی صلاح بردن ، مبارزه با فساد حاکم و نیکی کردن با مردم آمده است.
در خصوص تفاوت بین صالح و مصلح نیز اینگونه آمده که « صالح »کسی است که نفس خویش را درست و اصلاح کند و « مصلح » به کسی اطلاق میشود که بعد از اصلاح نفس خود در راستای اصلاح جامعه نیز قدم بر میدارد و گفتهاند « الصالحِونَ یَبنونَ اَنفُسَهُم و المُصلِحونَ یَبنونَ الاُمَمَ» ( صالحین خود را اصلاح میکنند و مصلحان جامعه خویش را )
صفت اصلاح یک واژه مهم و قرآنی است و در قرآن کریم خیلی روی این خصلت حساب باز شده است تا جائیکه اصلاح و صالح و مشتقات آن 170 بار در قرآن تکرار شده و یکی از شعارهای مهم سفیران الهی بوده و قرآن کریم در سوره هود آیه 88 به نقل از حضــرت شعیب(ع) آورده است« إِنْ أُرِيدُ إِلَّا الْإِصْلَاحَ »( قصدم فقط اصلاح جامعه است و بس ) ودر دین مبین اسلام نیز اصلاح یکی از فضیلت ها و صفات برجسته است .
انتخاب این درس بخاطر تناسب با درس تفسیر است ، امید است مورد توجه دوستان قرار گیرد. بدینوسیله و بعد از ذکر این مقدمه کوتاه نکاتی به عنوان نتیجه و نکات تربیتی این درس به عرض میرسد.
« شرح موضوع و نکات درس »
1- اصلاح وسیله آرامش و مصالحه و آشتی است. قرآن کریم در آیه اول سوره انفال میفرماید: « وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ »( به عنوان وظیفه در زمان مخاصمه در بین یکدیگر و در تمامی امور دنیا و دین اصلاح ذات البین نمایید)
2- امام محمد غزالی(ره) در کتاب معروفش« احیاء العلوم » میفرماید : تا انسان خود را اصلاح نکند و صالح نشود نمی تواند جامعه را اصلاح کند. به عبارت دیگر یکی از خصلتهای مهم انسان مصلح این است که اولاً باید صالح ، پاک ، با تقوا و آگاه باشد آنگاه اصلاح در جامعه را شروع کند.
3- مقام و جایگاه « مصلح » بالاتر و والاتر از مقام و جایگاه فرد « صالح » است و عمل« مصلح » بیشتر مورد قبول خدا و رسول خدا است. ابن بابویه جملهای دارد به این مضمون ( خداوند دروغ مصلح را در راستای اصلاح ذات البین بر صدقی که نتیجه اش فساد باشد ترجیح میدهد) در حدیث است« لَيْسَ الْكَذَّابُ الَّذِي يُصْلِحُ بَيْنَ النَّاسِ »
4- اصلاح ذات البین و اصلاح وضعیت جامعه از حیث ثواب و پاداش از روزه ، نماز و صدقه سنت افضل و بهتر و اولی تر است. انشاالله همه ما در حد توان خود در جهت اصلاح نفس خود و اصلاح دیار و جامعه خود قدم برداریم.
5- از تفسیر آیه 117 سوره مبارکه هود فهمیدیم و میفهمیم که قدم برداشتن در راه اصلاح زندگی مردم و تغییر فساد و نابرابری و تبعیض امری است مهم و ارزشمند تا جائیکه اگر در جامعه گروهی مصلح در بین مردم باشند ، این گروه به خاطر جهدشان از سوی خداوند سپر بلای جامعه و عامل جلوگیری از هلاک و نابودی مردم خواهند شد.
پس بدون تردید اگر در هر جامعهای افرادی از اهل اصلاح و مدیر و کارشناس و متخصص و متعهد و نخبه و بصیر در امور مختلف همچون یادگیری دانش و پیشبرد عمران و اقتصاد و سیاست و بهداشت و غیره قدم بردارند ، با قطع نظر از بینش و گرایش فکری و عقیدهای ، به شرطیکه به حقوق مردم ظلم نکنند پروردگار آنان را درکار روزانه موفق خواهد کرد و جامعه خود را بهتر از دیگران میسازند.
** خداوندا به ما بصیرت و راه اصلاح نفس و توان اصلاح جامعه را عطا فرما . آمین **
« وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی سَیِّدِنا و مولانا مُحَمَّدٍ و علی آلِه الطَّاهِرینَ و صَحْبِهِ الْمُجَاهِدِین »