روز سهشنبه مورخ 02 / اسفند/1396درادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصدوهفتاد ودوم از سلسله درسهای تاریخ،سیره، قصص، وصایا، عقیده، اخلاق و... (درس بيست و سوم « وصاياالرسول »)ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان مباحث دینی درج شده است.
مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون اخلاق
توســـط حــاج ماموستا ملا قادر قادری
درس سیصدوهفتاد و دوم از كلاسهای هفتگی مسجد قباء پاوه
درس بيستم و سوم «وصایا الرسول »
*************
*موضوع درس*
« ادامۀ تربیت اولاد »
در درس قبل حتّی بهصورت قَسَم به شما برادران عزیز عرض کردم، اگر بتوانیم در نوجوانی و جوانی فرزندان خود را به نحو احسن تربیت کنیم، در آیندۀ زندگی برای خود و دیگران مشکلی نخواهند داشت. چون برنامۀ واقعی اسلام ، تعلیم اصول عقاید و تربیت به جهت عمل به فروعیات است و بالاترین مقام و اثرگذارترین وسیله در جهت حفظ اصول و عمل به فروع، دو اصل مهم عقیده و تقوی است. اگر مربی بتواند این دو اصل اساسی را به طفل و نوجوان تفهیم کند، بدون تردید فارغالتحصیلان چنین مدرسهای پرچمدار تعاون و روابط حسنه و ادب و محبّت و تواضع و ایثار و حِلم و مدافع حق خواهند بود و از چنین فرد و افرادی آیین آسمانی انتظار دارد به حقوق دیگران توجه و در حد توان آن حقوق را رعایت نمایند. در این درس به افراد و کسانی میپردازیم که رعایت حقوق آنها ضروری است و تکلیف است ما فرزندان خود را بر تفهیم آن حقوق و عمل به آن ملزم کنیم. ازجملۀ این حقوق «۱-حقوق والـدین ۲-حقوق ارحـام ۳-حقوق همسـایه ۴-حقوق معـلم ۵-حقوق رفیـق»
«نکات و نتــایج درس»
نکتــــــــۀ اول: حقوق والدین در اســلام؛ حقوق والدین یعنی احترام و اطاعت و اکرامِ والدین به نصّ قرآن کریم و به امر خداوند متعال. در آیات عدیدۀ قرآن و به امر سنّت رسولالله (ص) و توصیۀ آن بزرگوار واجب و فرض است و بر فرزندان تکلیف است در دنیا مخلصانه در خدمت والدین خود باشند و بعد از مرگ، آنان را از دعای خیر فراموش نکنند. خداوند متعال در آیۀ ۲۴ سورۀ مبارکۀ اسرا میفرماید: «وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا» (و همیشه پروبال تواضع و تکریم را با کمال مهربانی نزدشان بگستران و بگو: پروردگارا، چنانکه پدر و مادرم مرا از کودکی (به مهربانی) تربیت و بزرگ کردند، تو در حق آنها رحمت و مهربانی فرما)
نکتــــــۀ دوم: حقـوق ارحـام؛ حفظ حقوق ارحام و خویشاوندان و رعایتِ صلۀ رحم جزو تکالیف دینی هر فرد مسلمان است و لازم است فرزندان خود را به حفظ این حقوق تربیت کنیم. مراد به ارحام برادر، خواهر، عمو، عمه، برادرزاده و خواهرزاده و خلاصه خویشاوندان درجه دوم و سوم و حتی چهارم است. خداوند متعال در آیات بسیاری از قرآن کریم به رعایت صلۀ رحم امر و توصیه فرموده و از کلام رسول خدا (ص) میفهمیم حفظ حقوق خویشاوندان مایۀ خیروبرکت در زندگی و ترک آن خسارت و مصیبت است. قرآن کریم میفرماید: «وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى» (به پدر و مادر و نزدیکان و خویشاوندان خود نیکی کنید) (آیۀ ۳۶ سورۀ مبارکۀ نساء)
نکتـــــۀ سوم: حقوق همسایه؛ ازجمله حقوقی است که باید مربیان آن را تدریس و به شاگردان خود تعلیم دهند. حفظ حقوق جار و همسایه در قرآن کریم در آیۀ ۳۶ سورۀ نساء و چند آیۀ دیگر آمده است. قرآن کریم میفرماید: «وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ...» (... به همسایۀ نزدیک و حتی همسایهای که باهم در یک محله و مکان زندگی میکنید، احسان و اکرام کنید و حقوقش را رعایت نمایید)؛ و در حدیث است که پیامبر اسلام (ص) امر فرموده: «مَنْ كَان يُؤْمِنُ بِاللَّهِ والْيَوْمِ الآخِرِ، فَلْيُكْرِمْ جَارَهُ» (هرکسی به خدا و روز آخرت ایمان دارد، همسایهاش را اکرام کند و حقوقش را رعایت نماید)
نکتـــــۀ چهارم: رعایت و حفظ حقوق معــلّم؛ حفظ و رعایت حقوق معلّم و علمای دین از وظایف دینی و اجتماعی هر مؤمن و هر متعلّم است. رسول گرامی اسلام (ص) میفرمایند: از امت من نیست کسی که به افراد کبیر و مسن بیاحترامی کند و به صغیر جامعه رحم نکند و حقوق عالمـان دین را نشناسد. قــال رســولالله (ص): «لَيْسَ مِنْ أُمَّتِي مَنْ لَمْ يُجِلَّ كَبِيرَنَا وَيَرْحَمْ صَغِيرَنَا وَيَعْرِفْ لِعَالِمِنَا حَقَّهُ». جملهای از حضرت علی (رض) داریم. «مَنْ عَلّمَني حَـرْفاً فَقَدَ صَـيّرَني عَبْداً» (هر کس به من حرفی بیاموزد، حق آقایی بر گردن من دارد)
نکتـــــۀ پنجم: رعایت حقوق رفیق؛ یکی از وظایف مربی تعلیم طفل است بر رعایت حقوق رفقا و دوستان خوب. در درسهای قبل خطر رفیـق و یار بد را متــذکر شدیم و در اینجا به یک جمــلۀ مناسب و مبارک از رســول خدا (ص) اشاره میکنم که حضرت رسولالله (ص) میفرماید: «المَرءُ عَلى دينِ خَليلِهِ، فَليَنْظُرُ أحَدُكُم مَنْ يُخٰالِلُ» (انسان پیرو روش و اخلاق دوستش است پس در انتخاب دوست دقت کنید)
از وظایف انسان مسلمان رعایت حقوق رفیق است و اسلام دستور داده که باید حقوقش حفظ شود و ازجملۀ این حقوق است: «۱- زمانی که با او برخورد نمودید به او سلام کنید. ۲-اگر مریض شد او را عیادت کنید. ۳-هرچند مدت یکبار از او دیدار و او را زیارت کنید. ۴- در وقت ناراحتی او را کمک کنید. ۵-هرگاه او شمارا به امر خیری دعوت کرد، دعوتش را اجابت نمایید. ۶-در اعیاد و ایام خاص در زندگی، به وی تهنیت و تبریک بگویید.»
رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنتَ الْوَهَّابُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين