روز سه شنبه مورخ 28/ مهر /1394 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و چهارم تفسیر قرآن کریم (درس هفتم تفسیر سوره مبارکه طه) با موضوع آیات 80 الی 91 ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادري
درس سیصد و چهارم
درس هفتم سوره مبارکه طه آیات 80 الی 91
*موضوع درس *
1-تذکر الهی به بنی‌اسرائیل بعد از نجات
2-منع بنی‌اسرائیل از تندروی و طغیان
3-بحث غوغای سامری
** ترجمــه آيـــات**
يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ قَدْ أَنجَيْنَاكُم مِّنْ عَدُوِّكُمْ وَوَاعَدْنَاكُمْ جَانِبَ الطُّورِ الْأَيْمَنَ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى ﴿80﴾
ای بنی‌اسرائیل ما شمارا از دست فرعون ظالم دشمن من و شما، نجات دادیم و به وعده خود عمل کردیم و شمارا در طرف راست کوه طور مستقر کردیم و برای ادامه حیاتتان (مَنَّ وَالسَّلْوَى) از آسمان نازل کردیم.
كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَلَا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي وَمَن يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوَى ﴿81﴾
بخورید از روزی‌های حلال و پاکی که به شما عطا کرده‌ایم. ظلم و عصیان نکنید. معتدل و میانه‌رو باشید. اهل اسراف و طغیان نباشید؛ و اِلاّ غضب ما بر شما نازل خواهد شد و هرکس غضب ما بروی نازل شود نابود خواهد شد.
وَإِنِّي لَغَفَّارٌ لِّمَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا ثُمَّ اهْتَدَى ﴿82﴾
من نسبت به کسانی که توبه کنند و در اصلاح خود گام بردارند و درراه هدایت حرکت کنند، بخشنده و غفارم.
وَمَا أَعْجَلَكَ عَن قَوْمِكَ يَا مُوسَى ﴿83﴾
ای موسی چه چیزی باعث شد فوراً به کوه طور آمدید؟
قَالَ هُمْ أُولَاء عَلَى أَثَرِي وَعَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَى ﴿84﴾
حضرت موسی (ع) فرمود آن‌ها دنبال من هستند. عجله من به لحاظ عشق به معشوقم بوده است تا از من راضی شوید.
قَالَ فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ مِن بَعْدِكَ وَأَضَلَّهُمُ السَّامِرِيُّ ﴿85﴾
خداوند فرمود: بعد از شما بنی‌اسرائیل را آزمودیم و امتحان کردیم. در امتحان موفق نشدند. سامری آن‌ها را فریب داد و گمراه کرد.
فَرَجَعَ مُوسَى إِلَى قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا قَالَ يَا قَوْمِ أَلَمْ يَعِدْكُمْ رَبُّكُمْ وَعْدًا حَسَنًا أَفَطَالَ عَلَيْكُمُ الْعَهْدُ أَمْ أَرَدتُّمْ أَن يَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبٌ مِّن رَّبِّكُمْ فَأَخْلَفْتُم مَّوْعِدِي ﴿86﴾
بعد از اخذ و دریافت دستور آسمانی موسی (ع) خشمگین و ناراحت به‌سوی قومش بازگشت و به قومش گفت: ای قوم مگر خداوند وعده ارزشی به شما نداد؟ آیا فاصله و دوری من باعث انحراف شما گردید یا خواستید با انحراف خود غضب الهی را شامل حال خود نمایید؟ در هر 2 حال اشتباه کردید که دستورات مرا زیر پا گذاشتید.
قَالُوا مَا أَخْلَفْنَا مَوْعِدَكَ بِمَلْكِنَا وَلَكِنَّا حُمِّلْنَا أَوْزَارًا مِّن زِينَةِ الْقَوْمِ فَقَذَفْنَاهَا فَكَذَلِكَ أَلْقَى السَّامِرِيُّ ﴿87﴾
بنی‌اسرائیل در جواب ناراحتی موسی (ع) گفتند: ما به میل و اراده خود، وعده و توصیه‌های شمارا زیر پا نگذاشته‌ایم. لیکن مقداری طلا آلات همراه خود آورده بودیم در زمین گذاشتیم و سامری از آن‌ها سوءاستفاده کرد.
فَأَخْرَجَ لَهُمْ عِجْلًا جَسَدًا لَهُ خُوَارٌ فَقَالُوا هَذَا إِلَهُكُمْ وَإِلَهُ مُوسَى فَنَسِيَ ﴿88﴾
سامری از طلا آلات همراه قوم موسی (ع) مجسمه گوساله‌ای ساخت و صدایی از او مانند صدای واقعی گوساله فراهم کرد. سامری گفت: این خدای شما و موسی است و همه عهد و پیمان و وعده را فراموش کردند.
أَفَلَا يَرَوْنَ أَلَّا يَرْجِعُ إِلَيْهِمْ قَوْلًا وَلَا يَمْلِكُ لَهُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا ﴿89﴾
موسی (ع) فرمود: چرا اشتباه کردید؟ مگر نمی‌بینید این گوساله هیچ قدرتی ندارد و هیچ پاسخی ندارد و فاقد شعور و فهم است؟ چگونه آن را به‌عنوان خدا قبول کردید؟
وَلَقَدْ قَالَ لَهُمْ هَارُونُ مِن قَبْلُ يَا قَوْمِ إِنَّمَا فُتِنتُم بِهِ وَإِنَّ رَبَّكُمُ الرَّحْمَنُ فَاتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوا أَمْرِي ﴿90﴾
البته قبلاً حضرت هارون به بنی‌اسرائیل هشدار داده بود و گفته بود شما در حال آزمایش هستید. پروردگار شما خداوند رحمان است. از آن پروردگار که رحمان و رحیم است اطاعت کنید و از من پیروی نمایید.
قَالُوا لَن نَّبْرَحَ عَلَيْهِ عَاكِفِينَ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَيْنَا مُوسَى ﴿91﴾
قوم بنی‌اسرائیل گفتند: ما دست از احترام و عبادت این مجسمه نخواهیم کشید تا زمانی موسی برگردد.
*** توضیح و تفسیر آیات***
توضیح آیات 80 تا 82: در این 3 آیه خداوند متعال به بنی‌اسرائیل توصیه و هشدار داده است بعد از نجات از دست فرعون سعی کنند منصف و مطیع و قانع باشند و در برابر نعمت الهی چون نجات از ظلم فرعون و نزول (مَنَّ وَالسَّلْوَى) شاکر خداوند باشند و از نعمات حلال الهی استفاده کنند و از گناه و عصیان و طغیان فاصله بگیرند اگرچه خداوند بخشنده و غفار است، مع‌هذا نوعی عمل نکنید که موجبات غضب و قهر الهی را فراهم نمائید.
توضیح آیات 83 تا 91: در این 9 آیه مطالب ذیل قابل‌ذکر و بهره برداری است:
مطلب اول: به‌محض استقرار بنی‌اسرائیل در صحرای سینا، حضرت موسی (ع) بنی‌اسرائیل را به برادرش هارون سپرد و خود به میقات رفت. خداوند فرمود: ای موسی چرا عجله کردید؟ می‌بایست بنی‌اسرائیل را سروسامان می‌دادید آنگاه به میقات می‌آمدید. حضرت موسی (ع) فرمود: عشق به خالق و کسب رضایت پروردگار موجب آمدن من شد.
مطلب دوم: خداوند فرمود: بعد از شما، قوم بنی‌اسرائیل را امتحان کردم. از امتحان الهی مردود شدند و سامری آنان را فریب داد و گمراه کرد. با شنیدن این خبر حضرت موسی (ع) باحالت ناراحتی و تأسف به میان قوم بنی‌اسرائیل برگشت. قوم بنی‌اسرائیل و برادرش هارون را، مورد سرزنش قرارداد و به بنی‌اسرائیل فرمود: خیلی جای تأسف و تعجب است شما خدای واحد و صمد و غفار و رحیم را با گوساله‌ای بی‌شعور عوض کردید. قوم بنی‌اسرائیل در جواب حضرت موسی (ع) گفتند: ما بی‌گناهیم. سامری ما را فریب داد و او مقصر است. سامری از سادگی و جهل ما سوءاستفاده کرد و ما را گمراه نمود.
*** نکات و نتایج درس ***
1-از وظایف دینی هر انسان مؤمن شکر خالق است در همه حال. بخصوص لحظه و زمانی که از مصیبتی نجات پیدا کند و یا نعمتی شامل حال وی و خانواده و دوستانش شود. غفلت از این اصل، غفلت از خدا و مسئولیت است و نتیجه این غفلت، حرمان و عذاب الهی است. قوم بنی‌اسرائیل بعد از نجات از دست فرعون می‌بایست شکر می‌کردند. متأسفانه به‌جای عبادت و شکر خداوند گوساله‌پرست شدند.
2-هر رهبر دینی لازم است در خدمت به خلق خدا چهار وظیفه را انجام دهد. اگر مردم و مخاطبان وی به امرش توجه کردند، خداوند را شکر کند که زحمتش نتیجه داده است و اگر جهل و دنیاپرستی و شبیخون و هجمه فکری دشمن و غفلت باعث انحراف و عدم اطاعت مخاطبان شوند، نبـــاید رهبر مأیوس و خسته شود زیرا به تکلیف خود عمل کــرده است (وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ). چهار مرحله وظیفه، عبارت‌اند 1- دعوت به خیر و معروف 2- انذار و هشدار 3- تعلیم و تربیت 4- تشویق در انجام احکام و وظایف دینی. این چهار اصل از وظایف علماء و رهبران دین هستند و در هرحال نباید رهبران دین کوتاهی کنند.
3-(مَنَّ) یک نوع شربتی است که بر برگ درختان می‌نشیند و در اصطلاح کردی ما به آن (گهزو) گفته می‌شود. (سَلوی) به معنی شیرینی است ولی در اینجا نام یک نوع پرنده شبیــه کبـــوتــر است که خداوند به‌وفور به جهت استفاده بنی‌اسرائیل این دو نعمت را به آنان ارزانی فرمود.
4-سامری فردی مریض الفـــکر از قوم بنی‌اسـرائیل بود که از جهـــل و غفلت بنی‌اســـرائیل و موقعیت پیش‌آمده بــرای آنان و غیبت حضرت موسی (ع) سوءاستفاده کرد و آن‌ها را از توحید به شرک و از نور به ظلمت و از خداپرستی به گوساله‌پرستی تشویق و گمراه نمود و آنان را فریب داد.
5-همواره دو خط در طول تاریخ در بین انسانها وجود داشته است. خط انبیاء و صلحاء و خط شیطان و شیطان‌صفتان؛ و باید دانست در برابر هر انقلابی، ضدانقلابی و در برابر هر خط رحمانی یک خط شیطانی بوده و هست. امت اسلامی باید هشیار و بصیر و آگاه باشند، در غیر این صورت فریب سامری‌های عصر خود را خواهیم خورد.
رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
