روز سه شنبه مورخ 12/ آبان /1394 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و ششم تفسیر قرآن کریم (درس نهم تفسیر سوره مبارکه طه) با موضوع آیات 105 الی 122 ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصد و ششم
درس نهم سوره مبارکه طه آیات 105 الی 122
* موضوع درس *
1-نشان دادن صحنهای مخوف از قیامت و دنیای ماوراء طبیعت
2-تســــلی روحی به پیـــــامبر اســـلام (ص) ویــــاران وی
3-تجــلیل از قــرآن کــــریم و امیـــد دادن به اهــــــل قــــرآن
4-اشارهای کوتاه به حیات حضرت آدم (ع) و توطئه شیطان
** ترجمــه آیـــات**
وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْجِبَالِ فَقُلْ يَنسِفُهَا رَبِّي نَسْفًا﴿105﴾
اگر کافران در خصوص نهایت کوههای سخت و بلند از شما سؤال میکنند در جواب آنان بگو پروردگارم آنها را متلاشی و پراکنده میسازد.
فَيَذَرُهَا قَاعًا صَفْصَفًا ﴿106﴾
بعد از متلاشی کردن کوهها، زمین و محل کوهها را به صحرای هموار تبدیل میکند.
لَا تَرَى فِيهَا عِوَجًا وَلَا أَمْتًا ﴿107﴾
به نحوی این کره زمین را صاف میگرداند در آن شیب و بلندی و پستی مشاهده نخواهد شد.
يَوْمَئِذٍ يَتَّبِعُونَ الدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُ وَخَشَعَت الْأَصْوَاتُ لِلرَّحْمَنِ فَلَا تَسْمَعُ إِلَّا هَمْسًا ﴿108﴾
در روز قیامت و بعد از دمیدن به صور، همه مردم (تمامی موجودات) از یک پیام و دستور که همانا پیام الهی است، پیروی میکنند. همه صداها در مقابل صدای رحمان خفه و ساکت میشوند مگر صدای آهستهای.
يَوْمَئِذٍ لَّا تَنفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَرَضِيَ لَهُ قَوْلًا ﴿109﴾
در آن روز قدرت و ثروت و شفاعت سودی ندارد مگر شفاعت کسانی که خداوند رحمان به آنها اجازه شفاعت داده و دفاع و قولش را قبول داشته باشد.
يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِ عِلْمًا ﴿110﴾
خداوند ازآنچه در قیامت برای آنان پیش میآید و آنچه را در دنیا انجام دادهاند، خبر دارد ولی آنها بیخبر از آینده هستند و آنچه را در دنیا انجام دادهاند فراموش کردهاند.
وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ وَقَدْ خَابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْمًا ﴿111﴾
در آن روز تمامی چهرهها در برابر عظمت خداوند خاضع و سربهزیر و شرمنده هستند و آنان که عقیده کفر و ستم را به دوش دارند خیلی مأیوساند...
وَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا يَخَافُ ظُلْمًا وَلَا هَضْمًا ﴿112﴾
و هرکسی اهل ایمان است و با پرونده ایمانی همراه با عمل صالح در میدان حشر حاضرشده است هیچ واهمهای ندارد و ترسی در تضییع حقوقش در دل نخواهد داشت.
وَكَذَلِكَ أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا وَصَرَّفْنَا فِيهِ مِنَ الْوَعِيدِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ أَوْ يُحْدِثُ لَهُمْ ذِكْرًا ﴿113﴾
روزها و جدال رسولان و مخالفان، اینچنین بوده است. و ما قرآن را برای بشر نازل کردهایم. در قرآن کریم انواع وعدهها و هشدارها آمده است. امید است مردم و منکرین تقوای خدا را رعایت و از قرآن درس و پند نو بگیرند و تجدید نظر کنند.
فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ وَلَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِن قَبْلِ أَن يُقْضَى إِلَيْكَ وَحْيُهُ وَقُل رَّبِّ زِدْنِي عِلْمًا ﴿114﴾
خداوند مالک دنیا و آخرت و بلندمرتبه است. خداوند قدرتی است حق و بلامنازع و هیچ قدرتی یارای اوراندارد. در تلاوت و ممارسه قرآن کریم عجله مکن و دعا کن و بگو: خدایا بردانش و علمم بیفزا.
وَلَقَدْ عَهِدْنَا إِلَى آدَمَ مِن قَبْلُ فَنَسِيَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا ﴿115﴾
قبل از همه این قضایا از آدم (ع) پیمان و عهد گرفته بودیم ولی آدم (ع) فراموش کرد. اگرچه عمدی و قصدی در فراموش کردن پیمان نداشت ولی دچار نسیان شد.
وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَى ﴿116﴾
به فرشتگان دستور دادیم به آدم سجده و احترام کنند. همگی امر مرا اجابت کردند و سجده و تعظیم کردند غیر از ابلیس.
فَقُلْنَا يَا آدَمُ إِنَّ هَذَا عَدُوٌّ لَّكَ وَلِزَوْجِكَ فَلَا يُخْرِجَنَّكُمَا مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقَى ﴿117﴾
بعد از مخالفت ابلیس به آدم گفتیم این موجود خطرناک (ابلیس) دشمن شما و همسرت حوا است. هشیار باشید شماها را با حیله از بهشت خارج نکند که دچار رنج و زحمت شوید.
إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعْرَى ﴿118﴾
برای شما در بهشت هر نوع نعمت آماده است. در جنت گرسنگی و برهنگی نخواهید داشت.
وَأَنَّكَ لَا تَظْمَأُ فِيهَا وَلَا تَضْحَى ﴿119﴾
و در بهشت شما با تشنگی و گرما مواجه نخواهید شد.
فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطَانُ قَالَ يَا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلَى شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَمُلْكٍ لَّا يَبْلَى ﴿120﴾
علیرغم هشداری که قبلاً داده بودیم شیطان آدم را دچار وسوسه کرد و با زبان چربی که داشت گفت: ای آدم میخواهید شمارا به درخت جاویدان و حیات ماندگار و ملکی بیزوال راهنمایی کنم؟
فَأَكَلَا مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِن وَرَقِ الْجَنَّةِ وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى ﴿121﴾
سرانجام آدم و حوا تحت تاثیر ابلیس قرار گرفتند و از درختی که منع شده بودند خوردند و لباس بهشت آنها فروریخت و عورت آنها نمایان شد و شروع به پوشاندن خود با برگ درختان بهشت کردند. آری اینچنین بود که آدم دچار نافرمانی شد.
ثُمَّ اجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَتَابَ عَلَيْهِ وَهَدَى ﴿122﴾
و سپس خداوند لطفش را متوجه وی کرد و آدم تجدیدنظر و عذرخواهی نمود و خداوند توبهاش را قبول کرد.
*** توضیح و تفسیر آیات***
توضیح آیات 105 تا 112: در این هشت آیه صحنه بسیار مخوف و ترسناکی از قیامت نشان دادهشده است و به دنبال سؤال مشرکین در خصوص نهایت کوهها از رسول خدا (ص) که گفتند: ای محمد، این کوهها در قیامت چه وضعیتی دارند؟ خداوند متعال به پیامبر اسلام (ص) میفرماید: به آنان بگو کوههای سر به فلک کشیده، جنگلها و درختان و چشمهسارها، تپه ها و دره ها همه و همه در روز قیامت از جا کنده میشوند و این زمین و کره خاکی به یک دشت و هامون صافی بدون آب و گیاه و بلندی تبدیل میشود. در آن روز همه به ندای اسرافیل بلند میشوند و با رهنمود وی به عرصات راهی و تمامی افراد از هول و ترس قیامت ساکت و سکوت مطلق حاکم خواهد شد. ثروت و قدرت و شفاعت در آن لحظات اولیه اثر ندارد تنها ایمان راستین و عمل صالح سپر و چتر و شافع انسان است.
توضیح آیات 113 تا 114: در این دو آیه خداوند متعال به حضرت خاتمالانبیاء (ص) و یارانش تسلی خاطر و دلگرمی و امید میدهد که ما قرآن کریم را بر شما نازل کردهایم. این کتاب غنی و مملو از وعده و وعید است و امید است کافران مکه درک پذیرش آن را داشته و یا حداقل آنان را به تجدید نظر و بیداری و عقلانیت راهنما گردد. ای محمد (ص) خدای تو صاحب عظمت و قدرت است. همه چیز به دست او سهل است. خداوند میخواهد این مردم آگاهانه و آزادانه برنامه و دستورات الهی و رسالت شما را بدون اجبار قبل از مرگ قبول کنند. قبول آگاهانه برتری بر تقلید و اجار دارد و مرتب بگو الهی بار علمی و آگاهی مرا زیاد کن و در وقت دریافت قرآن و حفظ آیات آن زیاد عجله مکن. خداوند پشتیبان شما و جبرئیل همراه توست.
توضیح آیات 115 تا 122: در این 8 آیه خداوند متعال قسمت خیلی کوتاهی از زندگی حضرت آدم و ابلیس حیله گر و در نهایت، آدم و حوا را برای پیامبر اسلام (ص) و امتش به تصویر کشیده تا درس و عبرت و تسلی حال برای همگان باشد که مبادا غفلت کنند، و بدانند شیطان در کمین آنهاست. حتی می تواند در درون صاحبان عصمت و طهارت و خانواده رسولان خدا برنامه شیطانی خود را اجرا کند. پس ای اهل توحید باید هشیار این حیله گر و دشمن خدا و رسول و رسالت رسول الله(ص) باشید.
*** نکات و نتایج درس ***
نکته اول: باید قیامت و حسابرسی را هرگز فراموش نکنیم. صلاح ما این است مصداق جمله «حاسِبُوا اَنْفُسَکُم قبلَ اَن تُحاسَبُوا» را از یاد نبریم و هر شب خود را محاسبه کنیم و اعمال خویش را بررسی نماییم تا در روز قیامت ذلیل و درمانده و دچار خسارت نشویم. آنچه در آن روز باعث نجات ماست ایمان راستین و عمل صالح است. امید است امروز که فرصت داریم به فکر آن روز باشیم. انشا الله
نکته دوم: خداوند متعال در آیه 113 به اهل قرآن امید و دلگرمی داده است که اولاً باید از توطئه و ترفند دشمنان دین و رسالت رسولالله (ص) در هیچ مکان و زمانی غافل نباشیم. ثانیاً واهمه ای از هیچ قدرت و زورگو و حیله گری نداشته باشیم زیرا خداوند خیلی به آسانی می تواند همه دشمنان رسولالله (ص) و قرآن کریم را نابود کند. خداوند از اهل ایمان میخواهد ضعف نشان ندهند صبر و مقاومت کنند. کافران در برابر صبر و مقاومت و وحدت و حرکت اهل ایمان ضعیف و ذلیلاند. مسلمانان نباید این چنین فکر کنند. هرکس مخالف دین است باید فوری و سریع خداوند او را نابود و سر به نیست کند این خلاف عدالت است. آنها کفر دارند و مسلمانان ایمان دارند. مسلمانان خدا را دارند آنها ندارد. باید در برابر کافران ایستاد و به خدا توکل کرد.
نکته سوم: موضوع ازدیاد علم است. خداوند به پیامبر اسلام (ص) میفرماید: «وَقُل رَّبِّ زِدْنِي عِلْمًا» (مرتب از خدای خود طلب ازدیاد علم و دانش کنید) از این پیام میفهمیم اگر پیامبر بزرگوار ما با آن همه دانش سرشار و آگاهی به وی امر شده تا در قید حیات است باید هرروز طلب علم کند پس وظیفه ما خیلی مشخص و روشن است. باید در کسب دانش و آگاهی هرگز کوتاهی نکنیم و هیچ گاه خود را عالِم و اهل دانش کامل ندانیم زیرا برای علم هیچ حد و مرزی وجود ندارد و مفهوم حدیث نبوی «مِنَ المَهدِ اِلَی اللَّحد» همین است. اللهم زدنا علما
نکته چهارم: درهرحال باید هشیار و مراقب شیطان فریبکار باشیم. شیطان والدین ما حضرات آدم و حوا را دچار وسوسه کرد و در کمین ما هم هست. باید خیلی هشیار و بصیر و به خدای خود متوکل و در برابر مصائب صابر و شاکر الهی باشیم. انشاء الله
رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلی الله تعالی علی سیدنا و مولانا محمد و علی آله و اصحابه و من دعا بدعوته الی یوم الدین