روز سه‌شنبه مورخ 13/ بهمن /1394درادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و دوازدهم از سلسله درسهای تاریخ، سیره، قصص، وصایا، عقیده، اخلاق و... (درس هجدهم « مسلمان واقعی از نظر کتاب و سنت » ) ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان مباحث دینی درج شده است.
مجموعه درسهای ارائه شده پیرامون اخلاق
توســـط حــاج ماموستا ملا قادر قادری
درس سیصد و دوازدهم از كلاسهای هفتگی مسجد قباء پاوه
درس هجدهم «مسلمان واقعی کیست؟»
*************
*موضوع درس*
« حقوق متهم و رعایت آن »
درس هجدهم: « حقوق متهم و رعایت آن»
در خصوص مفهوم تهمت و اتهام و متهم چندجمله‌ای به‌صورت اختصار لازم به ذکر است. تهمت جریمه‌ای است که به شخص خاصی انتساب داده می‌شود. مثلاً در بین افراد جامعه و یا به‌صورت شکوائیه به پلیس و محکمه اعلام می‌گردد فلان شخص سارق است. این اتهام محض است و تا از سوی مقام قضایی جرم وی ثابت نگردد به فرد موردنظر متهم گفته می‌شود و زمانی با ادلّه و سند و برهان، اتهام انتسابی به ثبوت رسید و قطعیت پیدا کرد به فرد متهم، مجرم گفته می‌شود. این دو نفر هرکدام در شریعت اسلام حقوقی دارند و بر حکام و قضات و مردم لازم است در حد توان آن را رعایت نمایند. به جهت آگاهی برادران عزیز در درس امروز به حقوق متهم اشاره می‌کنم. هدف بنده آگاهی دوستان به موضوع است. امیدوارم موردتوجه و بهره‌برداری قرار گیرد.
** نکات و نتایج درس**
نکتـــــــه اول: جرائم دو بخش‌اند 1-حدود 2-تعزیرات.
حدود به جرائمی اطلاق می‌شود که از سوی خداوند متعال عقوبت و مقدار جریمه آن در قرآن کریم مشخص‌شده باشد؛ مانند قتل، زنا، سرقت، شرب خمر، افتراء، محاربه و ارتداد که برای مرتکب این جرائم حدود خاصی در کتاب آسمانی ما مشخص‌شده و قابل کم‌وزیاد شدن نیستند و چون بعضاً حق‌الله هستند هیچ‌کس حق تغییر در مقدار عقوبت آن‌ها را ندارد.
تعزیرات جرائمی هستند که در شریعت اسلام عقاب آن‌ها مشخص نشده است ولی چون عمل ارتکابی خلاف شرع و مصلحت عامه است، قابل‌تعقیب و برخورد هستند؛ مانند رباخواری، رشوه، ضرب و شتم، فحش به دیگران، گران‌فروشی، شهادت کذب، تجاوز به ملک مردم و منابع عمومی و غیره
نکتـــــــه دوم: یکی از حقوق متهم در این دعواها این است که باید به وی اجازه داده شود از حق خود دفاع کند. چون تنها با انتساب اتهام، جریمه ثابت نمی‌شود. پیامبر بزرگوار اسلام (ص) می‌فرماید: «لَوْ یُعْطی النَّاسُ بِدَعْواهُمْ لَادَّعی رِجالٌ اَموالَ قَوْمٍ و دِماءَهُمْ وَ لکِنَّ الْبَیِّنَةَ عَلَیَ الْمُدَّعیِ وَالیَمیِنَ عَلی مَنْ اَنْکَرَ» یعنی (اگر صدور حکم تنها طبق خواست شاکی باشد، بسیاری از مردان با ادعای صِرف، می توانند اموال و خون دیگران را به نفع خود مصادره کنند) شاکی و یا مدعی باید دلیل و برهان داشته باشد و در صورتیکه شاکی از ارائه سند خودداری کند، به متهم اجازه قسم داده شود.
نکتــــــه سوم: یکی دیگر از حقوق متهم این است نباید بازور و فشار از وی اقرار گرفته شود. تمامی فقها و اهل علم متفق‌اند که اقرارمُکَره (اجبار شده) مقبول و مسموع در محاکمه نیست.
نکتــــه چهارم: یکی دیگر از حقوق متهم استماع مطالب اوست و این امر یک تکلیف است. رسول گرامی اسلام (ص) زمانی که حضرت علی (رض) را به‌عنوان قاضی به یمن فرستاد به وی فرمود: «اِذا حَضَرَ الْخَصْمانِ بَیْنَ یَدَیْکَ فَلا تَقْضِ أَحَدَهُما حَتّی تَسمَعَ کَلامَ اْلآخَرِ» یعنی (هرزمانی طرفین دعوی نزد شما حاضر شدند بدون استماع مطالب هردو طرف قضاوت مکن) قضاوت یک‌طرفه در شرع جایگاه ندارد.
نکتـــــه پنجم: محکمه باید علنی باشد. رسول خدا (ص) محل قضاوت خود را مسجد قرار داده بود و در یک ساعت مشخص و یک‌وقت خاص و با حضور افراد محاکمه را انجام می‌داد. این امر در حفظ حقوق طرفین دعوی مؤثر است رسیدگی سری و غیرعلنی بدون اشکال نیست.
وصلي الله تعالي علي سيـدنا محمــد و علي آله و اصحابه اجمعين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
• لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.
• از نوشتن دیدگاهایتان با حروف فینگلیش جدا" خودداری کنید .