روز سه شنبه مورخ 29/ مهر/1393 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و هفتاد و یکم تفسیر قرآن کریم (درس هفتم تفسیر سوره مبارکه نحل) با موضوع آیات80 الي 90 ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادري
درس دویست و هفتاد و یکم
درس هفتم سوره مبارکه نحل آیات 80 الی 90
*موضوع درس *
1- بحث چند نعمت الهی که هریک نشانه عظمت و قدرت خداوند هستند
2- تهدید و سرزنش کافران
3- اشاره به دادگاه مجرمین در قیامت و نحوه اثبات جرم آنها
4- بیان مأموریت رسول خدا و اثر قرآن کریم در زندگی افراد
** ترجمــه آيــات **
وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَنًا وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُيُوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَيَوْمَ إِقَامَتِكُمْ ۙ وَمِنْ أَصْوَافِهَا وَأَوْبَارِهَا وَأَشْعَارِهَا أَثَاثًا وَمَتَاعًا إِلَىٰ حِينٍ﴿80﴾
خداوند به شما شعور و درک داده است که به واسطه آن از سنگ، چوب و غیره در شهر و روستا، محل سکونت خود را می سازید و در خارج شهر و در صحرا و در ییلاق و قشلاق به وسیله پوست و موی احشام خیمه و چادر به جهت استفاده خود درست می کنید و همچنین از پشم گوسفندان و کُرک شتران و موهای آنها فرش و گلیم و سجاده و لحاف می سازید و از آنها به عنوان نعمت استفاده می کنید. این قدرت و توان را خداوند به شما داده است، از خدای خود غافل نباشید.
وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِمَّا خَلَقَ ظِلَالًا وَجَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبَالِ أَكْنَانًا وَجَعَلَ لَكُمْ سَرَابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَسَرَابِيلَ تَقِيكُمْ بَأْسَكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ﴿81﴾
خداوند متعال برای استراحت روزانه شما سایه بانهایی همچون شب، درختان، منازل، کنار سنگها و کوهها و جانب دیوارها را فراهم کرده است و کوهها، غارها و پناهگاههایی برای شما ساخته است تا از آنها در وقت نیاز استفاده کنید و همچنین شما از پوست و پشم حیوانات، لباسهای مختلفی می بافیــــد کــــه می تواند شما را از گرمای تابستان و سرمای زمستان مصون بدارد امید است این اقدام، وسیله تسلیم شما در برابر فرمان خداوند گردد.
فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ الْمُبِينُ﴿82﴾
ای پیامبر اگر مشرکان و مخالفان آئین اسلام با این همه دلیل و برهان و یادآوری های خیر شما حاضر به تسلیم فرمان خداوند نشدند زیاد ناراحت مباش. وظیفه شما تنها تبلیغ بی پرده است (و هدایت افراد به دست خداوند است).
يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنْكِرُونَهَا وَأَكْثَرُهُمُ الْكَافِرُونَ﴿83﴾
کافران نعمتهای خداوند را کاملاً تشخیص میدهند ولی در اثــــر غرور و خودخواهی با آن مخالفت می کنند.
وَيَوْمَ نَبْعَثُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا ثُمَّ لَا يُؤْذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ﴿84﴾
به یاد داشته باشید روز مهمی را که برای هر امتی شاهدی انتخاب و بر می گزینیم تا بر اعمال و کردار آنها در حضور خداوند شهادت دهد و در آن روز به کافران اجازه سخن دروغ گفتن داده نمی شود و تقاضا و درخواست آنها مورد توجه و قبول قرار نمی گیرد.
وَإِذَا رَأَى الَّذِينَ ظَلَمُوا الْعَذَابَ فَلَا يُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَلَا هُمْ يُنْظَرُونَ﴿85﴾
(امروز کفر پیشگان می توانند تجدیدنظر کنند) ولی زمانی که در قیامت جایگاه خود و ظالمین را مشاهده کردند دیگر عذر آنها در خصوص تقاضای تخفیف عذاب، بی تأثیر است و مورد توجه قرار نمی گیرند و به آنان مهلت داده نمی شود.
وَإِذَا رَأَى الَّذِينَ أَشْرَكُوا شُرَكَاءَهُمْ قَالُوا رَبَّنَا هَٰؤُلَاءِ شُرَكَاؤُنَا الَّذِينَ كُنَّا نَدْعُو مِنْ دُونِكَ ۖ فَأَلْقَوْا إِلَيْهِمُ الْقَوْلَ إِنَّكُمْ لَكَاذِبُونَ﴿86﴾
زمانی مشرکان در قیامت همفکران و رهبران منحرف و معبودان خود را ببینند میگویند: پروردگارا اینها بودند ما را فریب دادند و منحرف کردند و به جای تو آنان را پرستش می کردیم و آنان را در دعاها می خواندیم. در این لحظه همفکران و رهبران منحرف در جواب آنها می گویند: دروغگوها این چه مطلبی است بیان می کنید مقصر خودتان هستید چرا ازما پیروی کردید؟ مگر عقل و فکر نداشتید؟
وَأَلْقَوْا إِلَى اللَّهِ يَوْمَئِذٍ السَّلَمَ ۖ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ﴿87﴾
مشرکان در آن روز مخوف به بی اساسی هر آنچه از کلمات و اقوال و افکار غلطی که به آن معتقد بودند پی می برند و تسلیم خداوند مالک یوم الدین می شوند و تمامی آنچه را برای خود جمع کرده بودند بر باد خواهد رفت و مفهوم « لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ» - امروز قدرت از آنِ کیست؟ جواب داده می شود فقط از آن خداوند واحد و قهار است - تحقق خواهد یافت.
الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ زِدْنَاهُمْ عَذَابًا فَوْقَ الْعَذَابِ بِمَا كَانُوا يُفْسِدُونَ﴿88﴾
کافرانی که در دنیا سد راه دین خداوند بودند و با برنامه های خدا و رسول خدا مخالفت می کردند آنان را به سزای اعمال خود و فسادی که مرتکب شده اند می رسانیم و چند برابر عذاب داده می شوند.
وَيَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ۖ وَجِئْنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَٰؤُلَاءِ ۚ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ﴿89﴾
ای محمد(ص)،به یادآور آن روزی را که در میان هر امتی شاهدی در جهت تبیین و روشن نمودن احوال افراد انتخاب میکنیم و از شما هم به عنوان شاهدو گواه امتت استفاده خواهیم کرد و ما قرآن را بر شما نازل کرده ایم که در این قرآن برنامه هایی برای حیات و زندگی و راه هدایت در نظر گرفته شده و برای مسلمانان قرآن کریم رحمت و بشارت است.
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَىٰ وَيَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ ۚ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ﴿90﴾
برنامه خداوند امر و توصیه به عدل و دادگری و احسان و نیکوکاری و خدمت و احترام به نزدیکان نسَبی، سببی و فکری است و نهی است از کارهای زشت و ناپسند و ظلم و ستم. امید است به این پندها گوش دهید شاید بیدار شوید و در مسیر برنامه خداوند حرکت کنید.
*** توضیح آیات، نکــات و نتــایــج درس ***
مقدمه: در تعریف سوره نحل قبلاً گفتیم این سوره دو نام دارد 1- سوره نحل 2- سوره نعمت ها. در درسهای قبل به بسیاری از نعمتها اشاره کردیم و آنچه در آیات درس امشب و بعد از آن به آنها اشاره میکنیم عبارتند از: بحث توحید، عظمت خداوند، خلقت، معاد، عدل، احسان، هجرت و جهاد و همچنین احکامِ نهی از فحشاء و منکر و ظلم وستم و پیمان شکنی و در آخر، توصیه به شکر نعمت ها است.
توضیح آیات 80 تا 83 : خداوند متعال در این 4 آیه به استفاده و نفع مسکن، خیمه و چادر و فایده چرم و پشم حیوانات و سایه اجسام و فایده غار و پناهگاه و نفع لباس و پوشش اشاره و به پیامبر اسلام امر فرموده است این نعمات را برای مشرکین و مخالفین تشریح کن و به آنان ابلاغ کن اهداء کننده این نعمات و عطا کننده درک و فهم به انسان و شعورِ استفاده از این نعمات را خداوند واحد به شما ارزانی داشته و از شما انتظار تفکر، تعقل، تسلیم و فرمانبرداری از خداوند خالق آسمان و زمین است. و در آیه 82 می فرماید: اگر بعد از تبلیغ و توضیح و تفهیم این مسائل باز مشرکان توجهی نکردند زیاد متأثر و ناراحت مباش . وظیفه اصلی شما ابلاغ و دعوت روشن است. مطمئن باش کافران نعمت های خداوند را کاملاً می شناسند و واقعیت ها را درک می کنند ولی به دلایل خاصی آنها را انکار می کنند. باید در قیامت جوابگوی این جاهلیت و انکار باشند.
توضیح آیات 84 تا 89 : در این 6 آیه خداوند متعال هم کافران را تهدید می کند و هم به نهایت آنها اشاره دارد. در آیه 84 میفرماید: ما در قیامت و در وقت محاکمه مجرمین شاهدانی را حاضر میکنیم و با دلیل و برهان و با مدرک و سند، جرمِ آنان را اثبات خواهیم کرد و در آن روز به کافران اذن و اجازه دفاع نخواهیم داد. در این آیات در خصوص عذاب سخت روز قیامت و گرفتاری اهل ظلم و ستم و درگیری مشرکان و رهبران گمراه و گمراه کننده آنان نکاتی قابل بهره برداری است. اضافه بر اینها در باره چند برابر شدن عذاب دشمنان دین و سدّکنندگان رشد و تعالی اسلام و مفسدین مطالب روشنی بیان شده است.
همچنین راههای اثبات جرم مجرمان و گناه گناهکاران به وسیله شهادت شهودی از اعضاء بدن انسان چون زبان و چشم و دست و رفیقان و دوستان و بالاتر از همه گواهی پیامبر بزرگوار اسلام در روز قیامت به نفع یا علیه افراد از مواردی هستند که در آیات فوق بیان شده اند و در قسمت آخر آیه 89 به مأموریت پیامبر بزرگوار اسلام و جایگاه قرآن کریم اشاره شده و خطاب به پیامبر اکرم و امتش آمده است؛ قرآن را بر شما نازل کردهایم، این قرآن بیان کننده همه چیزهایی است که یک مسلمان در زندگی روزانه به آن نیاز دارد. بله قرآن هم رحمت و هم هدایت است و هم راهنما و هم معلم است و در قرآن تمامی راههای یک زندگی بهتر کاملاً بیان شده است.
توضیح آیه 90 : در این آیه جامع ترین برنامه اجتماعی بیان شده است از جمله بحث عدل و به عدالت حکم کردن. واژه عدل، واژه مبارکی است و در طول تاریخ معشوق و خواست تمامی افراد بوده است. بزرگان ما در تعریف عدل فرمودهاند:« اَلعَدلُ الاَنصَافُ» و در خصوص انصاف آمده است: یعنی رساندن حقوق تمامی افراد به آنها. در خصوص جامعیت و شیرینی این آیه در تفسیر مجمع البیان آمده است، پیامبر اسلام این آیه را برای ولید بن مغیره خواند، ولید گفت:« اِنَّ لَهُ لَحَلاوَةً وَ اِنَّ عَلیهِ لَطَلاوَةً وَ اِنَّ اَعلاهُ لمَثُمِرٌ وَ اِنَّ اَسفَلَهُ لمِغدِقٌ وَ مَا هُوَ قَولُ البَشَرِ» یعنــــی ( این آیه شیرینی خاصّی دارد و در آن درخشندگی و زیبایی خاصی مشهود است شاخه هایش پربار و ریشه هایش پربرکت است و این جمله، گفتار بشر نیست.)
عدل، احسان و ایتاء حق به ذی حق و مبارزه با انحرافات سه گانه، فحشاء (گناهان باطنی) ، منکر (گناهان آشکار و ظاهر) و بغی (ظلم و ستم) خیلی مهم اند. ترویج سه اصل اول و مبارزه با سه موضوع دوم قبل از هر کس وظیفه علماء دین و حاکمان جامعه است. این دو صنف اگر عادل و محسن و دلسوز مردم باشند و صادقانه با فحشاء و منکر و تجاوز مبارزه کنند قطعاً جامعه از هر جهت رشد و تعالی خواهد کرد و به همین خاطر است پیامبر اسلام یک تذکُّر تکان دهنده به علماء و اُمراء مسلمان داده است و میفرماید: « صِنفانِ مِن اُمَّتِی اِن صَلَحا صَلَحَت اُمَّتِی وَ اِن فَسَدا فَسدَت اُمَّتِی اَلعُلَماءُ وَ الاُمَراء. »
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
