روز سه شنبه مورخ 13/ بهمن /1394 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و هفدهم تفسیر قرآن کریم (درس اول تفسیر سوره مبارکه حج) با موضوع آیات 1 الی 10 ارائه شد.
در ادامه، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادري
درس سیصد و هفدهم
درس اول سوره مبارکه حج آیات 1 الی 10
*موضوع درس *
1-شرح کوتاهی از سوره مبارکه حج
2-بحث زلزله عظیم قیامت
3-بحث نشانه‌هایی از شناخت پیروان شیطان
4-بحث زنده شدن و رستاخیز جسمانی
5-بحث عالم جنین و حیات گیاهان
معـرفی سوره مبـارکه حج:
سوره مبارکه حج بنا به قول مشهور در مدینه منوره نازل شده و جزو سوره‌های مدنی است و 78 آیه دارد که محتوای آیات آن بحث معاد و قیامت و زلزله عظیم روز رستاخیز و جدال با کافران و مشرکان است و همچنین انسان‌ها را به سرنوشت اقوام گذشته یادآوری می‌کند. ازجمله قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهیم و لوط و شعیب و موسی و اضافه بر اینها پیرامون حج و مبارزه با ظالمان و دشمنان دین و چند پند و اندرز دیگر را خواهیم خواند.
** ترجمــه آيـــات**
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَیْءٌ عَظِیمٌ ﴿1﴾
ای مردم از عذاب پروردگارتان بترسید. زلزله روز قیامت بسیار عظیم و خطرناک است.
یَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ کُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَتَضَعُ کُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُکَارَى وَمَا هُمْ بِسُکَارَى وَلَکِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِیدٌ ﴿2﴾
آن حادثه را شما می‌بینید. به حدی مخوف و خطرناک و وحشت‌آور است مادر شیرده کودک شیرخوارش را از یاد می‌برد و هر حامله‌ای از ترس، سقط‌جنین می‌کند. مردم سرگردان و متحیرند چنان تصور می‌کنند که مست هستند درحالی‌که مست نیستند ولی عذاب خداوند سخت است و از ترس عذاب حالت عادی را ازدست‌داده‌اند.
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّبِعُ کُلَّ شَیْطَانٍ مَرِیدٍ ﴿3﴾
در دنیا گروهی از مردم بدون دلیل و برهان و دانش با خدا و برنامه رسولان وی جدال و مخالفت و عناد می‌کنند و در مقابل از هر شیطان و اوباش و فاسدی پیروی می‌نمایند.
کُتِبَ عَلَیْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلاهُ فَأَنَّهُ یُضِلُّهُ وَیَهْدِیهِ إِلَى عَذَابِ السَّعِیرِ ﴿4﴾
در برنامه و منهج خداوند مشخص و روشن و بیان‌شده است که هرکس دنبال‌رو شیطان باشد قطعاً گمراه خواهد شد و شیطان او را گمراه خواهد کرد و به مسیر دوزخ و آتش جهنم راهنمائیش می‌کند.
یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنْ کُنْتُمْ فِی رَیْبٍ مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُضْغَةٍ مُخَلَّقَةٍ وَغَیْرِ مُخَلَّقَةٍ لِنُبَیِّنَ لَکُمْ وَنُقِرُّ فِی الأرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُکُمْ طِفْلا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّکُمْ وَمِنْکُمْ مَنْ یُتَوَفَّى وَمِنْکُمْ مَنْ یُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِکَیْلا یَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَیْئًا وَتَرَى الأرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ کُلِّ زَوْجٍ بَهِیجٍ ﴿5﴾
ای مردم اگر از بعثت و رستاخیز و زنده شدن بعد از مرگ شک و تردید دارید، به این مطلب گوش دهید و توجه کنید. ما شمارا ابتدا از خاک خلق کرده‌ایم سپس از نطفه و بعد از خون بسته‌شده و سپس از مضغه (گوشت نیمه جویده) و درنهایت بعضی دارای شکل و قیافه می‌شوند و بعضی بدون شکل خواهند شد. این اقدام ما به این جهت است تا برای شما روشن سازیم که ما برهرچیزی قادریم و جنین را تا مدتی در شکم قرار می‌دهیم و سپس او را به‌صورت طفل اخراج و از شکم مادر بیرون می‌آوریم آنگاه آرام‌آرام بزرگ می‌شوند و به حد بلوغ می‌رسند. تعدادی از شماها در این مدت فوت می‌کنند و تعداد دیگری می‌مانند و به حیات ادامه می‌دهند تا به حد پیری و حالت ناراحتی دوران سالخوردگی می‌رسند تا جائی که دچار فراموشی می‌شوند. مثالی دیگر: شما زمین را مشاهده می‌کنید و با چشمان خود می‌بینید در فصل پاییز و بخصوص زمستان خشک و مرده می‌شود اما هنگامی‌که آب باران بر آن فرود می‌آوریم به حرکت درمی‌آیند و زنده می‌شوند و روی آن گیاهان می‌رویند و درختان زنده می‌شوند. شک نداشته باشید شما هم بعد از مردن زنده می‌شوید.
ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّهُ یُحْیِی الْمَوْتَى وَأَنَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿6﴾
این توضیح وبیان به این خاطر است که بدانید خداوند حق است و اوست که مردگان را زنده می‌کند و بر همه‌چیز توان و قدرت دارد.
وَأَنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ لا رَیْبَ فِیهَا وَأَنَّ اللَّهَ یَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ ﴿7﴾
و شکی نداشته باشید قیامت آمدنی است و خداوند باقدرت خود تمامی کسانی که مرده‌اند و در قبرند و یا در هر جای دیگری باشند زنده خواهد کرد.
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَلا هُدًى وَلا کِتَابٍ مُنِیرٍ ﴿8﴾
و بعضی از مردم علی‌رغم این‌همه توضیح و دلیل و برهان باز بدون دلیل و برهان شروع به صحبت‌های بی‌پایه می‌کنند و نسبت به خدا و برنامه‌هایش با جدال بی‌اساس مخالفت می‌کنند و حاضر نیستند حق را قبول کنند.
ثَانِیَ عِطْفِهِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ لَهُ فِی الدُّنْیَا خِزْیٌ وَنُذِیقُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ عَذَابَ الْحَرِیقِ ﴿9﴾
این گروه مخالف برنامه خدا از روی تکبر و بی‌توجهی به واقعیت‌ها باخدا و برنامه‌هایش جدال می‌کنند و هدف آن‌ها گمراه کردن مردم از راه توحید است. کیفر این گروه رسوایی در دنیا و عذاب سخت در قیامت است.
ذَلِکَ بِمَا قَدَّمَتْ یَدَاکَ وَأَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلامٍ لِلْعَبِیدِ ﴿10﴾
رسوایی دنیا و عذاب آخرت این گروه نتیجه اعمال آن‌هاست و خداوند اهل ظلم و ستم به هیچ فردی نیست.
*** توضیح و تفسیر آیات***
توضــــیح آیات 1 و 2: پیام این دو آیه بیان وقوع قیامت و وقوع یک زلزله بزرگ و مهم در روز رستاخیز است و این حادثه به حدی خطرناک، مخوف و وحشتناک است که مادران، بچه‌های شیرخوار خود را فراموش می‌کنند و زنان حامله از ترس، سقط‌جنین می‌نمایند.
توضــــیح آیات 3 و 4: در این دو آیه خداوند متعال به پیروان شیطان تذکر و هشدار داده که هرکس راه قرآن و اسلام را ترک کند و به‌جای خدای معبودِ به‌حق، از شیطان پیروی نماید، بدون هیچ تردیدی با آنان برخورد خواهد شد و به دوزخ فرستاده می‌شوند.
توضــــیح آیات 5 تا 7: در این سه آیه با دلیل و برهان و با استناد به خلق انسان و مرگ گیاهان در فصل زمستان و رشد و حیات جدید آن‌ها به سبب نزول باران و رسیدن فصل بهار به‌صورت قطع و یقین وقوع رستاخیز و زنده شدن جسمانی انسان‌ها را اعلام و همه اینها به‌عنوان نشانه قدرت و توان الهی آمده است، تا انسان‌ها بیدار شوند و غافل از قیامت و حشر و حساب نباشند.
توضــــیح آیات 8 تا 10: در این سه آیه به مجادله باطل افراد مغرور، متکبر، جاهل و بعضــاً هدفمند و پیرو شیطان اشاره شده که بدون دلیل و برهان و به جهت انحراف و گمراه کردن خلـــق خدا و برنامـــه‌های وی جــدال و مخالفت می‌کنند و جبهه ضد برنامه خدا و سفیران وی تشکیل می‌دهند و در هر عصر و زمانی این جمع و گروه هستند و خواهند بود. لازم است اهل ایمان نترسند و مأیوس نباشند و با آگاهی و هشیاری و بصیرت تمام به زندگی خداپسندانه خود ادامه دهند.
*** نکات و نتایج درس ***
نکتـــه اول: خداوند پیامبران زیادی برای دعوت مردم به خداپرستی مبعوث فرموده است و به همه آن‌ها امر و اعلام‌شده است در مأموریت خود سه اصل مهم را تبلیغ کنند؛ 1-توحید 2-ایمان به قیامت 3-ایمان به رسالت رسولان خدا.
با ملاحظه تاریخ می بینیم در هر جامعه‌ای این سه اصل مورد قبول مردم واقع‌شدهاند، آن جامعه خوشبخت و سعادتمند و صاحب طمأنینه و آرامش و محبت بودهاند و در اول سوره مبارکه حج به یکی از این سه اصل مهم که همانا وقوع رستاخیز و ایمان به قیامت است اشاره شده است. و در هر عصر و زمانی در بین افراد جوامع مختلف هرگاه ایمان به آخرت دچار ضعف شده، در آن جامعه آرامش و محبت و عدالت کمتر ظهور کرده است.
نکتـــه دوم: در آیات 4 و 5 خداوند به بندگانش هشدار داده است از شیطان پیروی نکنند. شیطان دشمن بنی‌آدم است و گمراه‌کننده عبدان خدا و باعث بدبختی افراد و به هم زدن برادری و اخوت بین بنی‌آدم و خصوصاً مسلمانان است و درنهایت آنان را به دوزخ و جهنم می‌کشاند.
نکتـــه سوم: خداوند به مراحل هفتگـــانه زنـــدگی انسان‌ها اشـــاره فرموده است. اطلاع از این هفت مرحله مهم و ضروری است: 1-از خاک خلق‌شــده‌ایم 2-از نطفه(منی) خلق‌شــده‌ایم (اسپرم مرد و اوول(تخمک) زن) 3-مرحله سوم دوران علقه (ترکیب خام) 4-مضغه (گوشت جویده) 5-جنین و طفل 6-دوران بلوغ 7-دوران پیری و درنهایت مرحله مردن و به خاک برگشتن است. (فَاعْتَبِرُوا يَا أُولِي الْأَبْصَارِ)
نکتـــه چهارم: بر ما تکلیف است خدای خود را از روی نقل و عقل بشناسیم و او را عبادت کنیم و در برابر فرموده‌های قرآن کریم و سنت رسول‌الله (ص) و اجماع اصحاب و قیاس و عقل که ادله شرعاند، تسلیم شویم و هرکس با این دلایل خداوند را نشناسد و تسلیم امر حق نشود در دنیا رسوا و خسارت مند و در قیامت ذلیل و خوار است.
رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ وَتُبْ عَلَيْنَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
