روز سه شنبه مورخ 23 /آبان /1396 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد و شصت ونهم  تفسیر قرآن کریم (درس هشتم تفسیر سوره مبارکه قصص) با موضوع آیات 71 الی 82 ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.

کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم  توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری

درس سیصدو شصت و هشتم

درس هفتم سوره مبارکه قصص آیات 71 الی 82

*موضوع درس *

1- ادامه قصه حضرت موسی (ع) و فرعون        

۲-بحث نعمت شب و روز    

3-نحوۀ محاکمۀ مشرکان در قیامت

4-بحث قارون ثروتمند خودخواه و نهایت وی

** ترجمــه­ آیـــات**

قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ اللَّیْلَ سَرْمَدًا إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ مَنْ إِلَهٌ غَیْرُ اللَّهِ یَأْتِیکُمْ بِضِیَاءٍ أَفَلا تَسْمَعُونَ ﴿71﴾

ای محمد (ص) به مشرکان مکه بگو اگر خداوند شب را به‌روز تغییر ندهد و همیشه شماها حیات خود را تا قیامت در شب و تاریکی سپری کنید، غیر از الله رب‌العالمین چه کسی می‌تواند تاریکی شب را به‌روز تغییر دهد و شب را به‌روز تبدیل نماید؟

قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ النَّهَارَ سَرْمَدًا إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ مَنْ إِلَهٌ غَیْرُ اللَّهِ یَأْتِیکُمْ بِلَیْلٍ تَسْکُنُونَ فِیهِ أَفَلا تُبْصِرُونَ ﴿72﴾

به آن‌ها بگو اگر خداوند روز را به شب تغییر ندهد و همیشه عمر شماها تا قیامت در روز بدون شب سپری شود، غیر از خدای رب‌العالمین چه کسی می‌تواند روز را به شب تبدیل تا در آن آرامش بگیرید چرا چشمان خود را باز نمی‌کنید؟

 وَمِنْ رَحْمَتِهِ جَعَلَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْکُنُوا فِیهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿73﴾

از رحمت و لطف پروردگار است که شب و روز را برای استراحت و کار و فعالیت شما فراهم کرده است. امید است شماها هم به وظیفۀ خود عمل کنید و در مقابل این نعمت و رحمت شکرگزار باشید.

وَیَوْمَ یُنَادِیهِمْ فَیَقُولُ أَیْنَ شرکایی الَّذِینَ کُنْتُمْ تَزْعُمُونَ ﴿74﴾

برای این افراد غافل روزی خواهد رسید و از جانب خداوند مخاطب قرار می‌گیرند و به آن‌ها گفته می‌شود شرکایی را که به‌زعم خود برای خدا شریک قرار داده بودید و آن‌ها را اطاعت و عبادت می‌کردید و می‌گفتید: آن‌ها شفاعت کنندگان ما در قیامت هستند، آن‌ها را ندا بزنید تا شمارا نجات دهند. کسی به داد آن‌ها نخواهد رسید و عملاً ثابت خواهد شد فقط خدای متعال حق است و غیر از او گمراهی و افترا و دروغ است.

وَنَزَعْنَا مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیدًا فَقُلْنَا هَاتُوا بُرْهَانَکُمْ فَعَلِمُوا أَنَّ الْحَقَّ لِلَّهِ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا کَانُوا یَفْتَرُونَ ﴿75﴾

در قیامت در برابر هر قوم و امتی شاهدی از پیامبران و خداپرستان واقعی را احضار می‌کنیم و به کافران می‌گوییم: بفرمایید دلیل و برهان خود را در تأیید راه و رسم خود بیاورید. در آن لحظات بی‌قدرتی خود را احساس و اقرار به حقانیت منهج خداوند رحمان می‌نمایند و آنچه را در دنیا از دروغ و افترا به پیامبران و مردان خدا می‌گفتند تمام آن را فراموش می‌کنند.

إِنَّ قَارُونَ کَانَ مِنْ قَوْمِ مُوسَى فَبَغَى عَلَیْهِمْ وَآتَیْنَاهُ مِنَ الْکُنُوزِ مَا إِنَّ مَفَاتِحَهُ لَتَنُوءُ بِالْعُصْبَةِ أُولِی الْقُوَّةِ إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ ﴿76﴾

قارون از پولداران و ثروتمندان قوم بنی‌اسرائیل و از طایفۀ موسی بود که به قومش ظلم کرد و دچار طغیان شد. ما به قارون گنج‌های فراوانی داده بودیم تا جایی­که حمل کلیدهای آن حتی برای یک جمع توانمند سنگین بود. وی ازخودراضی و شاد بود. روزی یک نفر از مؤمنین بنی‌اسرائیل به وی گفت: زیاد شاد و مغرور مباش. خداوند شادی کنندگان به مال و ثروت را دوست ندارد.

وَابْتَغِ فِیمَا آتَاکَ اللَّهُ الدَّارَ الآخِرَةَ وَلا تَنْسَ نَصِیبَکَ مِنَ الدُّنْیَا وَأَحْسِنْ کَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَیْکَ وَلا تَبْغِ الْفَسَادَ فِی الأرْضِ إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُفْسِدِینَ﴿77﴾

سپس قوم قارون به وی گفتند: از نعمتی که خدا به شما داده است سرای قیامتت را بساز و بهره‌ات را از دنیا هم فراموش مکن و همان‌گونه خداوند به شما نیکی کرده و نعمت ثروت عطا فرموده شما هم به دیگران نیکی کن و در سرزمین خدا فساد و ظلم مکن. خداوند مفسدین و افراد مغرور را دوست ندارد.

قَالَ إِنَّمَا أُوتِیتُهُ عَلَى عِلْمٍ عِنْدِی أَوَلَمْ یَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَهْلَکَ مِنْ قَبْلِهِ مِنَ الْقُرُونِ مَنْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُ قُوَّةً وَأَکْثَرُ جَمْعًا وَلا یُسْأَلُ عَنْ ذُنُوبِهِمُ الْمُجْرِمُونَ﴿78﴾

قارون گفت: ثروت من رنج دستان و نتیجۀ فکر اقتصادی خودم است. اینجا یک سؤال برای قارون مطرح‌شده که آیا قارون این موضوع روشن و مسئلۀ مهم را فراموش کرده که قبل از وی افرادی قوی‌تر و ثروتمندتر بوده‌اند و زندگی کرده و رفته‌اند و فعلاً زیرخاک‌اند و در قیامت هرکسی به درد خود مبتلاست و جای دفاعی ندارد. چرا بیدار نمی‌شود؟

فَخَرَجَ عَلَى قَوْمِهِ فِی زِینَتِهِ قَالَ الَّذِینَ یُرِیدُونَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا یَا لَیْتَ لَنَا مِثْلَ مَا أُوتِیَ قَارُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍّ عَظِیمٍ ﴿79﴾

یک روز قارون با تمام قدرت و زینتش در برابر قومش خود را نشان داد و اموالش را به نمایش گذاشت. جمعی دنیاطلب را تحت تأثیر قرارداد و آرزو کردند و گفتند: ای‌کاش ما هم مانند قارون صاحب ثروت بودیم. به حقیقت قارون صاحب ثروت عظیمی است.

وَقَالَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَیْلَکُمْ ثَوَابُ اللَّهِ خَیْرٌ لِمَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا وَلا یُلَقَّاهَا إِلا الصَّابِرُونَ ﴿80﴾

در مقابل این گروه مادی، اهل دانش و خداجویان با بصیرت گفتند: وای بر شما چرا آرزو می‌کنید مثل قارون باشید؟ پاداش ایمان و عمل صالح و صبر و قناعت بهتر است تا چنین ثروتی. البته طریق ایمان و عمل صالح، طریق و راه سختی است. فقط اهل صبر و قناعت به آن می‌رسند.

فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الأرْضَ فَمَا کَانَ لَهُ مِنْ فِئَةٍ یَنْصُرُونَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَمَا کَانَ مِنَ الْمُنْتَصِرِینَ ﴿81﴾

سپس ما قارون و ثروت و محل سکونتش را با یک زمین‌لرزۀ شدید نابود کردیم هیچ‌کسی غیر از خدا نبود او را نجات دهد و ثروتش هم او را نجات نداد.

وَأَصْبَحَ الَّذِینَ تَمَنَّوْا مَکَانَهُ بِالأمْسِ یَقُولُونَ وَیْکَأَنَّ اللَّهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَوْلا أَنْ مَنَّ اللَّهُ عَلَیْنَا لَخَسَفَ بِنَا وَیْکَأَنَّهُ لا یُفْلِحُ الْکَافِرُونَ ﴿82﴾

به‌محض سرنگونی قارون طغیانگر و ظالم و مزاحم فقرا، آنان که تا دیروز می‌گفتند ای‌کاش ما هم مثل قارون بودیم فوراً تغییر چهره دادند و گفتند: وای برما اساساً رزق و روزی به دست خداوند است و به هر کس بخواهد مال و ثروت می‌دهد. اگر لطف خداوند نبود ما هم به قعر زمین فرومی‌رفتیم. ای‌وای کافران هر گز رستگار نخواهند شد.

   *** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***

توضیح آیات 71 تا 75: در این ۵ آیه خداوند متعال به نعمت شب و روز اشاره فرموده و به‌عنوان مواهب عظیم الهی برای انسان نام‌برده و بر بنی‌آدم منت نهاده و به نعمت نور و روشنایی به جهت کار و فعالیت و به نعمت ظلمت و تاریکی برای استراحت و آرامش موجودات زنده بخصوص انسان نام‌برده و تغییرات شب و روز را رحمت جاویدان الهی بیان فرموده است.

آیات ۷۴ و ۷۵ به بیچارگی مشرکان در قیامت اشاره دارند که چگونه در محکمۀ الهی از دفاع و استدلال و بیان برهان و حجت مغلوب و مقهور می‌شوند.

توضیح آیات ۷۶ تا ۸۲: در این ۷ آیه به بخشی از حیات ثروتمند خودخواه بنی‌اسرائیل قارون فرزند یَصهُر نوۀ حضرت یعقوب و عموزادۀ حضرت موسی اشاره دارد که چگونه ثروت او را منحرف کرده بود تا جایی که نصیحت و ارشاد و موعظه در روحیه وی اثرگذار نبود ولی خیلی مغرور و خودپسند بود و با ثروتش خودنمایی می‌کرد تا جایی که نمایش ثروتش بعضی از افراد کوته‌فکر جامعه را فریب داد و جمع دیگری که حقیقت ایمان و دانش و حکمت، آن‌ها را بیدار کرده بود، در برابر مانور و نمایش و ظلم قارون ایستادند و گروه فریب‌خورده را سرزنش کردند. تذکر الهی و نصیحت دلسوزان در قارون بی‌نتیجه بود. عاقبت در یک‌شب خداوند منان قارون و ثروت و قدرتش را با یک زلزلۀ شدید نابود کرد تا برای آیندگان وسیلۀ درس و عبرت گردد.

یک نکتۀ لازم: حضور دوستان عزیز عرض می‌کنم اسلام نسبت به ثروت نظر منفی ندارد و با ثروت و ثروتمند مخالف نیست و روح اسلام هر گز مؤید فقر نیست و دعوت به فقر نمی‌کند. خداوند متعال در آیۀ ۱۸۰ سورۀ مبارکۀ بقره مال را به خیر نام‌برده و تعبیر کرده است. پیامبر عزیز ما می‌فرماید: «نِعْمَ الْمَالُ الصَّالِحُ لِلرَّجُلِ الصَّالِحِ» (بهترین ثروت و مال، ثروت و مالی است که ذات مال حلال و در دست فرد سالم و حلال‌زاده باشد)

در درس امروز در آیۀ ۷۷ خواندیم «وَلا تَنْسَ نَصِیبَکَ مِنَ الدُّنْیَا» (سهم و نصیبت را از دنیا فراموش مکن) در یک جمله مال و ثروت اگر از مسیر صحیح جمع‌آوری شود و مایۀ فساد و تحقیر دیگران نشود، خیر و نعمت است و اگر در غیر این صورت باشد ثروت قارون است و نتیجه‌اش معلوم است. أَللّهُمَّ احْفَظْنٰا مِنْ عِلْمٍ وَ مٰالٍ وَ جٰاهٍ لٰا یَنْفَع ...

 ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ

وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين

این مطلب را به اشتراک بگذارید

نوشتن دیدگاه

نام

تصویر امنیتی جدید