روز سه شنبه مورخ ۱۵ /آبان /1397 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس سیصد ونود و چهارم تفسیر قرآن کریم ( درس اول تفسیر سوره مبارکه فاطر) با موضوع آیات ۱ الی ۱۰ ارائه شد.
در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهی درج شده است.
کلاس تفسیــر قــرآن کـریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــادری
درس سیصد و نود و چهارم
درس اول سوره مبارکه فاطر آیات ۱ الی ۱۰
*موضوع درس *
1-بحث فــراوانی و گشایش همه‌جانبــۀ نعمت‌های پروردگار
2-بحث ملائــکه و مأموریت و اقســام آن‌ها
3-(دنیــا و شیــطان) دو عامل فریب‌دهندۀ انســـان‌اند.
4-مسیر گفتار و کردار نیک و صالح به‌سوی خداوند است و خداوند علاقه‌مند به گفتار و کردار نیک است.
مقدمه
سورۀ فاطر از سوره‌های مکّی است و ۴۵ آیه دارد. این سوره به چند بخش تقسیم می‌شود. ۱-بیان عظمت خداوند عظیمالشأن ۲-بحث ربوبیت و مدیریت و حاکمیت خداوند ۳-بحث حشر و قیامت و اوضاع انسان‌ها در آن روز ۴-بحث رهبری و جایگاه انبیای عظام
بخش آخر سورۀ فاطــر در خصوص موعظه و ارشادات رب‌العالمین است. کلمۀ فاطــر به معنی خالق است و این سوره با کلمۀ فاطــر شروع شده، لذا نام این سوره به نام فاطر است.
** ترجمــه آیـــات**
الْحَمْدُ لِلَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَاعِلِ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا أُولِي أَجْنِحَةٍ مَثْنَى وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ يَزِيدُ فِي الْخَلْقِ مَا يَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ﴿ ۱ ﴾ ستایش و حمد و سپاس شایستۀ پروردگاری است که خالق آسمان‌ها و زمین است. خداوندی که فرشتگان را رسولان و سفیران خود قرار داده است و فرشتگان دارای بال‌های دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه‌اند و هر چه خدا بخواهد، انجام آن ممکن و خداوند بر خلق و ایجاد هر چیزی قادر و تواناست.
مَا يَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَحْمَةٍ فَلَا مُمْسِكَ لَهَا وَمَا يُمْسِكْ فَلَا مُرْسِلَ لَهُ مِنْ بَعْدِهِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿ ۲ ﴾ هر رحمتی و نعمتی را خداوند بر مردم ارزانی دارد و بگشاید، هیچ‌کسی نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد و هر آنچه را خداوند امساک و جلوگیری کند، غیر از الله رب‌العالمین کسی قادر به فرستادن آن نیست. او عزیز و حکیم است.
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللَّهِ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ ﴿ ۳ ﴾ ای مردم؛ نعمت‌هایی را که خداوند به شما عطا فرموده است، یاد آن‌ها را فراموش نکنید و آن‌ها را شکر کنید. بدانید غیر از خدای متعال کسی توان نزول نعمت (باران) از آسمان و احیای موجودات در زمین را ندارد. با این وصف چرا از مسیر حق منحرف می‌شوید و خلاف طریق خداوند که نعمت دهنده است، حرکت می‌کنید؟
وَإِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ وَإِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ ﴿ ۴ ﴾ (ای محمّد) اگر مخالفین در مقابل شما مخالفت و شمارا تکذیب می‌کنند، غم مخور این امر موضوع تازه‌ای نیست. همواره مردمان بی‌منطقی رسولان قبل از شمارا تکذیب کرده‌اند. نگران مباش، تمامی امور و نهایت تمامی انسان‌ها و قدرت‌ها به‌سوی خداوند بازمی‌گردند.
يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ ﴿ ۵ ﴾ ای مردم بدانید؛ به حقیقت تمامی وعده‌های خداوند حق است. هشیار باشید دنیا شمارا فریب ندهد و شیطان شمارا از راه حق منحرف نکند و شمارا به عفو و کرم الهی مغرور نسازد.
إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِيرِ ﴿ ۶ ﴾ شیطان دشمن شماست و شما هم با او مانند دشمن معامله کنید. شیطان کارش دعوت پیروان خود به جهنم است.
الَّذِينَ كَفَرُوا لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ كَبِيرٌ ﴿ ۷ ﴾ پیروان شیطان و منحرفان از راه حق کسانی هستند راه کفر را پیشه کرده‌اند و از سوی خداوند برای این‌ها عذاب سختی در نظر گرفته‌شده و برای کسانی که اهل ایمان‌اند و عمل صالح انجام می‌دهند و در مسیر و منهج رب‌العالمین گام برمی‌دارند و مطیع رسول‌الله (ص) هستند، عفو و مغفرت و پاداش بزرگی پیش‌بینی و در نظر گرفته شده است.
أَفَمَنْ زُيِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ فَرَآهُ حَسَنًا فَإِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَنْ يَشَاءُ وَيَهْدِي مَنْ يَشَاءُ فَلَا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَرَاتٍ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا يَصْنَعُونَ ﴿ ۸ ﴾ افراد مریضی که عمل بد آن‌ها را شیطان و پیروان شیطان برایش آراسته و مزیّن و مرتب می‌کنند و علی‌رغم قبح عملش او را حَسَن و پسند جلوه می‌دهند چه انتظار و توقّعی از خداوند دارند؟ زمانی چنین افرادی به عمل بد خود افتخار می‌کنند، خداوند طریق گمراهی آن‌ها را فراهم می‌کند و خدا هرکسی را شایسته بداند، هدایت می‌کند. شما (ای محمد) خود را ناراحت مکن و غصّه مخور. خداوند به تمامی اعمال آن‌ها آگاه و خبیر است.
وَاللَّهُ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَسُقْنَاهُ إِلَى بَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَحْيَيْنَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا كَذَلِكَ النُّشُورُ ﴿ ۹ ﴾ پروردگار دو عالم کسی است که بادها را می‌فرستد تا ابرها را به حرکت درآورند و ابرها باران شوند و سپس آن‌ها را برای زمین‌های مرده روانه می‌کنند تا زمین‌های مرده را احیا و زنده کند. بدون شک زنده کردن انسان‌ها در قیامت به همین منوال است و شک و تردیدی در زنده کردن انسان‌ها وجود ندارد.
مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِيعًا إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ وَالَّذِينَ يَمْكُرُونَ السَّيِّئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَكْرُ أُولَئِكَ هُوَ يَبُورُ ﴿ ۱۰ ﴾ هر کس عزّت دنیا و سعادت آخرت را خواهان است، باید عزّت خود را از خدا بخواهد؛ زیرا تمامی عزّتها از آن خداوند است. از اعمال و اقوال انسان‌ها به‌سوی خداوند تنها کلمات و جملات خوب صعود می‌کنند و به خداوند عرضه می‌شوند و برای کسانی که نقشه‌های بد می‌کشند و به دنبال توطئه علیه اهل ایمان هستند، عذاب سختی در نظر گرفته شده است و توطئه و مکر آن‌ها به‌جایی نمی‌رسد.
*** توضیح و تفسیر آیات و نتایج درس***
توضیح آیۀ ۱: در آیۀ اول سورۀ فاطر خداوند متعال خود را شایستۀ هر سپاس و شکر و حمد و خالق و مدیر و مدبّر آسمان‌ها و زمین معرفی کرده و ادارۀ این کرّات عریض و وسیع را به سفیرانی از جنس فرشتگان واگذار نموده و خود ناظر بر همۀ امور است. در قرآن کریم در خصوص ملائکه و فرشتگان زیاد صحبت شده و آیات عدیده‌ای در قرآن کریم به بحث فرشتگان اختصاص یافته و در اصول اعتقادی ما ایمان به ملائکه در ردیف ایمان به خدا و رسول است. در این آیه فرشتگان با شکل‌های مختلف و مأموریت‌های متفاوت معرفی شده‌اند و از بین تمامی فرشتگان ۴ فرشته جایگاه ویژه‌ای دارند. اول حضرت جبرئیــل که پیک و رابطۀ فی‌مابین خداوند و رسولان الهی است. دوم حضرت میکائیــل که مأموریتش تنظیم ارزاق و پیگیری مسائل زندگی و اقتصادی مردم است. سوم حضرت اســرافیل که مأمور باد و باران و طبیعت است. چهارم حضرت عزرائیـــل که همۀ ما می‌دانیم کار وی و همراهانش مرگ و گرفتن حیات انسان‌هاست.
توضیح آیات ۲ و ۳: در این دو آیه قدرت و عظمت الهی بیان شده است با این توضیح که اعطای نعمت و قطع و کاهش آن همه و همه در ید و قدرت الهی است و در این دو آیه از انسان‌ها خواسته شده است در مقابل نعمات و فضل و رحمت خداوند هیچ‌گاه از ذکر و تسبیح و شکر خداوند عظیم و حکیم غافل نباشند.
توضیح آیات ۴ تا ۷: در این ۴ آیه خداوند متعال به پیامبر اسلام (ص) و اهل ایمان چند یادآوری خیر فرموده است.
۱-تسلیت و دلجویی حضرت خاتم؛ ای محمد (ص) غم مخور مشکلاتِ پیامبرانِ قبل از شما بیشتر بوده است.
۲-توصیه به بنی‌آدم؛ ای مردم دنیا شمارا فریب ندهد و شیطان شماها را منحرف نکند.
۳-خطاب به اهل ایمان؛ ای اهل ایمان مطمئن باشید خداوند برای شماها اجر و پاداش خاصی در نظر گرفته است. در انجام عمل نیک کوتاهی نکنید تا به وعده‌های الهی دست یابید.
توضیح آیات ۸ تا ۱۰: خداوند متعال در این ۳ آیه ۳ مطلب مهم را تبیین و روشن کرده و اهل ایمان را به هوشیاری و پایبندی به آن‌ها امر و توصیه فرموده است.
۱-انسان محسن و نیکوکار با انسان مُسئ و بدکار یکی نیستند. جایگاه این دو نزد خداوند خیلی متفاوت است.
۲-احیا و زنده شدن انسان‌ها در قیامت به جهت محاکمه و حساب، امری حتمی و قطعی است و برای اهل فکر و خرد و دانش، احیای درختان مرده و دانه‌های خشک در اثر باران، این پیام را دارد کسی بتواند گیاهان و درختانِ مرده را زنده کند، می‌تواند انسان‌ها را نیز زنده و احیا کند.
۳-عزّت دنیا و فلاح و رستگاری آخرت در ید و قدرت خداوند علیم و حکیم است. هر کس از اهل ایمان می‌خواهد در این میدان و وادی زندگی کند و در آخرت سعادتمند باشد، باید به شیوه‌ای در دنیا عمل کند خدا و رسول از وی راضی باشند و در انجام اعمال صالح و کلمات طیبه کوتاهی نکند.
ا تَقَبَّلْ منّا إِنَّكَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ وَتُبْ عَلَینَآ إِنَّكَ أَنتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
وصلي الله تعالي علي سيدنا و مولانا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين
این مطلب را به اشتراک بگذارید
• لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
• نظرات شما پس از بررسی و بازبینی توسط گروه مدیریت برای نمایش در سایت منتشر خواهد شد.
• در صورتی که نظر شما نیاز به پاسخ دارد، پاسخ خود را در ذیل همان موضوع دنبال فرمایید.
• از نوشتن دیدگاهایتان با حروف فینگلیش جدا" خودداری کنید .