روز سه شنبه مورخ 12/ آذر /1392در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و سي‌ و نهم تفسیر قرآن کریم (درس دهم تفسیر سوره مبارکه هود) با موضوع آیات 96 الي 112 ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.

کـــلاس تفسیــــر قــرآن کــــریـــم توسط حاج ماموستا ملا قادر قادري

درس دویست و سي‌ و نهم

درس دهم سوره مبارکه هود آیات 96 الی 112

** موضوع درس **

1- اشاره به بخشی از حیات حضرت موسی(ع) و نحوه مبارزه وی با فرعون

2- بحث اهل سعادت و اهل شقاوت

3- استقامت در دین و سختی آن

* ترجـــمه آيـــات *

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَىٰ بِآيَاتِنَا وَسُلْطَانٍ مُبِينٍ﴿96﴾

ما موسی بن عمران را با آیات و دلایل و برنامه روشنی فرستادیم.

إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَاتَّبَعُوا أَمْرَ فِرْعَوْنَ ۖ وَمَا أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشِيدٍ﴿97﴾

نزد فرعون و اطرافیانش برای دعوت آنها به توحید ، ملاء و اطرافیان فرعون به جای پیروی از موسی ، از فرعون و برنامه بی ارزش او اطاعت و پیروی کردند.

يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ ۖ وَبِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ﴿98﴾

فرعون در روز قیامت در پیشاپیش قومش قرار خواهد گرفت و تا ورود و داخل شدن به دوزخ آنها را رهبری خواهد کرد این رهبری که انسانها را به دوزخ وارد کند و داخل آتش نماید ، بدترین راهنمائی و رهبری است.

وَأُتْبِعُوا فِي هَٰذِهِ لَعْنَةً وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ ۚ بِئْسَ الرِّفْدُ الْمَرْفُودُ﴿99﴾

لعنت خدا در این دنیا و در روز قیامت آنان را تعقیب و همراهی خواهد کرد و این چه بدعطائی است که در سایه اطاعت از فرعون نصیب آنها میشود.

ذَٰلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْقُرَىٰ نَقُصُّهُ عَلَيْكَ ۖ مِنْهَا قَائِمٌ وَحَصِيدٌ﴿100﴾

این اخبار و سرگذشت پیشینیان و شهرها و آبادی هایی است که ما برای تو بازگو و نقل می کنیم قسمتی از آثار این شهرها و آبادی های این ظالمان باقی است و قسمتی از آن از بین رفته است.

وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَٰكِنْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ۖ فَمَا أَغْنَتْ عَنْهُمْ آلِهَتُهُمُ الَّتِي يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ لَمَّا جَاءَ أَمْرُ رَبِّكَ ۖ وَمَا زَادُوهُمْ غَيْرَ تَتْبِيبٍ﴿101﴾

ما به این اقوام ستم نکردیم و هر بلایی بر سر آنها آمده خودشان عامل و سبب آن بوده اند وزمانی فرمان هلاکت قوم فرعون رسید بُتها و معبودان دروغین که به جای الله پرستش میکردند آنها را یاری نکردند و در امر هلاکت و نابودی آنها کاری از آنان ساخته نبود.

وَكَذَٰلِكَ أَخْذُ رَبِّكَ إِذَا أَخَذَ الْقُرَىٰ وَهِيَ ظَالِمَةٌ ۚ إِنَّ أَخْذَهُ أَلِيمٌ شَدِيدٌ﴿102﴾

و این چنین است مجازات پروردگار تو هنگامی که اهالی شهرها و آبادی های ظالم را مجازات میکند آری مجازات پروردگارت سخت و شدید و دردناک است.

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لِمَنْ خَافَ عَذَابَ الْآخِرَةِ ۚ ذَٰلِكَ يَوْمٌ مَجْمُوعٌ لَهُ النَّاسُ وَذَٰلِكَ يَوْمٌ مَشْهُودٌ﴿103﴾

در بیان این نوع سرگذشت ها درس و عبرت و نشانه هایی است برای کسانیکه از عذاب آخرت می ترسند وجود و وقوع آن روز که انسانها در آن جمع می شوند و هر کس نتیجه اعمالش را مشاهده میکند حتمی است.

وَمَا نُؤَخِّرُهُ إِلَّا لِأَجَلٍ مَعْدُودٍ﴿104﴾

ما مجازات آن افراد ظالم را جز تا زمان معدودی به تاخیر نمی اندازیم.

يَوْمَ يَأْتِ لَا تَكَلَّمُ نَفْسٌ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ فَمِنْهُمْ شَقِيٌّ وَسَعِيدٌ﴿105﴾

روزی می آید( روز قیامت) در آن روز هیچ کس بدون اذن پروردگار حق تکلُّم و صحبت و پارتی بازی را ندارد و افراد در آن روز به دو دسته تقسیم خواهند شد بهشتی و جهنمی ( اهل سعادت و اهل شقاوت).

فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَشَهِيقٌ﴿106﴾

آنانکه اهل شقاوت اند به دوزخ فرستاده میشوند با ناله های عجیب و غریب و ناله های آنان طولانی و کوتاه خواهد بود.

خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ إِلَّا مَا شَاءَ رَبُّكَ ۚ إِنَّ رَبَّكَ فَعَّالٌ لِمَا يُرِيدُ﴿107﴾

این گروه برای همیشه تا آسمان و زمین برقرار اند در دوزخ می مانند مگر کسی که به صورت استثناء مورد رحمت حق قرار گیرد و خدای شما هرچه بخواهد انجام میدهد.

وَأَمَّا الَّذِينَ سُعِدُوا فَفِي الْجَنَّةِ خَالِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ إِلَّا مَا شَاءَ رَبُّكَ ۖ عَطَاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ﴿108﴾

اما کسانیکه خوشبخت و اهل سعادت هستند جاودانه در بهشت برین خواهند ماند تا آسمان و زمین بر پا هستند و این رحمت و لطف ، عطاء قطع نشدنی خداوند است که به بندگانش میدهد.

فَلَا تَكُ فِي مِرْيَةٍ مِمَّا يَعْبُدُ هَٰؤُلَاءِ ۚ مَا يَعْبُدُونَ إِلَّا كَمَا يَعْبُدُ آبَاؤُهُمْ مِنْ قَبْلُ ۚ وَإِنَّا لَمُوَفُّوهُمْ نَصِيبَهُمْ غَيْرَ مَنْقُوصٍ﴿109﴾

پس ای محمد(ص) هیچ شک و تردیدی در باطل بودن راه و مسیر و عبادات کافران نداشته باش ، معبودهای آنها مثل معبود پدران واجداد آنها باطل و ما عذاب و عقاب شدیدی در مقابل اعمال همه آنها بدون کم و کاست نصیبشان خواهیم کرد.

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ ۚ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ ۚ وَإِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مُرِيبٍ﴿110﴾

ما کتاب آسمانی (تورات) را به موسی (ع) دادیم سپس قومش در آن اختلاف ایجاد کردند و اگر صحبت و اتمام حجّت قبلی پروردگارت هم نبود که در میان آنها داوری کرده بودیم هنوز در آن شک و گمان داشتند.

وَإِنَّ كُلًّا لَمَّا لَيُوَفِّيَنَّهُمْ رَبُّكَ أَعْمَالَهُمْ ۚ إِنَّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ خَبِيرٌ﴿111﴾

پروردگارت پاداش هر یک از آنان را بدون کم و کاست خواهد داد خداوند بر همه اعمال آنها خبیر و آگاه است.

فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا ۚ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِير﴿112﴾

پس همانطور که به شما امر شده است استقامت کن و همچنین است پیروان شما هم باید در امر دین استقامت داشته باشند و طغیان و زیاده روی نکنند خداوند به همه اعمال شما آگاه است و می بیند.

** توضيــح آیـــات درس **

توضیح آیات 96 تا 104 : مفاد این 9 آیه اشاره مختصری است به حیات حضرت موسی(ع) و ظلم فرعون و نابودی فرعون و قومش

در اینجا لازم است جملاتی در این خصوص به عرض برسد: حضرت موسی بن عمران یکی از پیامبران اولوالعزم است به خاطر جایگاه مهم وی در میان انبیاء عظام ، قرآن کریم تاریخ حیاتش را از قبل ولادت تا لحظه مرگ و رحلت ( لحظه به لحظه آن را ) به تصویر کشیده و 136 بار نام این بزرگوار در قرآن کریم آمده و در 34 سوره قرآن به حیات این قهرمان تاریخ ساز اشاره شده است. از جمله دراین سوره ( به شرح نُه آیه فوق ) خداوند متعال میفرماید: موسی (ع) را نزد فرعون فرستادیم با برنامه و منهج روشن ، ولی قوم فرعون به جای پیروی از فرستاده خداوند از فرمان فرعون ظالم پیروی و اطاعت کردند سپس خداوند متعال میفرماید: فرعون، همچنانکه در دنیا وسیله انحراف قومش بوده و آنان را رهبری کرد در قیامت نیز قوم وی به صورت دسته جمعی ودر حالیکه فرعون پیشاپیش آنهاست به جهنم فرستاده می شوند.

خداوند متعال در آیه 100 میفرماید: این قصه ها و سرگذشت شهرها و روستاها و اهالی آنها یک تاریخ خیلی قدیمی و فراموش شده است ولی ما آنها را برای تو ای محمد(ص) بازگو میکنیم تا برای امتت درس و عبرت و برای شما هم وسیله صبر و تسلیت باشد. سپس میفرماید: قوم فرعون خود سبب هلاکت خود شدند و این سنت خداوند است هر قوم و ملتی در خلاف مسیر فطرت و در خلاف برنامه خداوند حرکت کند به عذاب قوم فرعون دچار خواهد شد.

توضیح آیات 105 تا 108 : در این چهار آیه به اوضاع قیامت و مسیر اهل سعادت و اهل شقاوت وهمچنین پیروان راستین پیامبران و پیروان فراعنه اشاره رفته است تا برای اهل حق و پیروان راه شیطان درس و عبرت باشد.

توضیح آیات 109 تا 112 : در این چهار آیه به سه مسئله اشاره شده است. 1- تسلیت و دلگرمی به رسول خدا و اهل ایمان و تایید راه و طریق حضرت خاتم(ص) 2- بیان اوضاع پیروان حضرت موسی که بعد از وی در کتاب آسمانی تورات اختلاف ایجاد کردند 3- به پیامبر اسلام و امتش امر شده است در امر دین استقامت داشته باشند و در زندگی تندروی نکنند زیرا خداوند بر اعمال آنها آگاه و بصیر است.

**** نکــات و نتــایــج درس ****

1- در طول تاریخ اکثریت افراد جامعه تابع صاحبان ثروت، قدرت و سیاست بوده ­و پیروان انبیاء وخداپرستان صادق همیشه در اقلیت زیسته­اند و این امر در آیات عدیده قرآن آمده است. از جمله« فَلَا يُؤْمِنُــونَ إِلَّا قَلِيلًا»،« قَلِيلًا مَا تَذَكَّرُونَ» «قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ»،« تَوَلَّوْا إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ» و همچنین می­بینیم و میخوانیم همیشه اکثریت افراد جامعه در خلاف خط پیامبران زیسته­اند.

مثلاً در قرآن کریم میخوانیم «أَکْثَرُهُمُ الْکَــافِرُونَ»،« وَأَكْثَرُهُمُ الْفَاسِقُــونَ»،« أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُــرُونَ»،« وَأَكْثَرُهُمْ كَاذِبُـون »، « وَأَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُــونَ». پس اگر اکثریت جامعه در عصر ما پیروان شیطان هستنــد باید ناراحت نباشیم بلکه مطمئن و صابر و ثابت و دلگرم و شاد و مسرور به رحمت و فضل حق باشیم.

2- در دنیا خداوند متعال انسان را آزاد خلق کرده و در انتخاب راه آزاد گذاشته است. معهــذا به خاطر اتمام حجّت و رساندن پیام خداوند به بنی آدم همواره پیامبرانی را مبعوث فرموده تا به انسان مسئولیت دینی و راه درست را نشان دهند و بنی آدم را از رفتن به راه شیطان برحذر دارند و به انسانها برسانند در این دنیا دو راه بیشتر ندارند یکی « راه نور و راه توحید » و دیگری « راه ظلمت و راه کفر » و به صورت صریح و رسمی اعلام کنند در آخرت دو نوع زندگی وجود دارد ، « زندگی سعادتمندان » و « زندگی شقاوتمندان » و هر دو راه نتیجه عمل انسانها در دنیاست.

3- استقامت و ثبات در امور دین یکی از مسائل مهم در حیات اهل ایمان است. خداوند متعال در آیه 112 سوره هود به پیامبر عظیم الشان اسلام حضرت خاتم انبیاء(ص) و امتش امر فرموده است : « در امور دین مقاومت و ثبات داشته باشنــــد » و به خاطر سختی و اهمیّت امر استقامت رسول خدا میفرماید : « شَیَّبَتْنِی سُورَةُ هُودٍ »( سوره هود موی سر و محاسنم را سفید کرد) عرض کردند چرا و برای چه؟ حضرت فرمود « لما فیه من الامر بالاستقامه»( به خاطر وجود امر به استقامت در سوره هود که خیلی سخت و طاقت فرساست)

4- در سوره هود به صورت اختصار به حیات 7 نفر از پیامبران الهی از جمله: حضرات نوح ، هود ، ابراهیم ، لوط ، صالح ، شعیب و موسی(علیهم السلام) اشاره شده است ما از حیات مختصر این 7 بزرگوار درس ایمان و صراحت و استقلال در زندگی و شجاعت و استقامت و دفاع از عقیده و دلسوزی نسبت به قوم و عشیره را می­فهمیم.

امید است حیات این بزرگواران عامل بیداری و ثبات و استقامت برای همه ما در زندگی باشد. انشاالله.

« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »

این مطلب را به اشتراک بگذارید

نوشتن دیدگاه

نام

تصویر امنیتی جدید