روز سه شنبه مورخ 23/ اردیبهشت /1393 در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملاقادر قادری در مسجد قباء پاوه درس دویست و پنجاه و ششمتفسیر قرآن کریم (درس چهارم تفسیر سوره مبارکه ابراهیم) با موضوع آیات24الي 34 ارائه شد.

در ادامه ، درس مذکور جهت استفاده دوستداران و علاقمندان كلام الهي درج شده است.

کــلاس تفسیـــر قــرآن کــــریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــــادري

درس دویست و پنجاه و ششم

درس چهارم سوره مبارکه ابراهیم آیات24 الی34

** موضوع درس **

1- بحث کلمه طیبه و شجره طیبه و کلمه خبیثه و شجره خبیثه( گفتار و کردار و عمل پاک و ناپاک)

2- نقش ثبات و ایستادگی

3- اثر منفی کفران نعمت

4 - بحث عظمت خداوند

5- توجه خداوند به انسان در بین سایر مخلوقات و دعوت به تجدیدنظر انسان غافل

* ترجـــمه تفصیلی آيـــات *

أَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ﴿24﴾

ای محمد (ص) آیا ندیده و اطلاع نداری که چگونه خداوند متعال کلمه طیبه ( توحید) و «لا اله الا الله» را به درختی بزرگ ، پاکیزه و طیب و صاحب ریشه و برگ و صاحب ثمر و استوار و مرتفع و زیبا توصیف و تشیبه کرده که اصل و ریشه آن ثابت و فروع و شاخه های آن به همه جا کشیده و برای انسان منشأ خیر است.

تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا ۗ وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ﴿25﴾

این درخت طیبه که کلمه توحید است به اذن خداوند هر لحظه میوه و ثمر خود را تقدیم می کند و همچنان است ایمان واقعی کلمه طیبه است و زمانی در قلب انسان مومن مستقر شد مانند یک درخت مثمر و مبارک و قوی و مستحکم به صاحبش ثمره و زیبایی و ارزش و عزت می بخشد و خداوند هدفش از این امثال و تشبیهات ، آگاهی و تفهیم انسان است به این امید انسانها با چنین ضرب الامثالی بیدار شوند.

وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ مَا لَهَا مِنْ قَرَارٍ﴿26﴾

و بدان کفر و شرک افراد کافر مانند یک درخت خبیث اند که فاقد ریشه و ثمر و برگ و منفعت و سایه و زیبایی است که نه ثمرش لذت دارد و نه ظاهرش مفید است و نه توان و قوتی دارد.

يُثَبِّتُ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ ۖ وَيُضِلُّ اللَّهُ الظَّالِمِينَ ۚ وَيَفْعَلُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ﴿27﴾

خداوند، صاحبان شجره طیبه( توحید و لا اله الا الله و محمد رسول الله) را در دنیا پایدار و استوار می سازد و در وقت مرگ و سکرات و در قبر و حشر و روزهای سخت قیامت حمایت می کند و آنها را بر همان اقوال دنیا پایدار می گردارند و کسانی که کافرند چون شجره خبیثه هستند و در آخرت خداوند آنها را همراهی نخواهد کرد و لطف و کرم خداوند شامل حال آنان نخواهد شد چون آنان به خود ظلم کرده اند.

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللَّهِ كُفْرًا وَأَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ﴿28﴾

ای محمد(ص) آیا به زندگی کافران و مخالفان دین خدا نگاه عمیقی نکرده اید ( و ای مسلمانان شما به زندگی کافران عصر خود نگاه نمی کنید) که چگونه به جای توحید ،کفر و به جای شکر و قدرشناسی ، ناسپاسی و کفران نعمت را پیشه روزانه خود کرده اند و روزگار بدی را برای پیروان بیچاره خود انتخاب نموده و دارند آنها را به سوی بدترین مسیر سوق می دهند .

جَهَنَّمَ يَصْلَوْنَهَا ۖ وَبِئْسَ الْقَرَارُ﴿29﴾

مسیر نهائی کافران و راهی که کافران دارند پیروان خود را به سوی آنها سوق می دهند جهنم است و این مسیر بدترین مسیر و طریق است.

وَجَعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا لِيُضِلُّوا عَنْ سَبِيلِهِ ۗ قُلْ تَمَتَّعُوا فَإِنَّ مَصِيرَكُمْ إِلَى النَّارِ﴿30﴾

این کافران برای خدای واحد و بی شریک ، شریک قرار داده اند تا با این برنامه غلط و فاقد سند و دور از عقلانیت پیروان خود را منحرف و به بیراهه بکشانند . ای محمد به آنان بگو هرچه انجام می دهید انجام دهید و از لذایذ دنیای فانی استفاده کنید شما در محاصره هستید و عمرتان تمام شدنی و مسیرتان دوزخ است.

قُلْ لِعِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا يُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا بَيْعٌ فِيهِ وَلَا خِلَالٌ﴿31﴾

ای محمد(ص) به بندگان صادق و خالص و با ایمان بگو نمازها را به وقت خود اداء کنند و از اموال و ثروتی که ما به آنها عطا کرده ایم به صورت آشکار و سری قبل از مرگ زکاتش را بدهند و به فقراء جامعه کمک کنند ( سعی کنید زکات را آشکار و کمک به فقراء سری باشد) زیرا این دنیا تمام شدنی است و عاقل کسی است که به فکر آن دنیای دیگر باشد که در آن رشوه و پارتی و دوستی اثر ندارد.

اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ ۖ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِيَ فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ ۖ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهَارَ﴿32﴾

خدای اهل توحید ،خدایی است که آسمانها و زمین را از عدم به وجود آورده و خلق و ایجاد کرده او خدایی است که از ابر ، باران فرود می آورد و به وسیله آن از همه گونه نبات و گیاهان و درختان زنده می رویاند تا از آنها قُوت و خوراک خود را تأمین کنید و همچنین خدای اهل توحید خدایی است که کشتی را برای سفر دریائی به جهت استفاده مختلف و رودها را برای منافع مردم مسخَّر و در اختیار بشر گذاشته است تا از این نعمات بهره گیرند و شاکر نعمت حق سبحان باشند.

وَسَخَّرَ لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دَائِبَيْنِ ۖ وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ﴿33﴾

و همچنین خورشید و ماه را مسخر کرده که در مدار خاص خود در آمد و رفت اند. این دو پدیده ( خورشید و ماه) تأمین کننده منافع بسیاری برای بشر هستند و شب و روز را برای بشر رام کرده اند تا در روز به کار معیشتی و عبادت و در شب به استراحت و عبادت بپردازد.

وَآتَاكُمْ مِنْ كُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ ۚ وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا ۗ إِنَّ الْإِنْسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ﴿34﴾

خداوند متعال ذاتی است که هر چه خواسته اید و هر آنچه به نفع دین و دنیای شما بوده است برای شما فراهم نموده و اگر شما نعمت های الهی را احصاء و شمارش کنید هرگز نمی توانید همه آنها را به حساب بیاورید و سرشماری کنید معهذا انسان موجودی است که نسبت به خود و دیگران اهل ظلم و نسبت به خدای خود کفران نعمت می کند.

**** نکــات و نتــایــج درس ****

در آیات 24 تا 26 خداوند متعال بحث کلمه طیبه و کلمه خبیثه را ذکر و توضیح داده و مفسرین در خصوص این موضوع که مراد به کلمه طیبه چیست؟ فرموده اند: مراد به«كَلِمَةً طَيِّبَةً» ، ایمان و شهادتین « ‎لَآ اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ مُحَمَّدٌ رَّسُوْلُ اللّٰهِ » و شخص مومن است و مراد به «كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ »کفرو شخص کافر است و فایده تشبیه کلمه طیبه به «شجره طیبه» و تشبیه کلمه خبیثه به «شجره خبیثه» به علت تسهیل در فهم و درک موضوع است و قطعاً ایمان انسان مومن شجره و درخت طیبه و باور باطل افراد کافر ، شجره و درخت خبیثه و ناپاک اند

در خصوص توضیح و نکات آیه 27 دیدگاههای مختلفی بیان شده است. از جمله امام فخــر رازی مفسـر بزرگ و صاحب تفسیر 31 جلدی «کبیر » میفرماید: مراد به ثبات در قول در آیه 27، ثبات در برابر سوال دو ملائکه مُنکَر و نکیر در قبر است. با این توضیح که خداوند به انسانهای مومن و عامل به احکام الهی در قبر کمک خواهد کرد تا در جواب مأموران الهی جواب مثبت بدهند و ترس و واهمه نداشته باشند اما کافران هرگز مورد توجه قرار نخواهند گرفت . در حدیث است اگر در دنیا انسان، مومن و خداپرست واقعی باشد در زمان مرگ و در وقت سکرات و در لحظه ای که فرشتگان او را مورد بازجوئی قرار می دهند و از وی سوال می کنند و می گویند : « مَن ربُّکَ و ما دینُکَ و من نبیُّکَ ؟ » ( خدا و دین و رسولت را معرفی کن؟) خدای متعال آنها را کمک خواهد کرد و در جواب می گویند: « ربِّیَ اللهُ و دینی الاِسلامُ و نبیِّ محمدٌ (ص) » پس تمرینات و عبادات صادقانه دنیا سبب نجات انسان مومن در قبر و حشر و قیامت است.

در آیات 28 و 29 و 30 خداوند متعال کفران کنندگان نعمت را مورد سرزنش قرار داده و آنها را تهدید کرده است که مسیر نهائی آنها جهنم است و به پیامبر اسلام امر فرموده است به این کافران لجوج و منکر نعمات خدا اعلام کند حالا که کفر را پیشه کرده اند هر چه می توانند انجام دهند عاقبت پیش ما خواهند آمد و نتیجه اعمال خود را خواهند دید.

خداوند متعال در آیه 31 به پیامبر اسلام(ص) امر فرموده است به عبدان واقعی خداوند اعلام کند و به جهت تکمیل برنامه دینی خود و نشان دادن صداقت خویش نماز های پنجگانه را مرتَّب انجام و زکات مال خود را اداء کنند تا رابطه آنها با خدا و مردم همواره برقرار باشد.

در آیات 32 ، 33 و 34 به 10 اصل مهم اشاره فرموده که همه آنها نشانه عظمت و قدرت و علم و حکمت و وحدانیت وی هستند و به بنی آدم اعلام فرموده است : من خدا و خالق شما هستم آیا باز دنبال شیطان می روید و آیا حاضر به تجدیدنظر نیستید؟!

ده اصل مورد اشاره که نشان دهنده عظمت خداوند هستند عبارتند از: 1- خلـق آسمانهــا 2- خلق زمین و آنچه در زمین است 3- نزول باران از آسمان 4- تسخیر کشتی در بحر 5- تسخیر چشمــه ها و رودها و دریاهــا 6- تسخیــر خورشید 7- تسخیــر ماه 8- تسخیر شب برای استراحت 9- تسخیر روز برای کار و تامین معیشت10- اعطاء و بخشش انواع نعمات متنوع و مختلف .

خلاصه کلام: خداوند میفرماید: ای انسان ما این همه مخلوقات را برای زندگی تو تسخیر و رام کرده ایم همه آنها سر به فرمان خدا و خالق خود هستند چرا شما اشتباه میروید فکرکنید و تجدیدنظر نمایید صلاح شما عبادت و اطاعتِ خدا و تبعیَّت از رسول الله (ص) است .

« اللهم وفقنا لطاعتک و للعمل بسنه نبیک یا رب العالمین »

« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »

این مطلب را به اشتراک بگذارید

نوشتن دیدگاه

نام

تصویر امنیتی جدید